Svefngenglar (Sleepwalkers)

Fyrir nokkrum árum las ég bókina "The Sleepwalkers how Europe went to war in 1914" eftir sagnfræðinginn Christopher Clark. Þar er lýst hvernig stjórnmálamenn Evrópu voru eins og svefngenglar í framkomu og afstöðu og allt í einu leiddi það til styrjaldar, sem hafði í sjálfu sér engan tilgang. Æskumenn Þýskalands, Bretlands, Frakklands, Austurríkis, Ítalíu og Rússlands auk fleiri voru drepnir hundruðum þúsunda saman vegna skammsýni stjórnmálaleiðtoganna og skorts á framtíðarsýn. 

Aðdragandi fyrri heimstyrjaldar er víti til varnaðar. 

Í sjö ár hefur verið mannskæð borgarastyrjöld í Sýrlandi. Leiðtogar Vesturlanda hafa lítið lagt til málanna sem gæti stuðlað að friði. Þess í stað mörg hver stutt mismunandi hópa uppreisnarmanna og hryðjuverkamanna gegn stjórn Sýrlands. Aðkoma Vesturlanda með Bandaríkin í broddi fylkingar hefur fyrst og fremst orðið til að styrkja hryðjuverkahópa og draga borgarastyrjöldina á langinn. 

Fyrir nokkru var Sýrlandsstjórn sökuð um að hafa beitt efnavopnum gegn eigin borgurum. Engin ágreiningur er um að slíkt er fordæmanlegt og óásættanlegt. Ágreiningur er hins vegar um hver beitti þessum vopnum eða hvort þeim var yfirleitt beitt. Forustumenn Bandaríkjanna, Frakklands og Bretlands voru hins vegar ekki í vafa og hótuðu stigmögnun borgarastyrjaldarinnar með því að blanda herafla sínum í aðgerðir sem mundu bitna á Sýrlandsstjórn. 

Ekkert af því sem að þessir ráðamenn Vesturlanda hafa sagt og gert á undanförnum dögum er líklegt til að hafa jákvæða þróun í för með sér. Þá hafa þessir ráðamenn ekki sett fram neinar tillögur eða kröfur sem leitt gætu til þess að borgarastyrjöldinni yrði lokið. Þvert á móti hafa þeir farið að með svipuðum hætti og leiðtogum Evrópu er lýst í bókinni Sleepwalkers í aðdragand fyrri heimstyrjaldar. 

Aðgerðir, aðgerðarleysi og hugmyndafræðileg fátækt forustumanna Vesturlanda gætu leitt til átaka og styrjaldar, sem engin ætlaði sér að taka þátt í. Því miður virðast Theresa May forsætisráðherra Breta og Macron forseti Frakklands horfa til Trump Bandaríkjaforseta um forustu og virðast ætla að fylgja honum í blindni. Hótað er að varpa sprengjum eða öðrum hernaðaraðgerðum í Sýrlandi. En til hvers góðs getur það leitt?

Er líklegt að boðaðar aðgerðir Vesturlanda í Sýrlandi leiði til friðar eða er meiri hætta á að það leiði til enn meiri stigmögnunar styrjaldarinnar og verði e.t.v. vatn á myllu íslamskra öfgamanna. En það sem verst gæti orðið ef þær leiddu til átaka milli stórvelda, sem þá gætu orðið eins og heimstyrjöldin fyrri, stíð án takmarks eða tilgangs, en leiddi engu að síður til hörmunga og dauða milljóna. 

Þjóðir Evrópu og fólkið í Bandaríkjunum verða að gera þá lágmarkskröfu til forustumanna sinna, að þeir séu ekki eins og svefngenglar, en vinni í þágu friðar og hagsældar eigin borgara og stuðli að því m.a. í þeim tilgangi með markvissum hætti að friður komist á í Sýrlandi,

Teboð hjá Trump

Í gær var Emírinn og einræðisherra ríkisins Qatar. Emir Sheikh Tamim bin Hamad Al-Thani í teboði í Hvíta húsinu í Washington DC í boði Donald Trump. Trump sagði að emírinn væri sérstakur vinur sinn. Á sama tíma hótaði hann Rússum og Sýrlendingum öllu illu vegna meintrar eiturefnaárásar og hryðjuverkastarfsemi. 

Nú vil svo til, að ríki sem eiga landamæri að Qatar, Saudi Arabí og  Sameinuðu Arabísku furstadæmin hafa auk, Yemen og Egyptalands sett Qatar í bann fyrir að styðja við bakið á hryðjuverkahópum bæði fjárhagslega og með því að selja þeim vopn og vistir. Það aftrar ekki Donald Trump að tengjast honum vináttuböndum.

Ítrekað hefur komið í ljós, að Qatar hefur stutt við hryðjuverkahópa bæði fárhagslega og með því að selja þeim og/eða leyfa vopnum og vistum að komast til þeirra. Hryðjuverkahópar, sem eru sérstaklega nefndir í því sambandi eru Hamas, Isis og Jabhat Al Nusra. 

Þrátt fyrir þetta býður Trump emírnum frá Qatar í te og lofar hann fyrir baráttu gegn hryðjuverkum og kallar hann sérstakan vin sinn. Skyldi hann ekki vita um stuðning Qatar við hryðjuverkastarfsemi? 

Vandamál Donald Trump er að hann hefur enga hugmyndafræðilega kjölfestu eða sýn á nauðsynlegar breytingar á bandarískri utanríkisstefnu. Þess vegna tollir starfsfólk illa hjá honum vegna þess að það veit ekki hvað snýr upp og hvað snýr niður frá degi til dags. 

Bandaríkjaforsetar skila ekki góðu verki nema hafa úrvalsstarfslið. Það hefur Donald Trump ekki. Það er engin von til þess að stjórnmálamaður sem hefur það eitt til málanna að leggja að tísta af og til um stjórnmálin geti komið miklu vitrænu til leiðar. 

Ég batt vonir við, að með komu Donald Trump þá væri hægt að koma utanríkisstefnu Bandaríkjanna úr þeirri klemmu sem hún hefur verið í alla þessa öld. En Trump er á fleygiferð í að gera hlutina verri og er þá langt til jafnað.  

Forsenda þess, að Bandaríkin verði "great again" er að þau virkji dugnað og áræði fólksins í landinu til framfara en séu ekki með hundruðir þúsunda ríkisstarfsmanna á launum við að herja í löndum sem þeim koma ekkert við án takmarks eða tilgangs. 

Gunnfánar Viðreisnar

Stjórnmálaflokkurinn Viðreisn er óðum að verða eitt mesta furðufyrirbæri íslenskra stjórnmála. Fyrir nokkrum dögum greiddi flokkurinn atkvæði með vantrausti á dómsmálaráðherra fyrir að fara að m.a. tillögum Viðreisnar í síðustu ríkisstjórn. Yfirklór þingmanna flokksins vegna þessa asnasparks eru allt síðari tíma skýringar og vægast sagt aumkunarverðar. Með því að lýsa yfir vantrausti á dómsmálaráðherra lýsti Viðreisn vantrausti á sig sjálfa.

Tveggja daga flokksþingi Viðreisnar er nýlokið. Í fréttatíma sjónvarpsins var sýnt frá þinginu og undir hvaða gunnfánum það starfar. Athygli vakti að auk fána flokksins þá taldi Viðreisn rétt að flagga einnig fánum samkynhneigðra og Evrópusambandsins.

Íslenski fáninn sást hins vegar hvergi. Áherslur flokksins liggja þannig ljósar fyrir.

Þetta sýnir vel hvers konar flokkur Viðreisn er. Hann er ekki þjóðlegur flokkur og leggur ekki áherslu á þjóðleg gildi. Hann leggur áherslu á að Ísland gangi í Evrópusambandið hvað sem það kostar. Þó svo að daglega megi horfa upp á hvaða fantatökum Evrópusambandið beitir Breta sem hafa sagt sig úr bandalaginu þá hreyfir það ekki við steinbarninu sem flokksfólk Viðreisnar er með í maganum. Þetta fólk sér enga framtíð nema í faðmi Angelu Merkel í Evrópusambandinu.

Flestum sem fylgjast með þróun Evrópumála er ljóst að  innganga í Evrópusambandið fyrir smáþjóð í dag þýðir í raun  algjört afsal fullveldis þjóðarinnar og framsal þjóðfélagsvaldsins til yfirstjórnarinnar í Brussel. Það breytir engu fyrir flokksfólk í Viðreisn.

Það er síðan að vonum að formaður Viðreisnar skuli líkja fyrrum flokkssystkinum sínum við áfa út úr hól og risaeðlur. Formaðurinn hefur raunar áður gefið fólki einkunnir. Mánuði fyrir hrun sagði hún um erlendan sérfræðing sem sagði að veruleg vandamál væru framundan í íslensku efnahagslífi, að hún sem menntamálaráðherra teldi að maðurinn þyrfti að fara í skóla í endurmenntun því vitleysan í honum væri æpandi.

Mánuði síðar hrundi íslenska bankakerfið og Þorgerður Katrín og millistjórnandi stærsta banka landsins á þeim tíma sem er eiginmaður hennar urðu aldeilis hlessa, en höfðu haft vaðið fyrir neðan sig og komið sér úr persónulegum ábyrgðum af því, að þau eru þegar botninum er hvolft ekki eins og álfar út úr hól þegar gæta þarf eigin hagsmuna. 

Trump, Obama og skoðanakannanir

Vinsældir Donald Trump Bandaríkjaforseta hafa þokast upp á við í síðustu skoðanakönnunum, en engin fjölmiðill hér á landi sér ástæðu til að birta þær niðurstöður. 

Í Daily Telegraph þ.4 mars s.l. var sagt frá því að Trump væri vinsælli en Barack Obama forveri hans var á sama tíma í forsetatíð sinni. Þá eru mun fleiri Bandaríkjamenn sem telja landið vera á réttri leið en þeir sem töldu svo vera í forsetatíð Obama. Samt sem áður telja færri landið vera á réttri leið en þeir sem styðja Trump. Ekkert af þessu er að sjálfsögðu fréttnæmt hér á landi. 

Blaðið telur að eitt af því sem geri kjósendur ánægðari með Trump en áður séu breytingar á skattalögum og fólkið sjái,að það hafi meira á milli handanna. Skattalækkanir Trump lækka nefnilega líka skatta vinnandi fólks, þó okkur hafi stöðugt verið færðar þær fréttir að þær væru eingöngu fyrir þá ofurríku og stórfyrirtæki. 

Því miður virðist Donald Trump ekki hafa hugmyndafræðilega kjölfestu eins og raunar er reyndin með 57 þingmenn af 63 á Alþingi í dag. Það gerir að verkum að hann er lítt útreiknanlegur og hætta getur verið á að hann eigi erfitt með að átta sig á leiðum og markmiðum. 

Vegna þess að Donald Trump skortir hugmyndafræðilega sýn á gildi frjáls markaðshagkerfis, hefur honum dottið í hug að setja verndartolla á innflutt stál og álúmínum.

Þeir sem halda að verndartollar séu lausn á vanda Bandaríkjanna (og þess vegna Íslands) munu fá að finna fyrir afleiðingum slíkrar verndarstefnu þar sem vöruverð hækkar og iðulega lækka gæði í leiðinni. Nái þessi stefna Trump fram að ganga. munu Bandaríkjamenn fá dýra kennslu í grunnatriðum varðandi höft, samkeppnishömlur og væntanlega komast að því sama og gerðist fyrir tæpum 80 árum að frjáls viðskipti eru hagfelld fyrir neytendur en haftastefna og ofurtollar óhagfelld.

Vinsældir Trump jukust vegna þess að fólk sá að það hefur það betra vegna aðgerða hans. Þær vinsældir geta auðveldlega þurrkast út þegar fólk finnur fyrir afleiðinum verndartollana sem munu hækka vöruverð verulega m.a. verð á einni brýnustu neysluvöru Bandaríkjamanna bifreiðum.  

Elítan er fylgislaus

Stórsigur Sólveigar Önnu Jónsdóttur í Eflingu er með athyglisverðustu fréttum síðustu daga. Sólveig Anna sem er uppreisnarmaður gegn elítunni í verkalýððshreyfingunni fékk yfir 80% greiddra atkvæða og rúm 2000 atkvæði, en elítunni með allt sitt hafurtask fékka aðeins 500 atkvæði. 

Innan við 16% félagsmanna í Eflingu greiddu atkvæði. Fráfarandi stjórn og trúnaðarráð fékk því aðeins stuðning 3% þeirra sem voru á kjörskrá. Sú niðurstaða segir sína sögu um það hvað verkalýðsforustan er sambandslaus við félaga sína.

Ef til vill segir þetta líka þá sögu að helstu baráttumál verkalýðshreyfingarinnar með Gylfa Arnbjörnsson formann ASÍ í fylkingarbrjósti, á ekki stuðning í hreyfingunni sjálfri. Gylfi er eindreginn stuðningsmaður verðtryggingar og forgangs lífeyrissjóða umfram hagsmuni launafólks í landinu. Kjör Sólveigar Önnu nú og Ragnars Ingólfssonar í VR er eftir því sem best verður séð, uppreisn gegn þessari stefnu Gylfa, sem Efling hefur fylgt algjörlega og möglunarlaust.

Ef til vill er nú lag að þau Sólveig Anna, Ragnar Ingólfsson og Aðalsteinn Baldursson undir forustu hins einarða Vilhjálms Birgissonar verkalýðsleiðtoga á Akranesi nái fram verulegum áherslubreytingum í verkalýðsbaráttunni gegn verðtryggingu, lífeyrisfurstum og ofursköttum á atvinnutekjur, til hagsbóta fyrir vinnandi fólk á Íslandi. 

Raunverulegar kjarabætur felast í afnámi verðtryggingar og lækkun tekjuskatta. En gamaldags barátta um krónur og aura eru líklegar til að valda verðbólgu og gengisfellingu öllum til ills nema fjármagnseigendum og verðtryggingarfurstum. 

Hins vegar verður verkalýðshreyfingin að gera þá ófrávíkjanlegu kröfu að launakjör hinnar nýju stéttar kjararáðsarðræningjanna (hin íslenska Nomen klatura) verði færð niður til samræmis við önnur launakjör í landinu. Allt annað er óásættanlegt. Samspilltu stjórnmálaflokkarnir ætla sér ekkert að gera í því máli. Þessvegna reynir á hina nýju forustu í verkalýðshreyfingunni að gæta raunverulegra hagsmuna almenns lauanfólks og berjast gegn ofurlaunastefnu ríkisins til hagsbóta fyrir stjórnmálafólk og æðsta embættisfólk. 

Farsæl barátta verkalýðshreyfingarinnar er þjóðarhagur.

Mainstream stjórnmálaflokkar, fasistar og pópúlistar

Eiríkur Bergmann kennari og Samfylkingarmaður var enn einu sinni fengin sem fréttaskýrandi til að fara yfir ítölsku kosningarnar. 

Stjórnmálafræðiprófessornum var eins og svo oft áður tíðrætt um pópúlískar og fasískar hreyfingar, sem hann skilgreindi sem ruslflokk stjórnmálanna sem væru á móti því sem prófessorinn kallar "the mainstream flokkum" eða flokkum sem styðjast við ríkjandi viðhorf, meirihlutaflokkum. 

Í yfirferð sinni tókst prófessornum að tala um Norður Bandalagið sem fasískan flokk og ásamt 5 stjörnu hreyfinunni báða sem pópúlíska flokka og í andstöðu við mainstream prófessorsins. 

Það sem þeir flokkar eiga sameiginlegt sem prófessorinn kallar pópúlíska og fasíska er að þeir eru á móti ríkjandi innflytjendastefnu og hafa efasemdir um Evrópusambandið og evruna. Það virðist í huga prófessorsins vera nóg til að flokkar verðskuldi þá skilgreiningu hans að vera pópúlíska og jafnvel fasíska. 

Nú er það svo að 5 stjörnu hreyfingin og Liga Nord unnu um helming atkvæða og gætu myndað ríkisstjórn saman. Eru þeir þá ekki samkvæmt eðlilegri orðaskýringu "mainstream" eða meirihlutaflokkar. Einhver mundi segja að með því að kunna skil á einfaldri samlagningu og frádrætti þá kæmist fólk að rökréttari niðurstöðu en prófessorinn kemst að með sinni flóknu sósíalísku nálgun.

Sú skoðun að vilja breyta Evrópusambandinu, fara úr Evrópusambandinu og takmarka aðgengi innflytjenda að löndum eru eðlilegar pólitískar skoðanir, sem allar eiga rétt á sér ekkert síður en hjónabönd samkynhneigðra eða velferðarkerfið. Þeir sem hafa aðra skoðun en sósíalistarnir á Evrópusambandinu og innflytjendamálum verða ekki við það hægri öfgafólk eða pópúlistar. Það fólk er fólk sem hefur skoðanir sem eru aðrar en sósíalistarnir og þær skoðanir eiga jafn mikinn rétt á sér og það án merkimiða og uppnefninga eins og sósíalisminn sem raunar er sú pólitíska stefna, sem hefur misheppnast hvað hrapalegast frá lokum síðara heimsstríðs. 

Það er mál til komið að sósíalistar eins og Eiríkur Bergman átti sig á að þeir eru ekki mainstream og síður en svo merkilegri en það fólk sem er á móti Evrópusambandinu, Evrunni og óheftu aðgengi innflytjenda. 

Postulinn Páll og Þjóðkirkjan

Frumvarp um að banna limlestingu á getnaðarlim nýfæddra sveinbarna hefur valdið meiri ólgu og tilfinningaóreiðu en önnur lagafrumvörp sem lögð hafa verið fram á þessu þingi. 

Íslenska þjóðkirkjan hefur blandað sér í málið og telur yfirmaður þeirrar kirkjudeildar að leyfa beri áfram að höggva forhúð af getnaðarlim ómálga sveinbarna, að því er virðist til að komast hjá því að móðga þá sem vilja halda þeim fornaldarsið áfram.

Með þessu neitar þjóðkirkjan sér um að hafa aðra skoðun en þá sem er þóknanleg öðrum trúarhópum. Spurning er hvaða gildi slík kirkjudeild hefur sem sviptir sig heimild til að taka afstöðu, ef það getur valdið því að einhver sé ósáttur við afstöðuna. 

Í frumkristni var umskurnin töluvert til umræðu og postulinn Páll tók mjög eindregna afstöðu gegn því að hún væri eitthvað sem máli skipti og taldi að óumskornir gætu orðið hólpnir í náðarfaðmi Guðs ekkert síður en umskornir. 

Þannig segir Páll postuli í I. Korintubréfi 7.kap 18-19. versi "Sá sem var óumskorinn, láti ekki umskera sig. Umskurnin er ekkert og yfirhúðin ekkert, heldur það að halda boðorð Guðs."

Biskupinn yfir Íslandi gat ekki tekið undir með Páli postula ef til vill vegna trúfræðilegrar vanþekkingar og e.t.v. vegna vilja til að sýna hversu undansláttarstefna og hugmyndasneyð hinnar evangelísku Lúthersku kirkju er algjör. 

Er ekki rétt að standa með réttindum ungbarna og boðun Páls Postula og leyfa þeim sem vilja láta limlesta kynfæri sín með umskurði að gera það þegar þeir hafa vit á að taka sjálfir þá ákvörðun. 

Þeir sem halda því fram að sú ákvörðun að banna umskurn ungbarna á Íslandi sé móðgun við fornaldarhugsun ákveðinna trúarbragða geta í sjálfu sér gert það, en það má ekki breyta því að við tökum rétta ákvörðun gegn hjátrú og hindurvitnum. Jafnvel þó það séu valdamikil öfl sem styðji ofbeldið. 

Var formaður Verkamannaflokksins njósnari kommúnista?

Undanfarna daga hefur verið rætt um það í Bretlandi hvort staðhæfingar fyrrum leyniþjónustumanns kommúnista í Austur Evrópu þess efnis, að Jeremy Corbyn formaður Verkamannaflokksins og hópur flokksfélaga hans hafi verið njósnarar kommúnista séu réttar. Sjálfur hefur Corbyn reynt að gera grín að þessu, en óneitanlega eru sönnunargögnin sem færði eru fram trúverðug.

Nú hefur fyrrum foringi í MI6 (bresku leyniþjónustunni) stigið fram og sagt að Corbyn þurfi að svara spurningum um tengsl sín við njósnara kommúnista og það dugi honum ekki að reyna að láta sem ekkert sé. Þegar jafn hátt settur foringi í bresku gagnnjósnadeildinni og Mr. C eins og hann var nefndur en heitir Richard Dearlove stígur fram með jafn afgerandi hætti og fullyrðir að það geti verið að Corbyn hafi óhreint mjöl í pokahorninu og janvel verið á mála hjá óvinveittu ríki á árum áður, þá skiptir það máli að fá niðurstöðu í slíku máli. 

Þrátt fyrir að þessar fréttir um Corbyn hafi verið í gangi undanfarna daga, þá kemur ekki á óvart, að RÚV og vinstri pressan skuli ekki hafa minnst á þetta einu orði. Í tilviki Corbyn var óvinurinn til staðar og réttmæti staðhæfinganna um hann þýða að hann er landráðamaður. Ærin ástæða alla vega til að fjalla um það á fréttamiðlum. 

En það er eins og fyrri daginn, að frá hlustendum er haldið öllum fréttum sem gætu verið slæmar fyrir vinstri sinnaða stjórnmálamenn í heiminum á sama tíma og engin má tísta um Trump svo ekki fari allt úr böndum hjá RÚV og ómerkilegar fréttir og iðulega rangar um Trump er úðað yfir landslýð með því offorsi að ætla mætti að þar væru stórtíðindi á ferð, sem aldrei eru.

Það er engin helstefna sem hefur kostað jafn mörg mannslíf og Kommúnisminn og það er alvarlegt mál fyrir þá sem vilja láta taka sig alvarlega í pólitík hafi þeir verið á mála hjá slíkri ógnarstefnu jafnvel þó langt sé um liðið. Fréttastofur Vesturlanda ættu því að gefa því gaum þegar trúverðugar fréttir berast um að stjórnmálaforingjar í núinu hafi gerst landráðamenn og gengið í lið með óvininum á árum áður. 

Góður listi Sjálfstæðisflokksins en það er ekki nóg.

Sjálfstæðismenn í Reykjavík standa sameinaðir um framboðslista flokksins til borgarstjórnarkosninganna í Reykjavík. Þrátt fyrir að kjörnefnd gerði tillögu um verulegar breytingar m.a. mikið af hæfu ungu fólki og margir byggjust við verulegum andmælum og andófi þá fór ekki svo. Flokksmenn ákváðu að standa sameinaðir að baki framboðsins. Þannig að það hefur alla vega þann fararheill.

Miklu skipti að vel tækist til um framboð Flokksins þannig að samhent heild starfaði með Eyþóri Arnalds sem flokksmenn höfðu valið sem oddvita sinn í borginni með yfirgnæfandi stuðningi flokksfólks.

Nú reynir á. Reykvíkingar hafa mátt þola óstjórn í borgarmálum um árabil og fyrst keyrði um þverbak þegar tvíeykið Jón Gnarr og Dagur B. Eggertsson skiptu með sér kökunni og ekki batnaði það eftir að Dagur sat einn að aðgerðum.

Nú skiptir máli að Sjálfstæðisfólk í Reykjavík móti sér framsækna stefnu í borgarmálum - af því að það er ekki nóg að hafa bara góðan framboðslista hann verður að eiga fullt erindi til að ná brautargengi. Það þarf að skerga burt Báknið í Reykjavík. Það þarf að tryggja nauðsynlega þjónustu og greiða umferð og umfram allt lækka álögur á borgarbúa. Þetta er vel hægt ef vel verður að verki staðið. 

Þreyttur hugmyndasnauður meirihluti á að víkja fyrir framsækinni stefnu til framfara í Borginni.

Afhverju?

Af hverju fær íslenskt skólakerfi falleinkunn  í Pisa könnunum ár eftir ár? Af hverju er ekkert raunhæft gert til að breyta því.

Þegar lélegur árangur íslenskra nemenda kom ítrekað í ljós varð umræðan með þeim hætti sem að Nóbelsskáldið Halldór Laxnes vísar til að einkenni íslendinga, orðræðan einkenndist af orðhengilshætti og innistæðulausum fullyrðingum. 

Í fyrstu var því haldið fram að þessi slaki árangur stafaði af því hve launakjör kennara væru lág. Í öðru lagi var sagt að það væru fleiri nemendur á hvern kennara en í flestum OECD löndum og loksins var sagt að þessar Pisa kannanir væru ekki að mæla rétt og væru okkur mótdrægar. 

Árið 2017 kom í ljós að 15 ára íslenskir grunnskólanemendur eru með verstu útkomu allra þjóða í Pisa könnuninni í lestri, stærðfræði og raungreinum. Þriðjungur drengja getur ekki lesið sér til gagns. Skólakerfið fær algjöra falleinkun.

Árið 2015 voru 6.4 nemendur á hvern starfsmann í grunnskólum og 9.5. á hvern kennara skv. tölum frá Hagstofunni. Í hinum OECD löndunum eru að jafnaði 13 nemendur á hvern kennara. Þá liggur líka fyrir skv. sömu tölfræðilegu heimildum, að kostnaður á hvern grunnskólanema hér á landi er t.d. helmingi meiri en í Bretlandi. Falleinkun íslenskra nemenda er því ekki að kenna fjárskorti né of fáum kennurum. 

Hvað er þá vandamálið? Voru íslendingar svona aftarlega í röðinni þegar Drottinn útdeildi gáfunum? Eða er eitthvað að, sem hægt er að lagfæra? Miðað við getu og hæfni sem íslenska þjóðin hefur ítrekað sýnt, þá er næsta fráleitt að halda því fram að við séum miður gefnir en þær þjóðir sem við berum okkur saman við. Sú staðreynd stendur samt óhögguð, að íslenskir grunnskólanemendur eru lakastir allra í Pisakönnunum. 

Á sínum tíma var horfið frá því að raða fólki í bekki eftir getu og færni. Í staðinn var tekin upp stefna sem byggði á þeirri þá sænsku óskhyggju að öllum ætti að líða vel í skólunum og skólastarfs ætti að snúast um það. Skólinn sem menntastofnun varð því afgangsstærð. 

Í framhaldi af því var kerfinu breytt í skóla án aðgreiningar þar sem öllu ægir saman. Í sömu bekkjardeild er því  ofurgáfað fólk og nánast þroskaheft og allt þar á milli. Kennari sem fær það verkefni að kenna slíkum bekk hefur ekki möguleika á að sinna nemendum eftir þörfum og getu þeirra. Kennslan fer fram á forsendum þeirra sem minnst geta og tímanum eytt til einskis fyrir hina. 

Vissulega má halda því fram að íslensk heimili hafi brugðist nauðsynlegu fræðsluhlutverki sínu. En það á líka við mörg heimili í viðmiðunarlöndunum ekkert síður en hér. 

Af lýsingum margra skólastarfsmanna, þá virðist verulega skorta á viðunandi aga í skólum og fráleitt að nemendur geti verið með farsíma eða leikjatölvur í tímum. 

Skipulag grunnskólastarfs á Íslandi virðist því vera með þeim hætti, að árangur nemenda er óviðunandi. Starfsaðstæður kennara eru óviðunandi og kerfið er allt of dýrt. 

Hvað á menntamálaráðhera að gera þegar þessar staðreyndir blasa við? Skipa starfshóp, sem skilar skýrslu um það leyti sem hún lætur af störfum? Það er hið hefðbundna sem vanhæfir gasprarar gera. En hér skal tekið fram að ég hef meiri væntingar til Lilju Alfreðsdóttur en það. 

Menntamálaráðherra þarf því að drífa sig heim úr partýinu í Suður Kóreu þar sem hún gegnir engu hlutverki öðru en að skemmta sjálfri sér. Stjórnmálastarf er ekki bara að vera í partýinu og stjórnmálamanna verður ekki sérstaklega minnst fyrir það. Ástandið í skólamálum hér er þannig að menntamálaráðherra gæti tekið þannig til hendinni að eftir væri tekið. Þar er helst að nefna að íslenskir unglingar stæðu jafnfætis unglingum í nágrannalöndum að færni og þekkingu. Nám til stúdentsprófs yrði stytt þannig að íslenskir nemendur væri jafngamlir þegar þeir yrðu stúdentar og námsfólk á hinum Norðurlöndunum eða 18 ára.

Þar til viðbótar mætti spara stórfé ef horfið yrði frá þeirri ruglkenningu að hægt sé að reka viðunandi menntastofnun með bekkjarkerfi án aðgreiningar. Aðalatriðið er að skólarnir séu menntastofnanir og þjónusti nemendur sína með þeim hætti að þeir hafi viðunandni kunnáttu til að byggja sér farsæla framtíð sem menntað fólk og hafi færni til að takast á við verkefni sem koma upp í lífinu í síbreytilegu þjóðfélagi.