Leita í fréttum mbl.is

Bloggfærslur mánaðarins, febrúar 2010

Fyrrum formaður Samfylkingarinnar Ingibjörg Sólrún dæmir sjálfa sig úr leik

Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hefur uppgötvað að frjálshyggjustefna Sjálfstæðisflokksins hafi valdið efnahagshruninu.  Ekki veit ég hvort þetta er hluti af varnarræðu hennar fyrir rannsóknarnefnd Alþingis, en hvað sem því líður þá er þetta jafnvitlaust.

Bankahrun varð í Bretlandi þar sem flokksbræður Ingibjargar hafa verið við völd lengur en Sjálfstæðisflokkurinn á Íslandi. Bankahrun varð líka á Írlandi og víðar í Evrópu. Gildir eitthvað annað í þeim löndum? Eða var e.t.v. frjálshyggjustefnu Sjálfstæðisflokksins líka um að kenna hvernig fór hjá Bretum og Írum?

Fólk er fljótt að gleyma og óminnisheilkennið er landlægt í Samfylkingunni. Flokksmenn muna ekki að þeir sátu í ríkisstjórn frá 2007 til 1. febrúar 2009 með Sjálfstæðisflokknum. Ingibjörg var utanríkisráðherra árið fyrir bankahrun og í hruninu en fyrir hrunið fór hún um víða veröld til að tala fallega um íslenska efnahags- og bankaundrið.

Ef til vill er Ingibjörg Sólrún búin að gleyma því að hún var á bólakafi allt sumarið og fram á haust árið 2008 við að tala við einræðisherra og fremjendur mannréttindabrota vítt og breitt um veröldina til að fá þá til að kjósa Ísland í Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna. Ef til vill er Ingibjörg Sólrún líka búin að gleyma því að hún reyndi eftir mætti að halda viðskiptaráðherranum úr eigin flokki frá öllum ákvörðunum um banka- og efnahagsmál en annast um þau sjálf þar til að hún gat ekki meir vegna heilsubrests.

Mikið hefði ég viljað sjá Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur reyna að lyfta pólitískri umræðu á hærra plan og  fjalla um efnahagshrunið þannig að einhver vitræn glóra sé í.  Þessi ummæli Ingibjargar eru af sama toga og þau að vængjasláttur milljón fiðrilda í Kína  orsaki fellibyl á Kyrrahafi.

Hvernig var það annars. Var ekki helsti skuldari þjóðarinnar Jón Ásgeir Jóhannesson á hægra brjóstinu á Ingibjörgu Sólrúnu alla tíð og var það ekki þessi þúsund milljarða skuldari sem styrkti Samfylkinguna um tugi ef ekki hundruð milljóna. 

Hvað með það. Af hverju ekki að tala greina einfalda hluti með eðlilegum hætti. Það var ekki stjórnmálastefna sem olli efnahagshruninu. Allt of margar upplýsingar liggja fyrir sem sýna fram á allt annað. Furðulegt að Ingibjörg Sólrún skuli ekki hafa áttað sig á þeim staðreyndum.  


Hverjir stjórna?

Þegar bankakerfið fór í þrot var það aðallega vegna þess að stærstu íslensku skuldararnir gátu ekki greitt skuldir sínar. Fyrirtæki eftir fyrirtæki sem einu sinni voru stöndug með góða eiginfjárstöðu reyndust ekki vera annað en skurnin. Allt eigið fé fyrirtækjanna hafði verið sogað úr þeim og milljarðaskuldir skildar eftir. Stjórnendur þessara fyrirtækja eru nú einn af öðrum að fá sérstaka fyrirgreiðslu í bankakerfinu þá sérstaklega í Arion banka og stjórna áfram fyrirtækjunum sem þeir keyrðu svo rækilega í þrot.

Eðlilega bregður fólki við að sjá endurreisn hins Nýja Íslands taka á sig þessa mynd. Enduróm þess mátti heyra á Alþingi í dag þar sem stjórnarþingmennirnir Skúli Helgason og formaður viðskiptanefndar Lilja Mósesdóttir sem sagði við það tækifæri að stefnumörkun vantaði í málinu.

Svo virðist sem Skúli Helgason og Lilja Mósesdóttir átti sig ekki á því að það er þeim að kenna að stefnumörkun vantar um það með hvaða hætti skuldir verði afskrifaðar bæði hjá einstaklingum og fyrirtækjum.

Raunar stendur mest upp á viðskiptaráðherrann og formann viðskiptanefndar að móta stefnu í þessum málum. Það er á þeirra ábyrgð  og ríkisstjórnarinnar  að málin skuli vera í þvílíkri endemis óreiðu sem þau Lilja og Skúli Helgason stjórnarþingmenn benda réttilega á.

Hvar er nú sá glaðbeitti viðskiptaráðherra Gylfi Magnússon sem kunni allan vanda að leysa við fræðimannsborðið í Háskólanum og sem ræðumaður á útifundum Harðar Torfasonar. Þraut hann erindið þegar hann þurfti að fást við raunveruleg viðfangsefni?

Hvar eru nú tillögur hinnar eitursnjöllu og ráðagóðu Lilju Mósesdóttur formanns viðskiptanefnar Alþingis sem hafði tillögur um lausn mála og endurreisn hins Nýja Íslands á reiðum höndum á Iðnófundum og öðrum fundum Gunnars Sigurðssonar leikstjóra fyrir ári síðan?

Aðgerðarleysiskostnaðurinn vegna vanhæfrar ríkisstjórnar er þegar orðin gríðarlegur. Þau siðrof sem nú eru að verða í þjóðfélaginu vegna siðlausra ákvarðana bankanna sem heyra undir ríkisstjórnina eru þó mun alvarlegri og leiða til þess að góðir Íslendingar hafa ekki lengur trú á íslensku þjóðfélagi.

http://www.mbl.is/mm/frettir/innlent/2010/02/17/gagnryndi_vinnubrogd_bankanna/


Óvissa um gildi gjaldeyrislána

Óneitanlega er það skrýtin staða að sami dómstóll Héraðsdómur Reykjavíkur skuli kveða upp tvo ósamrýmanlega dóma um lán í íslenskum krónum miðuð við erlenda gjaldmiðla.  Óneitanlega er það líka sérkennilegt að dómurinn skuli ekki hafa verið fjölskipaður í jafn mikilvægu máli þegar þetta álitamál var upphaflega til afgreiðslu hjá dómstólnum.

Nú er algjör réttaróvissa um gildi gjadleyrislánanna og svo verður þangað til Hæstiréttur kveður upp dóma í þessum málum. Nauðsynlegt er að þessi mál fái forgang í réttarkerfinu hagsmunirnir eru það mikilvægir.

Eðlilega kviknar von hjá þeim sem tóku þessi lán og margir sjá fram á að halda eignum sínum verði vitleysa gengistryggðu lánanna leiðrétt. Raunar hefðu stjórnvöld átt að gera það strax.  En þau gerðu það ekki frekar en annað sem þeim bar að gera.

Mér finnst síðari gjaldeyrislánadómurinn athygliverður og er honum sammála að öðru leyti en því að mér sýnist að Neytendastofa hefði átt að tjá sig um þessar lánveitingar á sínum tíma og það stendur í raun enn upp á hana að gera það betra seint en aldrei. 

 


Hvað vill ASÍ í málum skuldara?

Miðstjórn ASÍ sendi frá sér ályktun í gær þar sem kvartað er yfir því að aðgerðir stjórnvalda vegna skuldavanda heimilanna sé í skötulíki. Það er vissulega rétt, en hvað vill ASÍ gera í málunum? ASÍ hefur barist  á móti afnámi verðtryggingar og að tekið verði upp lánakerfi hér svipað og á hinum Norðurlöndunum.

Leiðrétting á lánakjörum og lausn skuldavanda heimilanna fellst í að taka á  séraðstæðum sem við búum við vegna gengishruns og hækkunar vísitölubundinna lána í raunverulegri verðhjöðnun.  Vill ASÍ taka upp baráttu gegn verðtryggingu? Vill ASÍ krefjast þess að gengisbundnu lánin verði færð niður í viðmiðunargengi 1. janúar 2008? Ef ekki hvað vill ASÍ þá gera sem skiptir máli fyrir skuldsett heimili í landinu?

Stóra spurningin er hvort ASÍ metur hagsmuni lífeyrissjóðanna meira en hagsmuni vinnandi fólks. Hingað til hafa lífeyrissjóðirnir haft forgang hjá ASÍ forustunni.  Þannig er Ísland eina landið í heiminum þar sem hinn vinnandi maður kann að vera borinn út af eign sinni með velvilja verkalýðshreyfingarinnar svo að honum líði hugsanlega betur í ellinni.

http://www.mbl.is/mm/frettir/innlent/2010/02/11/adgerdir_vegna_skulda_heimilanna_i_skotuliki/


Ríkisstjórnin ætlar ekkert að gera fyrir skuldara

Árni Páll Árnason félagsmálaráðherra sagði á Rás 2 í morgun aðspurður um hvað ríkisstjórnin ætlaði að gera fyrir skuldsett fólk, að það yrði að snúa sér til bankanna sinna. Með öðrum orðum þýðir það að ríkisstjórnin ætli ekkert að gera.

Stökkbreyttir höfuðstólar lána sem hafa hækkað vegna gengishruns og efnahagshruns eiga þá að mati ríkisstjórnarinnar að vera á ábyrgð fólks sem vildi fjárfesta í íbúðarhúsnæði.  Á sama tíma og verið er að fella niður milljarða skuldir þeirra sem ollu hruninu og þeir halda fyrirtækjunum sínum er verið að auglýsa þúsundir íbúða á nauðungarsölu. Það er vegna þess að höfuðstólar lánanna hafa hækkað gríðarlega á meðan verð eignanna hefur lækkað.

Ríkisstjórn sem vill ekki horfast í augu við skuldavanda heimilanna og gera nauðsynlegar aðgerðir til að koma í veg fyrir að stór hluti landsmanna verði eignalaus og skuldum vafinn verður að fara frá. Það var tímabært fyrir hrun að afnema verðtryggingu lána og það var réttlætismál við hrun að leiðrétta gengisbundnu lánin.  Svona óréttlæti gagnvart venjulegu fólki gegnur ekki.


Siðfræði Finns Sveinbjörnssonar

Það hefur verið merkilegt að fylgjast með orðræðum Finns Sveinbjörnssonar undanfarið vegna ráðstafanna Arion banka ríkisins og fleiri. Ekki verður annað skilið af Finni en eina viðmiðunin sé að hámarka virði bankans og þá skipti annað ekki máli. Raunar er það sérstakt að hann skuli helst sjá þá leið til þeirrar hámörkunar að fela helstu hrunbarónum þjóðarinnar að halda fyrirtækjunum og afskrifa tugi milljarða til að það megi verða.

Samkvæmt siðfræði Finns þá skiptir ekki máli hvaða sögu menn hafa. Þeir Soprano og Don Corleone væru því gildari rekstrarmenn en Móðir Teresa. 

Skyldu þau Jóhanan Sigurðardóttir og Steingrímur J. Sigfússon vita af þessu og hvað skyldi stjórnarandstaðan segja um málið.  Eru þingmenn virkilega sammála siðfræði Finns Sveinbjörnssonar? Ætlar fólk að láta þessa siðfræði yfir sig ganga og vera ráðandi í þjóðfélaginu.


SPRON eða BYR

Fjármálaráðherra hefur boðið milljarða úr vösum skattgreiðenda til að bjarga Byr. Gildir ekki það sama um SPRON og Byr? Ef svo er af hverju er þá ekki það sama látið yfir báðar þessar fjármálastofnanir ganga?  Af hverju eiga skattgreiðendur að borga milljarða til að bjarga Byr? Af hverju eiga stofnfjáreigendur í Byr að halda ákveðnum hlut þrátt fyrir að Byr sé gjaldþrota á sama tíma og SPRON var felldur og eignarhluti allra stofnfjáreigendanna varð að engu.

Ég sé ekki samhengið í þessu frekar en öðru sem þessi ríkisstjórn og bankakerfi hennar er að gera þessa daganna.


Skynsemi eða mistök.

Það hefði verið skynsamlegra að ráða vanan samningamann en Svavar Gestsson sagði forsætisráðherra í kastljósi í gær. Hún viðurkenndi samt ekki að það hefðu verið mistök að fá Svavar Gestsson til verksins.  Þessi hárfína túlkun á mismun skynsemi og mistaka er þeim einum lagið sem setið hafa lengur á Alþingi en minnisbestu menn muna. 

Almenn skynsemi segir manni hins vegar að sé eitthvað skynsamlegt sem maður gerir ekki þá séu það mistök. Það hljóta að vera mistök að gera ekki það sem er skynsamlegast. 

Annað vakti einnig athygli í viðtalinu við Jóhönnu en það var yfirlýsing hennar um getuleysi ríkisstjórnarinnar til að hafa  stjórn á bönkunum.  Þannig reynir hún að koma sér, vanhæfum viðskiptaráðherra, ríkisstjórn og flokki sínum undan ábyrgð á milljarðaniðurfellingu bankanna á skuldum útrásarvíkinga og meðreiðarsveina þeirra. Milljarðaniðurfellingum sem miða að því að  halda gjaldþrota fyrirtækjum þessara Matadorspilara áfram undir þeirra stjórn.

Þegar Steingrímur J. Sigfússon talaði um að það þyrfti að frysta eignir auðmanna átti hann þá við að það þyrfti að frysta þær í höndum og undir stjórn auðmannanna?


Höfundur

Jón Magnússon
Jón Magnússon

Síðuritari er Hæstaréttarlögmaður og fyrrverandi alþingismaður.

 

Eldri færslur

Mars 2024
S M Þ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (19.3.): 10
  • Sl. sólarhring: 123
  • Sl. viku: 4600
  • Frá upphafi: 2267744

Annað

  • Innlit í dag: 9
  • Innlit sl. viku: 4248
  • Gestir í dag: 9
  • IP-tölur í dag: 9

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband