Sérfræði nei takk

Valgerður Bjarnadóttir er formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis. Sú nefnd hefur helst fjallað um tillögur til breytinga á stjórnarskránni. Í gær gaf hún lítið fyrir sérfræðilega vinnu við stjórnarskrána.

Tilefnið var að Feneyjarnefndin skilaði athugasemdum við tillögur til breytinga á stjórnarskrá.  Athugasemdir Feneyjarnefndarinnar voru margar og þegar álit nefndarinnar er skoðað þá kemur í ljós að bak við kurteislegt orðfæri sem svona fjölþjóðlegar nefndir nota jafnan þá gefur Feneyjarnefndin  stjórnarskrártillögunum algjöra falleinkunn. 

Valgerði Bjarnadóttur þingmanni Samfylkingarinnar fannst af því tilefni rétt að taka fram sérstaklega aðspurð um álit Feneyjanefndarinnar að í nefndinni sætu lögfræðingar sem væru eins og lögfræðingar almennt en ekki væri mikið gefandi fyrir slíka pótintáta. Þeir væru sérfræðingar í lögum en töluðu ekki eins og almenningur.

Valgerður ráðleggur þá sennilega fólki í samræmi við þetta álit sitt á sérfræðingum að rétt sé að leita til pípulagningarmanna við magakveisu af því að magalæknar tali mál sem almenningur skilur ekki og fyrirtak sé að trésmiðir taki að sér lýtalækningar. Þetta er þó sagt með fullri virðingu fyrir sérfræðiþekkingu pípulagningamanna og trésmiða.

Í samræmi við þetta álit formannsins þegar um mikilvægustu löggjöf landsins stjórnarskrána er að ræða þá er rétt að leggja af allar sérfræðinefndir sem eiga að vera Alþingi til ráðuneytis um vandað löggjafarstarf og segja upp lögfræðingum sem starfa fyrir Alþingi. Þeir þvælast sennilega bara fyrir að mati formannsins.

 

 

Athugasemdir

[Ómar Ragnarsson, 14.2.2013 kl. 00:23]

Allt frá því að stjórnlaganefnd með lögspekingum bjó til 800 blaðsíðna plagg með uppástungum um efni og orðalag í stjórnarskránni til þessa dags hafa margir tugir sérfræðinga verið kallaðir til ráðuneytis um gerð nýrrar stjórnarskrár og það reynst vel.

En sérfræðingarnir eru bara ekki alltaf sammála. Tökum dæmi. Það var hrópað upp í hitteðfyrra að forseti vor, sem er reyndur sérfræðingur á þessu sviði, teldi að völd forsetans yrðu hættulega mikil samkvæmt frumvarpinu og það hlyti því að vera rétt hjá honum, en rangt hjá okkur í stjórnlagaráði að völdin væru álíka mikil og fyrr.

En Feneyjanefndin telur hins vegar að völd forsetans séu lítil, svo lítil að mælt er með því að þjóðin kjósi hann ekki heldur þing og sveitastjórnir.

Ef Feneyjanefndin gefur frumvarpinu "falleinkun" með þeirri "alvarlegu athugasemd" að málskotsréttur forsetans geti skapað hættu á togstreitu milli hans og þingsins má nærri geta hvílíka falleinkun nefndin myndi gefa núgildandi stjórnarskrá þar sem málskotsréttur hans er mun viðtækari, bæði af því að nú er hann eini aðilinn, sem getur beitt réttinum og einnig vegna þess að það skortir ákvæði um tímamörk og það, hvaða skilyrði þurfa að vera til að þjóðaratkvæðagreiðsla falli niður.

Þessar vikur og daga láta margir sér það vel líka að forseti landsins hafi málskotsrétt í ljósi beitingar hans og þá er spurningin, hvort meirihluti þjóðarinnar eigi að ráða því hvort málskotsrétturinn verði áfram eða hvort Feneyjanefndin eigi að ráða því.

Svipað er að segja um þá "alvarlegu athugasemd" að aukið vald þingsins muni geta skapað "þrátefli og óstöðugleika" í samskiptum löggjafarvalds og framkvæmdavalds.

Aukið og tryggara þingræði, sem frumvarp stjórnlagaráðs fellur í sér, er til komið vegna þarfar að skapa meira jafnvægi og valdtemprun á milli framkvæmdavalds og löggjafarvalds en verið hefur, en árum saman hefur verið kvartað yfir því að þingið sé orðið að afgreiðslustofnun fyrir framkvæmdavaldið.

Hliðstæðu sjáum við Bandaríkjunum þar sem það er talið æskilegt að vald annars aðilans sé temprað af valdi hins og þrígreining ríkisvaldsins bæði þar og hér hélt ég að væri einn af hornsteinum lýðræðisríkja.

Í nágrannaríkjum okkar sjáum við að minnihlutastjórnir eru algengar og mætti ætla að það kallaði á þrátefli og óstöðugleika. En svo er ekki af því að í þessum löndum ríkir andi samvinnu- og samræðustjórnmála, sem bægir burtu hættunni á þrátefli og óstöðugleika.

Vísa að öðru leyti í blogg mitt um þetta efni.

[Jón Magnússon, 14.2.2013 kl. 13:34]

Vá þetta var heldur betur lengri athugasemd en sjálf færslan. Ég hefði ekki hleypt henni inn nema af því að það varst þú og það er margt gott sem þú bendir á.

En mergurinn málsins Ómar er þessi. Stjórnlagaráðið skilaði af sér hrákasmíð sem er að mínu viti óbrúkleg með öllu sem undirstaða nýrrar stjórnarskrár þó að það séu nokkrar hugmyndir sem mætti skoða betur m.a. varðandi auðlindamál og þjóðaratkvæði.  Hins vegar vantaði algjörlega að taka stjórnskipunina föstum tökum og leggja af embætti forsætisráðherra og hafa þjóðkjörinn forseta sem myndar ríkisstjórn á eigin ábyrgð svipað og í Bandaríkjunum og Frakklandi.

[Ómar Ragnarsson, 14.2.2013 kl. 20:55]

Þökk fyrir að hleypa langhundinum að, og ég hef ekki takmarkað og mun ekki takmarka lengd þeirra athugasemda sem þú vilt koma inn á bloggsíðu mína, af því að það ert þú.

Þess má geta, að upphafi starfs stjórnlagaráðs voru ræddar svipaðar hugmyndir og þú reifar um forsetaræði í stíl við Bandaríkin og Frakkland.

Niðurstaðan varð sú, að fara ekki út í of byltingarkenndar breytingar, sem gætu hleypt málinu öllu upp, heldur reyna að byggja eins og kostur væri á núverandi stjórnkerfi og nýta sér bestu reynslu, sem fáanleg væri úr stjórnarskrám landa sem hafa svipað lagaumhverfi og stjórnskipun og hér er.