Snillingar stjórnsýslunnar

Fyrir allmörgum árum voru sýndir þættir í sjónvarpi, sem hétu "Já ráðherra". Ráðuneytisstjórinn Sir Humphrey Appleby gætti þess, að halda öllum völdum hjá sér. Flóknar setningar, orðskýringar, útlistanir og setningar sem höfðu enga merkingu eða þvældu málum svo, að enginn fékk skilið, náðu þeirri fullkomnun hjá Sir Humphrey að fáir töldu að met hans yrði nokkru sinni slegið. 

Nú hefur höfundur frumvarps til sóttvarnarlaga jafnað þessa fullkomnun Sir Humphrey. Í dæmaskyni um þessa snilli,skal vísað í skýringu orðsins "farsótt". En farsótt er:  

"Tilkoma sjúkdóms, ákveðins heilsutengds atferlis eða annarra atburða sem varða heilsu fólks innan samfélags eða landssvæðis, í tíðni sem er umfram það sem vænta má."

Orðskýring frumvarpsins er svo loðin og teygjanleg að hún opnar á möguleika ráðherra til að beita borgarana hvaða frelsisskerðingu sem frumvarpið heimilar m.a. útgöngubanni nánast að geðþótta.

Hvernig er hægt að verjast því að "aðrir atburðir sem varða heilsu fólks" komi upp í landinu eða séu stöðugt til staðar? Hvað er átt við með tíðni sem er umfram það sem vænta má? Já og hver er skilgreiningin á heilsutengdu atferli? og eru einhver takmörk eða frekari skýringar á fyrirbrigðinu "aðrir atburðir"?

Íslenskir Applebíar telja greinilega ekki rétt, að nota alþóðlegar viðmiðanir t.d. um lágmarksviðmið smita við skýringu á orðinu "farsótt", þó ekki væri nema til að takmarka aðeins valdheimildir og geðþóttaákvarðanir ráðherra, en það var sjálfsagt ekki meiningin.  

 

Enn skal haldið og engu sleppt

Smitstuðull Covid er lægstur á Íslandi af löndum Evrópu í dag. Samt sem áður segir Þórólfur smitsjúkdómalæknir að veður séu svo válynd, að halda verði að mestu leyti þeim hertu aðgerðum sem gripið var til fyrir rúmum mánuði. Á sama tíma segir tölfræðingurinn Thor Aspelund, að smitstuðullinn sé slíkur að það geti orðið sprenging í fjölda smita.

Þetta er hræðsluáróður.

Samt er smitstuðullinn enn sá lægsti í Evrópu. Ætli menn að halda trúverðugleika verða þeir, að segja fólki satt og neita sér um þann lúxus að stunda hræðsluáróður til að drepa niður frjálst mannlíf og eðlileg samskipti fólksins í landinu. 

Hafi sóttvarnarlæknir haft rétt fyrir sér í byrjun september. Liggur þá ekki fyrir, að hægt er að miða við sambærilegar reglur og þá giltu? Ef hann hefur hins vegar haft rangt fyrir sér þá, ber þá ekki að taka ráðleggingum hans með fyrirvara?

Það vill enginn veikjast af þessari pest og engin smita. Þessvegna skilar jákvæður áróður um smitvarnir sér til fólksins og með því að gera alla meðvirka í að halda eðlilegri varúð í samskiptum vinnum við sigur á þessum vágesti. En við vinnum ekki sigur með því að reyra höftin svo mjög og umfram alla skynsemi, að fólk hætti að taka mark á þeim.

 

Að hafa stefnu eða hafa ekki stefnu

Ríkisstjórnin hefur þá stefnu í sóttvarnarmálum, að samþykkja tillögur sóttvarnarlæknis með fyrirvara um samþykki landsstjórans Kára Stefánssonar.

Engin heildarstefna hefur verið mörkuð af ríkisstjórninni um viðbrögð við Covid fárinu, en eina viðmiðið sem sett hefur verið fram er að heilbrigðiskerfið ráði við álagið. 

Enginn ágreiningur er um að gæta skuli öryggis til að tryggja sem bestan árangur í baráttunni við Covidið, en spurningin er hvað er nauðsynlegt að gera hverju sinni og hvenær er farið yfir mörkin.

Æskilegt hefði verið að ríkisstjórn gerði borgurunum grein fyrir því hvað þurfi til að koma til að gripið sé til mismunandi ráðstafana. Ekkert slíkt hefur verið gert og nú þegar fyrir liggur að toppnum var náð nokkru áður en hertar reglur voru síðast settar á og fjöldi smita á niðurleið, þá skal ekki slakað á og borgurunum gert að norpa fyrir utan verslanir í vetrarkulda, af því að sóttvarnarlæknir telur enga ástæðu til að bregðast við breyttum aðstæðum fyrr en tími hertra aðgerða er fullnaður í desember n.k. 

Sé eingöngu tekið mið af ráðleggingum sóttvarnarlæknis gegnum tíðina, þá er ljóst, að sá tími er kominn, sem rétt væri að létta verulega af hömlum á frelsi fólks svo sem fjölda í verslunum og kaffihúsum svo dæmi séu tekin. En valdtökumennirnir vilja ekki afsala sér kyrkingartökunum á þjóðlífinu jafnvel þó að forsenda aðgerðanna sé löngu liðin hjá. Hinir hlýðnu jarma í kór, að fara beri að hinum vísindalegu tillögum sóttvarnarlæknis, þó þær séu aðrar nú en oft áður við sömu aðstæður. Vísind á bakvið aðgerðirnar liggja því fjarri því ljós fyrir eða eru til staðar yfirhöfuð.

Ríkisstjórnin bregst að sjálfsögðu ekki við vegna þess, að hún hefur enga stefnu nema þá að ráðum hinna nýju valdsmanna, sóttvarnarlæknis og Kára verði hlýtt, þó þeir séu ekki lýðkjörnir til að taka slíkar ákvarðanir einhliða. Þægindunum við að vera ábyrgðarlaus vill ríkisstjórnin ekki afsala sér. 

Nú berast fréttir af bóluefnum sem eiga að ráða niðurlögum Covid. Það er að sjálfsögðu af hinu góða. En svo virðist, sem það hafi hleypt nýjum móði í frelsissviptingarfurstana um að gefa nú hvergi eftir í að skerða frelsi borgarana þar til að stór hópur hefur verið bólusettur. Í annan stað þá er kominn upp sú krafa, að lýðinn skuli bólusetja með góðu eða illu. Þannig hafa nokkur flugfélög tilkynnt, að þau muni ekki fljúga með aðra en Covid bólusetta farþega í framtíðinni. 

Þegar fjöldahræðsla grípur um sig eins og í þessu tilviki, þar sem fræðimenn, ríkisstjórn og fjölmiðlar leggjast á eitt um að mynda hana, þá eiga þeir erfitt uppdráttar, sem tala um einstaklingsfrelsi, meðalhóf og krefjast þess, að rök séu færð fyrir einstökum aðgerðum ríkisstjórna og heilbrigðisyfirvalda. Þeir eru hraktir og smáðir eins og þjóðníðingurinn í samnefndu leikverki Íbsens forðum.

En samt sem áður verður að fara að leikreglum lýðræðisríkis og virða þær reglur sem fara verður eftir varðandi réttindi borgaranna. Þó veruleg áhöld séu um að það hafi verið gert í Cóvíd viðbrögðunum, þá er hægt að stoppa upp í þau göt, þar sem ríkisstjórnin hefur lagt fram frumvarp um breytingar á sóttvarnarlögum, þar sem vegið er að rétti fólksins í landinu og réttindi þess skert. Það verður þó ekki sagt annað um ríkisstjórnina en að hún hafi þó fundið fjölina sína að þessu leyti og miði við að ríkisstjórnir í framtíðinni búi við sama öryggi ábyrgðarleysis og stefnuleysis og ríkisstjórnin fylgir. 

Ekki má lina tökin.

Í færslu þegar hertar aðgerðir voru kynntar, benti ég á, að þær væru ónauðsynlegar. Coronu smitum væri að fækka óðfluga. Það máttu og áttu allir að sjá. Eina ógnin var að Landsspítalinn hafði ekki gætt sóttvarna sem skyldi og setti sjálfan sig þar af leiðandi á neyðarstig.

Þrátt fyrir að smitum væri að fækka beið ríkisvaldið samt ekki boðana og afnam frelsi borgarana á mörgum sviðum. Nú þegar fyrir liggur að þessi fullyrðing mín var rétt og smitum hefur fækkað verulega dettur stjórnvöldum samt ekki í hug að aflétta frelsissviptingum og halda áfram að hræða fólk til að réttlæta mistökin.

Afleiðingar þess eru margvíslegar. Dauði og doði færist yfir mannlífið og atvinnulífið í landinu. Fólk er gert að mannafælum. Íslendingar eru nánast komnir í ferðabann þar sem flugvélar fljúga hvorki að né frá Íslandi til Evrópu. Milljarða tjón verður daglega vegna ónauðsynlegra ráðstafana.

Það er gjörsamlega óábyrgt að halda svona áfram.

Skapanornirnar fjórar

Skapanornirnar fjórar í ríkisstjórninni koma jafnan fram þegar tilkynna þarf váleg tíðindi og það gerðu þær í gær. Enn skal reynt að takmarka alla mannlega starfsemi með tilheyrandi einangrun, tekjutapi, andlegri vanlíðan og fjölgun gjaldþrota. 

Enginn rökstuðningur er færður fram fyrir þeim aðgerðum, sem nú er gripið til, en það virðist vera orðin lenska í íslenskri stjórnsýslu að setja bannreglur án þess, að sýna fram á nauðsyn þeirra.

Spyrja má af hverju er þörf á að setja hertar reglur þegar smit eru á niðurleið? Þeirri grundvallarspurningu er að sjálfsögðu ekki svaraði en leitað eftir því og byggt á að 95% landsmanna styðji veirutríóið og aðgerðir þess. Það er raunar örlítið meiri stuðningur en við Lúkasjénkó forseta Hvíta Rússlands í nýðliðnum kosningum, en segir ekkert um það hvort Lúkasjénkó eða veirutríóið séu að gera skynsamlega hluti. 

Raunar má halda því fram, að sú niðurstaða veirutríósins, að nú þurfi að setja víðtækari takmarkanir og drepa helst niður alla mannlega starfsemi og viðskipti, sýni að á það hafi skort að veirutríóið brygðist rétt við í upphafi annarrar bylgu faraldursins sem nú ríður yfir þjóðina. 

Þrátt fyrir að fjármálaráðherra beri sig mannalega og haldi því enn fram, að hægt sé að gera allt fyrir alla á ríkisins kostnað, sjá aðrir að verulega hriktir í stoðum og markaðurinn sýnir öll merki þess, að vantraust varðandi stöðu ríkissjóðs er að aukast, sem leiðir þá til hækkunar á lántökukostnaði ríkisins innan skamms. 

Þó Landsspítalinn hafi ákveðið að færa sig á neyðarstig og bábiljur séu þuldar vítt og breitt ekki síst af veirutríóinu, sem lætur ekki fastan sjónvarpsþátt duga fyrir boðskap sinn um  komandi Armageddon, þá er staðreyndin samt sú, að það er engin neyð önnur en sú sem stjórnendur heilbrigðismála telja, að geti orðið, ef til vill. Það eru ekki nægar röksemdir til að búa til alkul á markaðnum og hræða líftóruna úr þeim 95% landsmanna sem sagðir eru enn trúa því, að veirutríóið sé óskeikult og hafi þegið vald sitt frá Guði.

 

 

Sáuð þið hvernig ég tók hann?

Illa hefur gengið að ráða við C-19 veiruna í þessari nýju árás hennar á þjóðina. Þrátt fyrir aðgerðir og hertar aðgerðir, gengur lítið því miður. Þegar svo háttar til hættir fólki til að grípa til örþrifaráða að ástæðulausu.

Nú er þannig komið fyrir sóttvarnaryfirvöldum, af því að illa hefur gengið, að þau telja skyldu sína að finna upp á einhverju nýju til að banna, til að sýnast vera að gera eitthvað merkilegt. Grípi sóttvarnaryfirvöld til þess, þá eru þau í leið að viðurkenna, að þau hafi ekki gert rétta hluti síðast þegar þau takmörkuðu frelsi borgaranna. 

Af gefnu tilefni talaði RÚV við landstjórann, Kára Stefánsson í Kastljósi í gær, en jafnan er talað við hann þegar býður þjóðarsómi. Kári lýsti þörf á víðtækum aðgerðum og hertum m.a. að lokað yrði öllum verslunum nema matvöruverslunum. Í sjálfu sér er það ekkert vitlausara en að banna fólki að fara til rakara eða á hárgreiðslustofu. En vitlaust samt.

Getur verið að uppspretta smita sé í járnvöruverslunum, rafmagnsverslunum eða fataverslunum? Svarið er nei. Sama á raunar við um rakara- og hárgreiðslustofur. Hvaða rök eru þá fyrir því að loka þeirri starfsemi?

Úr því sem komið er, þá verður ekki við það unað lengur, að sóttvarnaryfirvöld grípi til víðtækra lokana og frelsisskerðingar borgaranna með ástimplun dáðlausrar ríkisstjórnar, nema færð séu rök fyrir nauðsyn og tilgangi. Hingað til hefur þess ekki þurft og þessir aðilar hafa farið sínu fram vitandi, að óttinn sem hefur gripið um sig í þjóðfélaginu leiðir til þess, að fáir og jafnvel engir spyrja spurninga hversu vitlausar svo sem aðgerðirnar eru. 

En nú er komið að vatnaskilum. Þjóðfélagið þolir ekki frekari frelsisskerðingar og takmarkanir, hvað þá þegar engin rök hníga að því að þau skipti máli eins og er um almenna mannlega starfsemi svo fremi fólk gæti að fjarlægðarmörkum og almennu hreinlæti. 

Aðalatriðið er að fólk passi sig og fari eftir almennum sóttvarnarreglum, en fái að lifa í frjálsu samfélagi, þar sem múrar og girðingar eru ekki settar um venjulegt líf borgaranna.

Því til viðbótar má leiða líkur að því að þessi faraldur muni réna innan skamms án frekari frelsisskerðinga og jafnvel þó að ýmsum takmörkunum yrði aflétt svo sem banni við að strákar og stelpur fái að spila fótbolta. Þess vegna er komið að ríkisstjórninni að standa í lappirnar en halda ekki áfram að eyðileggja efnahagslíf og velmegun þjóðarinnar til langframa.

Erfiðasti hjallinn er að komast í gegnum hópsýkingar á hjúkrunar- og öldrunarstofnunum, sem ekki tókst að koma í veg fyrir þrátt fyrir allar ráðstafanirnar. Þær eru staðreynd og við þeim verður ekkert gert núna annað en að hlúa sem best að þeim veiku og öldruðu sem smituðust á þessum stofnunum. En að öðru leyti og í framhaldi af því má ætla að smitum fækki verulega.

En í slíkum tilvikum, þegar sótt er í rénun eða við það að komast á það stig, þá skiptir heldur betur máli fyrir sóttvarnaryfirvöld að herða á ráðstöfunum til að geta sagt eins og Jón sterki forðum í Skugga Sveini, Matthíasar Jochumsonar.

"Sáuð þið hvernig ég tók hann." 

Röng viðbrögð ekki gætt meðalhófs.

Sá sem jafnan skrifar af mestu viti í Fréttablaðið fyrir utan Óttar Guðmundsson lækni, er ritstjóri blaðsins Jón Þórisson. Jón hefur verið óhræddur við að andæfa viðteknum skoðunum hins alvalda þríeykis í Covid fræðum. Jón bendir réttilega á, að við þessar aðstæður sé þetta sá tími sem mikilvægt sé að ræða um frelsi, mannréttindi og vernd stjórnarskrárinnar gegn handahófskenndum frelsissviptingum sóttvarnarlækns sem ríkisstjórnin samþykkir jafnan. 

Jón bendir á, að margfalt fleiri hafi fallið fyrir eigin hendi á þessu ári en Covid, samt er ríkisvaldið ekki að beina sérstökum sjónum að slíkum hörmungum. Óttar Guðmundsson gerði þeim málum góð skil fyrir nokkrum árum, en ekki hefur verið brugðist við. 

Þó nokkrir verði til þess, draga í efa heilagleika veirutríósins og þeirra aðgerða sem það hefur gripið til, þá er hræðsluáróðurinn svo mikill, að stór hluti landsmanna finnur til óttakenndar og takmarkar því samskipti sín við annað fólk, sjálfum sér og öðrum til ómældra leiðinda. 

Þó mikilvægt sé, að hver gæti að eigin sóttvörnum, þá er það annað mál en handahófskennd valdboð veirutríósins, sem oft orka tvímælis. Sum þessara valdboða hafa valdið þjóðinni milljarða tjóni eins og það að eyðileggja ferðaþjónustuna. Önnur hafa svipt einstaklinga og smáfyrirtæki lífsviðurværi sínu. Samt er haldið áfram án þess að gerð sé grein fyrir hver sé tilgangurinn eða frelsissviptingar rökstuddar. 

Ég er nýkominn frá Spáni, frá svæði þar sem smit eru örlítið fátíðari en hér miðað við fólksfjölda. Samt sem áður má fólk fara í hársnyrtingu, spila fótbolta og aðra boltaleiki jafnvel í keppnisgreinum. Vikulega er gerð grein fyrir hvar og við hvaða starfsemi fólk er að smitast. Þar kemur í ljós, að smit eru ekki að greinast vegna innstreymis túrista eða þess, að fólk fari í hársnyrtingu eða geri almennt allt sem gert er í frjálsu þjóðfélagi. Smitin eru aðallega vegna skorts á aðgætni á áfengis- og öldrykkjustofum.

Í miðjum ágúst s.l. rofnaði samhengi vitrænnar nálgunar og meðalhófs hjá veirutríóinu og ríkisstjórninni en við tóku þær glórulausu öfgar sem fólu í sér nánast aðkomubanni til landsins. Allir skyldu skimaðir ekki einu sinni heldur tvisvar og það með óundanþægri sóttkví á milli. Þetta hefur ekki haft neina þýðingu við að hefta útbreiðslu C-19 en valdið tugum ef ekki hundruð milljarða tjóni, sem ríkisstjórnin ber ábyrgð á. Reynslan hefur sýnt að þessi ákvörðun var röng og hafði ekkert í för með sér nema tjón. Samt er vitleysunni haldið áfram.

Ég mældist neikvæður við skimun á landamærunum, jafnvel þó sýnatökukonan gerði sitt ítrasta til að troða sýnatökupinnanum í gegnum nefið á mér og upp í heilabúið. Vegna þess að ég mældist neikvæður, fer ég í sóttkví fram á föstudag n.k.  Heil vinnuvika. Vegna þessara reglna eiga margir í  erfiðleikum bæði við að komast heim til sín og afla sér nauðsynja, fyrir utan þann ömurleika sem sumir þurfa að lifa við einir og yfirgefnir í sóttkví vegna þess að þeir mældust ekki með veiruna. 

Er það ekki dæmalaust, að maður sem mælist neikvæður í þessari skimunaræði, skuli þessvegna þurfa að halda sig frá öðru fólki og meðhöndlaður eins og holdveikissjúklingur fyrr á öldum. 

Ríkisstjórnin ber ábyrgð á því,að taka ekki alvöru umræðu um það hvað sé líklegast til að hafa þýðingu, sé vilji til að halda frelsissviptingum áfram, til að reyna að koma í veg fyrir Covid smit og beita þá þeim aðgerðum, sem taldar eru bráðnauðsynlegar en gefa fólkinu í landinu að öðru leyti kost á því að gæta að eigin smitvörnum. Þetta hefur ríkisstjórnin ekki gert, en telur sig hæfasta til að vera í hlutverki jólasveinsins og færa sumum gjafir og það allt með annarra peningum að sjálfsögðu skattgreiðenda.

Þó veiritríóið og landsstjórinn þekki e.t.v. ekki vel til þess sem kallað er meðalhóf við beitingu stjórnvaldsaðgerða, þá ætti samt að vera þekking á því fyrirbæri í ríkisstjórninni. Væri ekki rétt að skoða hvaða aðgerðir koma þá til greina og eru nauðsynlegar einnig að teknu tilliti til þjóðarhags. 

 

Er eitthvað að gerast í Kína?

Kínaveiran Covid 19, sem byrjaði í Wuhan héraði í lok ársins 2019 hefur leitt til fjölda dauðsfalla, atvinnuleysis, samdráttar og hættu á efnahagslegri kreppu á flestum stöðum í heiminum nema í Kína og Austurlöndum fjær. 

Hvernig skyldi ástandið vera í Kína? Það þarf að grafa eftir fréttum þaðan, vegna þess að helstu fjölmiðlar veraldar segja sömu fréttir og endurtaka hver eftir öðrum og Kína hefur ekki verið til umfjöllunar svo nokkru nemi í langan tíma.

En er eitthvað að frétta frá Kína?

Er það frétt, að í landinu þar sem Kórónuveiran kom upp, skuli engin sérstök vandamál vera í gangi hvað hana varðar? Dánartíðni er um 3 á hverja milljón íbúa eða svipað og hjá okkur, á sama tíma og dánartíðni í Bretlandi er um 630 á hverja milljón íbúa og 660 í Bandaríkjunum og 116 í Þýskalandi.

Efnahagslífið í Kína virðist vera búið að ná fullum styrkleika. Fjöldi flugferða er um 90% af því sem þær voru á sama tíma í fyrra og meiri fjöldi fólks fer á ýmsar skemmtanir núna eins og t.d. bíó en áður.

Síðan er alltaf spurningin hvað mikið er hægt að treysta tölulegum upplýsingum frá einræðisríkjum eins og Kína. Allavega mundi Kína ekki geta dulið það fyrir heiminum, ef veiran geisaði af hörku í landinu og þúsundir væru á sjúkrahúsum eða dánir.

Kína er einræðisríki og þar leyfist ekki nema ákveðin umræða og ákveðin hegðun. Í síðustu viku handtóku yfirvöld móður veirufræðings sem var handtekinn fyrir löngu og heldur því fram, að Covid 19 hafi verið búin til á tilraunastofu. Þetta má ekki segja. Skrýtnu tilvikin í upphafi veiruárásarinnar voru fjölmörg m.a. dularfullt dauðsfall læknis sem hafði varað við málinu og þá hurfu aðilar, sem höfðu haft ákveðnar meiningar. Eitthvað er, sem kínversk yfirvöld vilja ekki að rætt sé um. En Vesturlönd geta ekki samþykkt, að ekki fari fram fullkomin rannsókn á tilurð veirunnar og með hvaða hætti kínversk yfirvöld komu fram í upphafi faraldursins, þegar þeir dreifðu veirunni til alheimsins á sama tíma og þeir takmörkuðu ferðir innanlands í Kína. Þá verður að fara fram ítarleg rannsókn á því hvort að veiran var búin til í tilraunastofu t.d. í Kína eða ekki.

Ef til vill er það fréttnæmasta frá Kína það sem áður er getið um, að veiran er ekki að hrjá þá, þjóðarframleiðslan er nánast sú sama og hún var fyrir veiru og samgöngur eru með hefðbundnum hætti. 

Það er ýmislegt fleira sem þarfnast skoðunar varðandi veiruna m.a. af hverju hún leggst mun léttar á þjóðir Austurlanda fjær en annarsstaðar. Er fólk þar með virkt mótefni eða er eitthvað annað sem getur skýrt það? Þar kæmi e.t.v. líka til skoðunar hvort að veiran hafi verið útbúin þannig, hafi hún orðið til á tilraunastofu.

 

Veirustríðið

Þá er hafin ný leiftursókn gegn C-19 veirunni. Veirutríóið með Þórólf Guðnason sóttvarnarlækni í broddi fylkingar hefur mælt fyrir um róttækar lokunaraðgerðir sem koma sér illa fyrir fólk og fyrirtæki, en vonandi verða þær til þess á skömmum tíma að koma þjóðfélaginu á nýjan leik í þokkalegt andlegt og líkamlegt jafnvægi. 

Þórólfur Guðnason hefur staðið sig vel í þessari baráttu raunar eins og aðrir í veirutríóinu, þó oft orki tvímælis hvað skuli gera hverju sinni. Hann viðurkennir, að þekking á sjúkdómnum sé takmörkuð og hefur ítrekað tekið fram, að hann sem sóttvarnarlæknir geti ekki lagt annað til, en það sem hann hefur gert. Dáðlaus ríkisstjórn hefur hinsvegar komið sér hjá að taka pólitískar ákvarðanir varðandi viðbrögð við faraldrinum og stimplað allt sem Þórólfur hefur sagt og ert eins og Guð hafi sagt það og þar verði engu um þokað. 

Skortur á stefnumörkun ríkisstjórnarinnar og annarra stjórnmálaafla, sýnir því miður þá staðreynd, að nýja kynslóð stjórnmálamanna sem er við völd í landinu kemur sér hjá að taka ákvarðanir og telur hag sínum best borgið með því að skýla sér á bak við sérfræðina, en geta staðið og þóst ábyrgðarlaus til hliðar. Þetta kemur svo rammt fram á öllum sviðum þjóðmálanna, að margir telja, að það væri ódýrara að gefa þessu fólki sem á að stjórna frí, en fela sérfræðingum og forriturum tölvulíkana það vald, sem það fer með hvort sem er. Önnur leið er að skipta um stjórnmálastétt og ætlast til þess af henni, að hún geti tekið ákvarðanir út frá heildarhagsmunum að teknu tilliti til misvísandi skoðana sérfræðinga. 

Ný leiftursókn gegn veirunni er hafin og vonandi gengur hún vel. Vonandi rennur hún ekki út í sandinn eins og síðari leiftursókn þriðja ríkisins í síðari heimstyrjöld því þá eins og nú má ætla, að það verði ekki þrek, vilji eða fjármunir til að fara í þá þriðju ef þessi bregst. 

Enn sem komið er skv. opinberum tölum hafa aðeins 0.85% þjóðarinnar veikst af þessari veiru, en 99.15% þjóðarinnar hafa verið svo gæfusamir, að hafa enn sem komið er losnað við það. Þegar upp verður staðið að aflokinni þessari leiftursókn má ætla miðað við spálíkön, að aðeins um 1% þjóðarinnar hafi þá tekið sóttina. Áleitna spurningin er þá, hvað er unnið við leifursóknina ef nánast öll þjóðin eða 99% getur enn smitast og hvernig verður veirunni haldið í skefjum, en Þórólfur og fleiri segja að hún sé komin til að vera. 

Eins og í sögu H.G. Wells um innrásina frá Mars kann þó að vera ástæða til bjartsýni, en þar komu sýklarnir mannkyninu til bjargar. Þekking á sjúkdómnum og viðbrögðum við honum vex og hvað svo sem öllum hræðsluáróðri líður þá er veiran heima og annarsstaðar í Evrópu auðveldari viðfangs og vægari en var í upphafi.

Hvort sem okkur þykja þessar ráðstafanir réttar eða rangar, þá erum við hér og þurfum sameiginlega að taka á til að lágmarka tjónið.   

 

 

Hvað er vitlegt að gera?

Flestir telja það ávísun á galgopahátt að fara til Spánar vegna þess hve mikið er um Covid smit. En er það svo?

Hér í Valencia skíri og Costa Blanca svæðinu er töluvert minna  um smit en heima á Íslandi. Samt sem áður er engin skimun á landamærunum hvað þá síðari skimun og sóttkví á milli. Flest smit hér eru eins og heima vegna skemmtanahalds um helgar. 

Nánast engin smit greinast í síðari skimun en samt ætlar ríkisstjórnin að framlengja þessu argans bulli til 1. desember. Hvað kostar það fólk að þurfa að hanga heima eftir að það kemur heim í næstum því viku vegna þessa endemis rugls ríkisstjórnarinnar. Hvað skyldu nú margir hafa greinst við síðari skimun og eru það svo margir að það réttlæti þessar aðgerðir? Af hverju spyrja fréttamenn aldrei um það. Hvað kostar þetta margar tapaðar vinnustundir og leiðind án nokkurs vitlegs tilefnis. 

Í kvöldfréttum kom fram, að sóttvarnarlæknir ætlar sér að auka á frelsisskerðingar fólks án þess að það sé skoðað hvaðan smitin koma. Þau koma ekki frá líkamsræktarstöðvum, hárgreiðslustofum eða áhorfendum á íþróttaviðburðum. Meginhluti smitana koma vegna skemmtanahalds í Reykjavík um helgar. Er þá ekki nauðsyn að skoða það en láta aðra mannlega starfsemi í friði. Hvað þá að halda ekki áfram einhverju sem er algjör óþarfi eins og tvöföld skimun á landamærunum - já og þú þarft að borga fyrir þetta rugl.