Leita í fréttum mbl.is

Bloggfćrslur mánađarins, desember 2016

Mađur ársins

Björgunvarsveitirnar voru valdar mađur ársins á RÚV. En Björgunarsveitirnar eru ekki mađur. Mađur ársins er einstaklingur ekki samtök óháđ ţví hversu frábćr svo sem ţau kunna ađ vera.

Mađur ársins hér innanlands er tvímćlalaust Guđni Th. Jóhannesson forseti lýđveldisins, sem kom upp úr engu og var kosinn forseti. En ţađ var engin í kosningabaráttu fyrir hann um titilinn mađur ársins enda mađurinn nýkjörinn forseti.

Ţegar RÚV setur upp kosningu um mann ársins er eđlilegt ađ einhverjir hugsi gott til glóđarinnar og fari í hreinrćktađa kosningabaráttu eins og Sigmundur Davíđ Gunnlaugsson og nokkrir stjórnmálaleiđtogar ađrir en áttu ekki erindi sem erfiđi. Óneitanlega hlítur ţađ ađ vera nöturlegt fyrir Sigmund Davíđ eftir allt erfiđiđ ađ Jóhannes Kr. Kristjánsson, sem upplýsti um Panamareikninga tengsl Sigmundar, skuli hafa skákađ honum niđur um sćti

Kosning sem ţessi er ađ vonum ómarkviss og til viđbótar kemur ađ RÚV heimilar tilnefningu félagssamtaka og björgunarsveita, sem öll eru góđra gjalda verđ. En ţađ er önnur kosning um annađ svipađ og ţegar Time magasine valdi borđtölvuna mann ársins á sínum tíma.

Björgunarsveitirnar eiga sértakan heiđur skilinn fyrir afrek sín á árinu. Karlalandsliđiđ í knattspyrnu á líka heiđur skilinn fyrir frábćra frammistöđu á árinu og ţannig má áfram telja og e.t.v. vćri markvissara ađ kjósa afreksfólk og samtök ársins flokkađ niđur.  

Allt er ţetta ţó meira til gamans, en ađ ţađ hafi heimssögulega ţýđingu. Ekki dregur ţađ úr skemmtanagildinu ađ sporgöngufólk Sigmundar Davíđs og Birgittu Jónsdóttur skuli leggjast í víking til ađ styđja sinn frambjóđanda án annars takmarks eđa tilgangs.


Aftur til fortíđar

Í gćr ráku Bandaríkjamenn tugi rússneskra sendimanna úr landi og sakar ţá um ađ ógna öryggi USA. Óneitanlega minnir ţetta á ađgerđir stórveldanna upp úr 1960. Obama stjórnin er á síđustu metrunum ađ hverfa hálfa öld aftur í tímann.

Fyrir ţrem dögum flutti utanríkisráđherra USA dćmalausa rćđu ţar sem hann hjólađi í ríkisstjórn Ísrael međ ţeim hćtti ađ meira ađ segja Bretum bestu vinum Bandaríkjanna er misbođiđ og forsćtisráđherra ţeirra fordćmir ummćlin, sem hún telur fráleitt ađ nota um lýđrćđislega kjörna ríkisstjórn vinaţjóđar.

Fyrr breytti Obama stjórnin svo um utanríkisstefnu ţegar hún stóđ fyrir fordćmingu á Ísrael í Öryggisráđi Sameinuđu ţjóđanna.

Obama Bandaríkjaforseti hefur sakađ Rússa um ađ stunda tölvunjósnir og brjótast inn í tölvur í Bandaríkjunum. Hvađ sem rétt kann ađ vera í ţví á eftir ađ koma í ljós. Hitt liggur fyrir, ađ í stjórnartíđ Obama voru einkasímar forsćtisráđherra vinveittra ríkja hlerađir af Bandaríkjamönnum.

Bandaríkjamenn brutust inn í tölvur forustumanna vinaţjóđa sinna og Evrópusambandsins og voru meira ađ segja gripnir í ađ hlera ţađ sem gerđist í svefnherbergi Angelu Merkel ţó búast megi viđ ađ ţar séu ekki mikil hressileg tíđindi.

Hvađ tölvunjósnir varđar kemst engin í hálfkvisti viđ Bandaríkjamenn. Nema ađ ţví leyti ađ svo virđist sem Obama stjórnin viti allt um alla ţar sem hún ţarf ekkert ađ vita en ekkert um neinn ţar sem virkilega er ţörf á upplýsingaţjónustu eins og í Miđ Austurlöndum.

Obama forseti veit ađ hann er mistök frá upphafi til enda. Ríkisskuldir Bandaríkjanna hafa tvöfaldast í stjórnartíđ hans, vaxiđ úr 10 trilljónum í 20 trilljónir. Hann er trausti rúinn eins og sást á úrslitum í forseta-,ţing-og fylkisstjórakosningum

Nú ţegar hann vill sýna myndugleika á síđustu metrunum í embćtti ţá snýst ţetta allt í höndunum á honum ţannig ađ forustufólk vinaţjóđa Bandaríkjanna bíđur međ öndina í hálsinum eftir ađ hann láti af embćtti og mađurinn sem ţetta sama fólk óttađist hvađ mest ađ fá í embćttiđ Donald Trump taki viđ.


Rök og rökleysa

Nokkru fyrir frestun funda Alţingis var til afgreiđslu frumvarp um veitingu ríkisborgararéttar. Sigríđur Andersen benti viđ ţađ tćkifćri á, ađ líklega vćru fá dćmi um grófari mismunun gagnvart einstaklingum, en slík lagasetning ţar sem nokkrum eintaklingum vćri međ ţessum hćtti hleypt framhjá almennum reglum um veitingu ríkisborgararéttar.

Ţess hefđi mátt vćnta ađ málefnaleg athugasemd Sigríđar yrđi til ţess ađ alţingi hćtti ađ rugla í biđröđinni.

Í stađ málefnalegrar umrćđu um athugasemd Sigríđar tók til máls tilfinningaţrunginn Pawel Bartoszek sem ţakkađi fyrir ađ hafa fengiđ ríkisborgararétt međ ţessum hćtti 19 árum áđur. Á grundvelli persónulegra sérhagsmuna fyrir 19 árum taldi ţingmađurinn réttlćtanlegt ađ mismunun einstaklinga héldi áfram.

Ţessi ummćli Pawel eru ámóta og mannsins sem vildi ekki leyfa frjálsan innflutning á bifreiđum af ţví ađ hann naut fyrirgreiđslu ákveđins ţingmanns til ađ geta ásamt örfáum flutt inn bíl vegna fyrirgreiđslu ţingmannsins.

Ţá er ţessi rökleysa Pawel međ sama hćtti og fullyrt vćri ađ óréttlćti vćri fólgiđ í ţví ađ almennar lánareglur giltu í fjármálastofnunum og ţađ ćttu ađ vera sérreglur fyrir suma. Slík ţjóđfélagshugsun sérhyggju og mismunar fólks er andstćđ inntaki hugmynda um jafnrćđi borgaranna.

Nú hefđi mátt ćtla ađ fjölmiđlar hefđu gert málefnalegri athugasemd Sigríđar góđ skil en ţađ var ekki. Hún gleymdist. Ţess í stađ varđ ađalfrétt ţeirra hin tilfinningaţrungna rökleysa Pawel Bartoszek, sem hafđi ekkert málefnalegt gildi varđandi ţá athugasemd Sigríđar Andersen, ađ allir ćttu ađ vera jafnir fyrir lögunum.  

Pawel sem iđulega hefur ritađ góđar og markvissar greinar um ţjóđfélagsmál, ćtti ađ gaumgćfa ađ gerast aldrei talsmađur fyrir ţeirri meginreglu einrćđisins, sem greinir m.a. í bókinni Animal Farm: Ađ öll dýr vćru jöfn, en sum dýr vćru jafnari en önnur.

 


Var tćkifćri misnotađ?

Í dag eru 25 ár síđan Sovétríkin liđu undir lok. Ţau fóru á ruslahaug sögunnar eins og Ronald Reagan fyrrum Bandaríkjaforseti hafđi spáđ ađ ţau mundu lenda.

Fall Sovétríkjanna var ósigur kommúnismans fyrir frjálsu markađshagkerfi og endalok kalda stríđsins. Kommúnisminn eins og nasisminn á undan honum og Íslam í dag byggđu á stefnu heimsyfirráđa. Ógn kommúnismans var ţví raunveruleg.

Fall Berlínarmúrsins, endalok Varsjárbandalagsins og sundurlimun Sovétríkjanna gerđist fyrr en flestir bjuggust viđ. Fyrrum ríki Sovétríkjanna voru í sárum og gömlu Varsjárbandalagsríkin í Austur Evrópu losnuđu úr áţjáninni úr austri.

Stjórnmálamenn Vesturlanda voru fljótir ađ nýta tćkifćriđ og veita  Baltnesku ríkjunum og ríkjum Austur Evrópu ađ landamćrum Úkraínu og Hvíta Rússlands ađild ađ NATO. Framkoma ráđamanna Vesturlanda gagnvart Rússlandi var hin vegar međ öđrum hćtti.

Bandaríkin og fylgiríki ţeirra hafa allt frá falli Sovétríkjanna leikiđ vonda afleiki gagnvart Rússum. Í stađ ţess ađ gera Rússa ađ bandamönnum fóru Bandaríkin fram gegn ţeim eins og óvini sem hefđi beđiđ ósigur. Ţjóđverjar sýndu meiri skilning ţangađ til Angela Merkel tók viđ.

Fyrrum varnarmálaráđherra Bandaríkjanna í stjórn Bill Clinton, William Perry sagđi fyrir nokkru ađ Washington hefđi eyđilagt möguleika á ađ byggja upp bandalag viđ Rússa. Tilbođi Pútín Rússlandsforseta í kjölfar hryđjuverkaárása Al Kaída á tvíburaturnana í New York um samvinnu gegn hryđjuverkum var varla svarađ af Bush jr. og hann ákvađ ađ fara sínu fram og sló á útrétta hendi Rússa um hernađarsamvinnu og samstarf.

Ţó svo ađ Vesturveldin hafi spilađ illa úr sínum spilum frá ţví ađ Sovétríkin liđu undir lok fyrir 25 árum, ţá er ekki ástćđa til ađ halda afleikjum áfram.

Virkasta leiđin til ađ stuđla ađ betri heimi og friđsćlli er m.a. međ ţví ađ koma á virkri samvinnu viđ fyrrum ríki Sovétríkjanna einkum Rússland, Hvíta Rússland.


Besta ríkisstjórnin

Hlutir virđast ganga betur á Alţingi en mörg undanfarin ár.

Afleiđingarnar eru ekki allar góđar sbr. afgreiđsla ţensluhvetjandi fjárlaga ţar sem fjármunum er ausiđ út á lokametrunum án ţess ađ fullnćgjandi greining liggi fyrir um raunţörf.  Afgreiđslan er í takt viđ velferđarkerfiđ;  "ţeir sem ţurfa fá ekki nóg en margir sem síđur ţurfa fá meira en nóg".

Eftir ađ hafa lesiđ Kristilega kommúnistaávarp Davíđs Ţórs Jónssonar sóknarprests, sem hann úđađi yfir sóknarbörn sín viđ messu, ţá finnst mér ástćđa til ađ minna á, ađ ríkiđ á ekki neitt. Ríkiđ getur ekki borgađ neitt til neins nema taka ţađ frá öđrum. Eitthvađ sem kommúnistum sést jafnan yfir. Frá lokum fyrri heimstyrjaldar fyrir um öld síđan hefur millistétt allra landa boriđ hita og ţunga af sjálftöku ríkisins úr vasa skattgreiđenda.

Einn mikilvćgasti réttur borgaranna er hvergi til stjórnarskrárvarinn,  svo ég ţekki til. Ţađ er ákvćđiđ sem takmarkar möguleika ríkisins til ađ taka tekjur og eignir fólks til ađ fara međ ađ geđţótta.

Afleiđingar af samţykkt ţensluhvetjandi fjárlaga er aukin verđbólga. Verđbólgan er versti óvinur ţess unga fólks sem vill spjara sig á eigin vegum og hefur neyđst til ađ taka verđtryggđ lán. Hún er líka óvinur launafólks sem horfir á minnkandi kaupmátt vegna hćkkandi vöruverđs.  Ţannig getur góđmennska stjórnmálamanna á annarra kostnađ iđulega hitt ţá illa fyrir sem síst skyldi.

Thomas Jefferson Bandaríkjaforseti sagđi ađ besta ríkisstjórnin vćri sú ríkisstjórn sem stjórnađi sem minnstu. En ţađ dugar illa ef ţeir sem hafa fjárveitingavaldiđ, Alţingi, bregđast ţeirri skyldu sinni ađ gćta ađhalds og sparnađar í ríkisrekstri og takmarka skattheimtu. Slíka ríkisstjórn ţurfum viđ ađ fá, en vandséđ miđađ viđ afgreiđslu fjárlaga ađ venjulegt fólk sem vill spjara sig á eigin forsendum muni eiga farsćla daga hverjir svo sem sitja í nćstu ríkisstjórn.

Ef til vill er ţađ rétt hjá Henry David Thoreau í riti sínu um almenna óhlýđni: "Besta ríkisstjórnin er sú sem stjórnar engu."


Ţađ má ekki segja satt

Sú stefna var tekin upp í Evrópu, ađ koma í veg fyrir ađ fólk fengi fullnćgjandi fréttir af afbrotum og/eđa hryđjuverkum sem tengdust innflytjendum löglegum en ţó sér í lagi ólöglegum.

Síđan hefur ástandiđ bara versnađ. 

Í Berlín var framiđ hryđjuverk fyrir tveim dögum ţegar ólöglegur innflytjandi í bođi Merkel kanslara ók á fólk á jólamarkađi ađalverslunargötu Berlínar. Tólf manns eru dánir og tugir slasađir.

Fram er komiđ ađ lögreglan í Ţýskalandi gerđi meiri háttar mistök bćđi fyrir atburđinn og eftir. Ţađ sýnir vel ađ yfirvöld í Ţýskalandi hafa brugđist sínu mikilvćgasta hlutverki: 

"Ađ gćta öryggis borgaranna". 

Gríđarlegum fjárhćđum hefur veriđ variđ til móttöku innflytjenda í Ţýskalandi en ţess ekki gćtt ađ borgarar landsins nytu öryggis. Tíđar fréttir af nauđgunum og öđru kynferđisofbeldi gegn konum og börnum, sem og ógnunum og morđum saklausra borgara sýna, ađ stjórnvöld hafa ekki ráđiđ viđ ţann vanda sem Merkel bjó til ţegar hún opnađi landamćri Ţýskalands.

Nú er taliđ ađ yfir 40 ţúsund ólöglegir innflytjendur séu í Ţýskalandi sem lögreglan veit ekkert hvar eru.

Ţrátt fyrir ţetta ástand í Ţýskalandi og ámóta ástand víđar í vestur Evrópu, sem ćtti ađ kalla á ađ pólitíska elítan sem og fréttaelítan gerđu almennilega grein fyrir ţeirri vá sem ógnar öryggi borgara Evrópu í dag vegna galinnar stefnu í innflytjendamálum, ţá er ţađ ekki raunin.

Ţvert á móti ţá sameinast mikill meirihluti fréttaelítunnar og pólitísku elítunnar um ađ ţegja um vandamáliđ. Reyna ađ blekkja borgarana og segja ţeim ađ ástandiđ sé alls ekki slćmt.

Af hverju ţarf pólitíska elítan og fréttaelítan ađ blekkja eigin borgara og segja ţeim ósatt? 

Afsökunin er sú ađ fengi fólk réttar fréttir af ástandinu ţá gćti ţađ orđiđ vatn á myllu svonefndra hćgri öfgamanna. Ţađ ţýđir í raun ađ fréttaelítan og pólitíska elítan tekur sér vald til ađ blekkja fólk í ţeim pólitíska tilgangi ađ fólk geti ekki dregiđ réttar ályktanir af annars réttum gefnum forsendum og stutt ţá sem í raun berjast fyrir hagsmunum ţeirra.

Jafngildir ţađ ekki ritskođun og fréttafölsunum einrćđisríkja? Ţýđir ţetta ekki ađ Tjáningarfrelsi og upplýsingagjöf er ófullnćgjandi á forsendum pólitísks rétttrúnađar og til ađ ná ákveđnum pólitískum markmiđum.

Ný útlendingalög taka gildi um áramótin. Pólitíska elítan sameinađist í ţeirri vitleysu svo viđ gćtum siglt áfram hrađbyri til sama ástands og er í Ţýskalandi. Í góđri grein í Mbl. í gćr segir Einar S. Hálfdánarson endurskođandi og hrl.grein frá afleiđingum ţess sem hann kallar "Ríkisfangslottó Unnar Brár", sem hefur kallađ hundruđir ólöglegra innflytjenda til landsins á kostnađ skattgreiđenda. Um ţađ og afleiđingar ţess hefur pólitíska elítan og íslenska fréttaelítan slegiđ ţagnarmúr. Annađ gćti truflađ gleđileik sameinađa krataflokksins og eins stjórnleysingjaflokks, sem nú eiga fulltrúa á Alţingi.  

Til ađ kóróna rugliđ ćtla yfirvöld síđan ađ koma meir en hundrađ ólöglegum innflytjendum fyrir í hjarta miđborgar Reykjavíkur: Gćti veriđ ađ í framhaldi af ţví ţyrfti pólitíska elítan og fréttaelítan enn ađ herđa ađ tjáningarfrelsinu til ađ koma í veg fyrir ađ borgararnir fengju réttar fréttir af ástandinu?


Keyptar fréttir?

Mörgum finnst fréttamennsku hafa fariđ aftur á síđari árum og flestar fréttastofur flytji einsleitar fréttir ţar sem merkustu fréttaviđburđum er iđulega sleppt.

Fréttamenn Euronews fréttastofunar sem fćr mikla styrki frá Evrópusambandinu fóru í verkfall í vikunni til ađ mótmćla ţví ađ yfirstjórn fréttastofunnar leyfđi einrćđisstjórnum eins og t.d.Saudi Arabíu ađ kaupa fréttir og fréttatengt efni.

Eitt er ađ kaupa fréttir og annađ ađ birta ekki gagnrýni. Margir fréttamannanna á Euronews benda einnig á ađ fréttastofan birti ekki lengur gagnrýni á ýmsar einrćđisstjórnir t.d. í Tyrklandi.Verkfall fréttamanna Euronews sannar ţađ sem margir hafa taliđ ađ vćri fyrir hendi, ađ fréttaflutningi vćri í raun stýrt af peningaöflum og ríkisstjórnum. Fjárglćframađurinn George Soros er einn ţeirra sem hefur látiđ ţetta til sín taka og stađiđ fyrir námskeiđum fyrir blađa- og fréttafólk til ađ innrćta ţví blessun opinna landamćra. Fullyrt er ađ ritstjóri Kastljóss RÚV hafi sótt slíkt námskeiđ, en fyrir ţví hef ég ekki traustar heimildir og hún getur ţá neitađ ţví sé ţađ rangt.

Ríkisstjórnir Saudi Arabíu, Flóaríkjanna og annarra íslamskra einrćđisríkja hafa einnig veriđ iđin viđ ađ kaupa fréttir og reyna ađ koma í veg fyrir óhagstćđan fréttaflutning. Ţar viđ bćtist ađ vestrćnar fréttastofur virđast taka gagnrýnislaust viđ fréttum frá upplýsingamiđlurum ríkisstjórna Bandaríkjanna og forustufólks Evrópusambandsins.

Í sjálfu sér er ţađ ekkert nýtt ađ ríkisstjórnir og hagsmunasamtök reyni ađ stjórna fréttaflutningi. Sennilega hefur aldrei kveđiđ eins rammt ađ ţví og nú og ţví miđur virđist fréttaelítan upp til hópa láta ţađ yfir sig ganga og láta letina bera vandađa hlutlćga fréttamennsku ofurliđi. Ţađ er svo miklu auđveldara ađ birta bara ţađ sem ađ manni er rétt.

Vegna ţessa er eins dags verkfall fréttamanna Euronews kćrkomin áminning til fréttafólks um allan heim ađ láta ekki kaupa sig og sinna skyldum sínum viđ neytendur af einlćgni og heiđarleika.


Höfundur

Jón Magnússon
Jón Magnússon

Síðuritari er Hæstaréttarlögmaður og fyrrverandi alþingismaður.

 

Eldri fćrslur

Mars 2024
S M Ţ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (19.3.): 8
  • Sl. sólarhring: 132
  • Sl. viku: 4598
  • Frá upphafi: 2267742

Annađ

  • Innlit í dag: 7
  • Innlit sl. viku: 4246
  • Gestir í dag: 7
  • IP-tölur í dag: 7

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband