Það þarf að ná þjóðarsátt um fiskveiðistjórnina.

Ég vona að forsætisráðherra átti sig á því að það er óviðunandi að gera ekki verulegar breytingar á fiskveiðistjórnarkerfinu.

Að mínu mati er kerfið andstætt atvinnufrelsisákvæði stjórnarskrárinnar og jafnræðisreglu. Þá liggur fyrir að Mannréttindanefnd Sameinuðu þjóðana telur kerfið óréttlátt og andstætt mannréttindum.  Við slíkar aðstæður væri þá ekki rétt að ríkisstjórnin skipaði nefnd allra þingflokka til að fara yfir málið og gera tillögur um breytingar hið fyrsta.

Við eigum alltaf að keppa að því að vera á fremsta bekk en ekki þeim aftasta. Við eigum sérstaklega að keppa að því að vera í fremsta flokki þegar um virðingu fyrir einstaklingnum er að ræða og mannréttindi fólksins í landinu.

Álit um kvótakerfið gefur ekki tilefni til lagabreytinga

Hvers vegna dýrasta land í heimi?

Mér fannst athyglivert að lesa ummæli forustumanna þingflokkanna í lok desember s.l. þar sem þeir tjáðu sig um það hvort það væri viðunandi að Ísland sé dýrasta land í heimi. Það er út af fyrir sig athyglivert að allir þingflokksformenn eru sammála um að Ísland sé dýrasta land í heimi. Skýringarnar eru hins vegar mismunandi af hverju það stafar.

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir sem er raunar varaformaður Sjálfstæðisflokksins svarar ekki efnislega en segir frekar vilja búa við þessa dýrtíð en í einhverju fátæku landi. Þorgerður virðist ekki átta sig á því að það er fjölmargt fólk sem hefur ekki milljón á mánuði í laun eins og hún. Efnislega gerir hún enga grein fyrir af hverju dýrtíðin er svona mikil eða kemur með lausnir.

Siv Friðleifsdóttir segir að það sé markaðsbrestur hjá okkur sem þurfi að laga og bendir  á að það þurfi að stórefla Samkeppniseftirlitið og aðrar eftirlitsstofnanir til að hamla gegn einokun og fákeppni. Vissulega rétt hjá þingflokksformanni Framsóknarflokksins en skyldi þetta duga til að lagfæra markaðsbrestinn?

Steingrímur J. Sigfússon svarar efnislega með sama hætti og varaformaður Sjálfstæðisflokksins að hann vill frekar búa þar sem lífskjör eru góð hvað sem dýrtíð líður en gleymir því þá með sama hætti að það eru ekki allir með milljón á mánuði eins og hann. Steingrímur telur síðan að það þurfi að efla eftirlit með fákeppni og einokun.

Kristinn H. Gunnarsson segir að íslendingar séu í góðri stöðu og búi við góð lífskjör en vísar ekki til þess hvað geti orðið til að breyta því að við skulum vera dýrasta land í heimi.

Ágúst Ólafur Ágústsson varaformaður Samfylkingarinnar segir að það sé óásættanlegt að búa við þá dýrtíð sem hér er og vill lýsa yfir stríði við okursamfélagið og uppræta dýrtíðina. Varaformaðurinn vill að samkeppni verði efld og endurskoða vörugjöld.

Mér finnst athyglivert að enginn af ofangreindum þingmönnum skuli nefna það sem blasir hvað skýrast við varðandi dýrtíðina á Íslandi. Í fyrsta lagi þá er hvergi jafn hátt verð á innlendri matvöru og hér á landi. Ísland sker sig algjörlega úr hvað það varðar. Það má greinilega ekki minnast á það og sumir hafa jafnvel orðað það svo að það sé í lagi af því að kaupmáttur launa sé svo hár hér. Þó að matvaran skipti minna máli en áður í heildarútgjöldum heimilanna þá vega þau þó þungt og hátt verð á þeim veldur því að verð á afleiddum vörum verður hærra en ella.

Aðeins Ágúst Ólafur Ágústsson minnist á vörugjöldin en hluti af dýrtíðarvanda okkar stafar af óheyrilegum álögum hins opinbera á vörur og rekstrarvörur ýmis konar. Vörugjöld eru há. Við erum með mjög háan virðisaukaskatt og við bætast ýmis önnur gjöld sem valda hækkun vöruverðs. Þá má ekki gleyma okurálagningu ríkisins á bensín og olíuvörur sem hefur áhrif til hækkunar vöruverðs.

Ýmis innlend framleiðsla er seld á uppsprengdu verði vegna skorts á samkeppni án nægjanlegs aðhalds. Nægir að minna á að verð á samheitalyfjum er hér mun dýrara en í nágrannalöndum okkar. Þá er símaþjónusta orðin verulegur baggi á mörgum heimilum en samkeppni stóru símafyrirtækjanna hefur ekki leitt til lægra verðs til neytenda.

Svo er spurningin með brauðið dýra. Ítrekað hefur komið fram í samanburðarverðkönnunum að verð á brauði og kökum er margfalt dýrara hér en í nágrannalöndunum. Af hverju?

Þá er verslunarumhverfið á Íslandi óhagkvæmt og bendir til þess hvað sem hver segir að samkeppni sé ekki nægjanleg á því sviði. Hvernig stendur á þessum gríðarlega langa opnunartíma verslana? Líka lágvöruverðsverslana. Að sjálfsögðu kostar það mikið að hafa jafn langan opnunrtíma og um ræðir. Ég veit ekki um eitt einasta land í veröldinni þar sem opnunartími er jafn langur og hér á landi. Þá eru verslunarfermetrar á einstakling mun fleiri hér en annarsstaðar í Evrópu. Umsetning á fermeter verslunarhúsnæðis er því líklega lægst hér þrátt fyrir hámarksálagningu. Bruðlið í versluninni og samkeppnisskortinn borga neytendur.

Mér finnst það gjörsamlega óásættanlegt að við skulum búa við þá dýrtíð sem hér er og tróna á toppi dýrtíðarinnar í heiminum.  Það sem þarf að gera er í fyrsta lagi að draga úr hlut ríkisins í vöruverði. Í öðru lagi að heimila neytendum að gera hagkvæmustu innkaup alltaf og afnema innflutningshöft og ofurtolla sem koma í veg fyrir frelsi borgaranna. Í þriðja lagi þá verður að taka á ofurverði þar sem samkeppni er ekki næg eins og t.d. hjá símafyrirtækjunum og má þá benda á viðbrögð framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins við ofurálagningu símafyrirtækja varðandi millilandasímtöl. Heilbrigðisráðherra verður að tryggja eðlilega samkeppni á lyfjamarkaði.

Þá er það mikilvægt að vilji meirihluti Alþingis halda uppi atvinnurekstri sem er ekki samkeppnisfær þá er útilokað að láta neyendur borga fyrir það í háu vöruverði. Eðlilegra er að styrkja slíka starfsemi beint þannig að það liggi fyrir hvað slíkt kostar í stað þess að það sé falið í háu vöruverði á kostnað neytenda.

Vilji er allt sem þarf. En spurning er um vilja þeirra sem sætta sig við ástandið eins og það er?