Axlar einhver ábyrgð á Landsdómsákæru?

Sú afstaða þingmanna Evrópuráðsins að Landsdómsákæra Alþingis gegn Geir H. Haarde hafi verið pólitísk hefndaraðgerð kemur ekki á óvart.  Hefndarleiðangur Steingríms Sigfússonar og Jóhönnu Sigurðardóttur eitraði þjóðfélagsumræðu og skaðaði orðstír Íslands sem réttarríkis.  Þá má ekki gleyma þeirri meingerð sem í ákærunni fólst gegn persónu og æru Geirs H. Haarde.

Full ástæða er til að rannsaka tildrög ákærunnar rækilega.  Til þess þarf að skoða vinnubrögð Rannsóknarnefndar Alþingis. Skýrsla nefndarinnar og umfjöllun um Geir H. Haarde var sá grunnur sem ákærendur byggðu á.  Þegar nefndarmenn rannsóknarnefndar  voru kölluð til ráðgjafar fyrir Atlanefnd Alþingis  drógu þeir ekki úr ákafa þeirra sem vildu ákæra Geir og fleiri.

Margt er rangt í skýrslu Rannsóknarnefndarinnar og vinnubrögð voru ekki til fyrirmyndar.  Skýrslan var stemmingsskýrsla en ekki vönduð staðreyndaskýrsla. Þetta sést m.a. á framsetningu, vali og meðhöndlun upplýsinga. Ýmsir, þ.á.m. forseti Íslands, hafa bent á að skýrslan er full af staðreyndavillum og röngum ályktunum. Rannsóknarnefndin túlkaði einnig lög á rangan hátt, t.d. meginatriði bankalöggjöfar um skilgreiningu á stórum áhættuskuldbindingum eins og Hæstiréttur hefur staðfest.

Rannsóknarnefndin gætti ekki að hæfisreglum né virti meginreglur um réttindi einstaklinga til hlutlausrar rannsóknar, aðgangs að gögnum og fleira.  Verst var þó vanvirðing nefndarinnar á andmælarétti, sem eingöngu var til málamynda. Það að birta ekki andmæli í hinni prentuðu skýrslu nefndarinnar sýndi hugarfar nefndarmanna.

Skipan pólitískra rannsóknarnefnda stenst illa mannréttindaákvæði um réttláta málsmeðferð. Ennþá síður stenst það að gera nefndarmenn ábyrgðarlausa af verkum sínum. Dómarar þ.á.m. Hæstaréttardómarar njóta ekki þeirra forréttinda.

Alþingi þarf að má af sér blett Landsdómsákærunnar.  Fannsaka verður vinnubrögð og niðurstöður Rannsóknarnefndar Alþingis og Atlanefndarinnar. Einnig þarf að breyta lögum þannig að þeir einstaklingar sem í þeim nefndum störfuðu beri sömu lagaábyrgð og aðrir í þjóðfélaginu. Í þriðja lagi þarf Alþingi að samþykkja þingsályktun þar sem pólitíski hefndarleiðangurinn gegn Geir H. Haarde er fordæmdur og hann beðinn afsökunar á ákærunni og þeirri meingerð sem hún olli honum persónulega og nánum aðstandendum hans.

Athugasemdir

[Árni Gunnarsson, 14.6.2013 kl. 12:42]

Til hvers er Landsdómur?

[Jón Magnússon, 15.6.2013 kl. 13:21]

Landsdómur er fyrirbrigði sem ætti að heyra sögunni til Árni.

[Helgi (IP-tala skráð) 17.6.2013 kl. 09:16]

Sæll.

Ég er farinn að stórefast um að svokölluð pólitísk ábyrgð sé nægjanleg varðandi ráðherra og þingmenn. Þessi leiðangur á hendur Geir endurspeglar fyrst og fremst fullkomið skilningsleysi á orsökum hrunsins. Sáum við svona skrípaleik annars staðar í heiminum?

Mér finnst fullkomlega eðlilegt að þeir þingmenn sem samþykktu að leiða Geir fyrir Landsdóm beri á því fjárhagslega ábyrgð með því að þeir þurfi þá persónulega að greiða fyrir þann kostnað sem Geir varð fyrir. Það gengur ekki að velta stöðugt mistökum þeirra yfir á ríkissjóð.