Nytsamir sakleysingjar eða ???

Framkvæmdastjóri Vinnslustöðvarinnar skrifar athyglisverða grein í Morgunblaðið 2.nóv. s.l. Þar gerir hann grein fyrir því hvernig stjórnendur Kastljóss hafi ítrekað komið fram með rakalausar og ósannar fullyrðingar um lögbrot Samherja og Vinnslustöðvarinnar vegna meintra gjaldeyrisbrota, þar sem ekki stóð á sakfellingu í Kastljósþáttunum þrátt fyrir að mál þessara fyrirtækja hefðu þá enn ekki verið tekin til rannsóknar.

Í framhaldi af þessum umfjöllunum Kastljóss stóð gjaldeyriseftirlit Seðlabankans fyrir innrás í Samherja, þar sem gögn voru haldlögð í þágu rannsóknar á meintu gjaldeyrismisferli. Vinnslustöðin var líka tekin til rannsóknar, þó það væri ekki gert með jafndramatískum tilburðum og hjá Samherja. 

Fyrir liggur og er rakið í grein framkvæmdastjórans, að tölvupóstar gengu linnulítið á milli stjórnenda Kastljóss og gjaldeyriseftirlits Seðlabankans í undanfara umfjöllunar Kastljóss. Það vekur upp spurningar hvort bankaleynd hafi verið brotin og hvort saknæmt og óeðlilegt upplýsingaflæði hafi verið úr Seðlabankanum til stjórnenda Kastljóss ennfremur af hverju stjórnendur Seðlabankans töldu  nauðsynlegt að koma þessum röngu upplýsingum til fjölmiðils fyrirfram. Ekki skal fullyrt um það á þessari stundu þó einfalt gæti virst að álykta hvað var á ferðinni. 

Hvernig stóð á því, að gjaldeyriseftirlit og e.t.v. yfirstjórn Seðlabankans taldi eðlilegt að standa í tölvupóstssamskiptum o.fl og veita stjórnendum Kastljóss upplýsingar fyrirfram um meintar ávirðingar stjórnenda Samherja og Vinnslustöðvarinnar? Nærtækasta skýringin er sú, að stjórnendur Seðlabankans hafi viljað undirbúa fyrirhugaðar aðgerðir sínar með því að byrja á því að láta saka forustumenn þessara fyrirtækja fyrirfram um alvarlegar ávirðingar til þess að eftirleikurinn yrði auðveldari t.d. að fá dómstóla til að samþykkja húsleitir og eignaupptöku svo dæmi séu nefnd. 

Sé um það að ræða, sem að margt bendir til þá hafa Kastljósmenn, sem báru ábyrgð á umfjölluninni vorið 2012 verið nytsamir sakleysingjar, notaðir af yfirstjórn Seðlabankans til að koma fram aðgerðum gangvart saklausum einstaklingum. Sé svo, ættu þeir Sigmar Guðmundsson og Helgi Seljan, sem stjórnuðu umræddum Kastljósþáttum að gera allt sem í þeirra valdi stendur til að upplýsa þetta ljóta mál og biðjast afsökunar á því að hafa farið fram með þeim hætti sem þeir gerðu vegna rangra upplýsinga frá yfirstjórn Seðlabankans. 

Þegar ég las grein Sigurgeirs B. Kristgeirssonar forstjóra Vinnslustöðvarinnar, þá varð ég gripinn ákveðnum óhugnaði yfir því hvernig íslensk yfirvöld beita ítrekað svona óvönduðum meðulum. Fá fyrst umfjöllun í fjölmiðlum og sverta einstaklinga og/eða fyrirtæki og hefja síðan aðgerðir gegn þeim. 

Ég minntist þess, hve það kom illa við mig þegar ég lúslas gögn í svonefndu Guðmundar- og Geirfinnsmáli, með hvaða hætti forustumenn og ábyrgðarmenn rannsóknarar þess máls virtust ítrekað beita þeim Vilmundi Gylfasyni, Sighvati Björgvinssyni og Þorsteini Pálssyni fyrir vagn sinn og leka til þeirra upplýsingum eins eða fleiri, sem raunar síðan reyndust rangar,til að fá þá til að fara á stað, birta þær eða taka þær upp á alþingi. Allt var þetta gert í því skyni að geta síðar réttlætt ákveðnar rannsóknaraðgerðir í málinu sbr. m.a. fangelsun og gæsluvarðhald svonefndra Klúbbsmanna og Einars Bollasonar. Með sama hætti minnist ég þess með hvaða hætti þáverandi rannsóknarlögreglustjóri beitti sér í fjölmiðlum og lak til þeirra staðhæfulausum og röngum fréttum um Hafskipsmálið þegar forustumenn félagsins sátu að ástæðulausu í gæsluvarðhaldi. Allt til að réttlæta aðgerðir rannsóknarlögreglunnar.

Fréttamenn þurfa að varast það að láta misnota sig af yfirvöldum og enn eiga þeir Sigmar Guðmundsson og Helgi Seljan þess kost, að gera hreint fyrir sínum dyrum, biðjast afsökunar og upplýsa málið algjörlega. Í því sambandi gildir ekkert nafnleysi heimildarmanna þegar það er ljóst að viðkomandi heimildarmenn voru að misnota trúgirni þeirra. Það er hlutverk fréttamanna að standa með fólkinu gegn yfirvöldum þegar fólk er borið röngum sökum. Þetta athæfi minnir á aðgerðir fjölmiðla í harðstjórnarríkjum eins og kommúnistaríkjunum hér á árum áður.

Með sama hætti geta þeir Sighvatur Björgvinsson og Þorsteinn Pálsson gert hreint fyrir sínum dyrum varðandi umfjöllun um Guðmundar- og Geirfinnsmál þó svo, að sá sem helst hafði sig í frammi í því máli og hafi líklega fengið frumuppslýsingarnar, sé fallinn frá. Einhversstaðar frá komu upplýsingarnar fyrirfram og til umfjöllunar áður en rannsóknarlögreglan lét til skarar skríða. 

Þjóðin á rétt á því að fá allar upplýsingar í þessum málum fram í dagsljósið. Við viljum ekki vera á bekk með bananalýðveldum í fleiri málum en sem varða peningaþvætti.

Athugasemdir

[Bjarni Jónsson, 4.11.2019 kl. 10:35]

Þörf ádrepa.  Rannsókn á gjörðum gjaldeyriseftirlits Seðlabankans á valdatíma Más í Svörtuloftum (sem nú að lyfta) er nauðsynleg.  Þar verða ábyrgðaraðilar að svara til saka fyrir embættisfærslu, þar sem yfir 98 % stjórnvaldssekta hafa verið dæmdar ólögmætar.  Aðförin að Samherja og Vinnslustöðinni virðist af pólitískum rótum runnin.  Það er slæmt, en hún virðist jafnframt vera glæpsamleg.  Slíkar grunsemdir þarf að leiða til lykta fyrir dómi.

[Tómas Ibsen Halldórsson, 4.11.2019 kl. 11:30]

Þakka þér Jón fyrir að vekja athygli á spillingunni sem birtist í þessum málum. Maður er að vakna upp við þann vonda draum að spillingin hjá æðstu stofnunum hér á landi virðist mun meiri en maður gerði sér í hugalund.

Við höfum fram að þessu verið talin þjóð sem væri hvað óspilltust í heimi hér. Ef svo er hvar eru þá aðrar þjóðir staddar sem taldar hafa verið spilltari en íslenska þjóðin???

Já, það fer hrollur um mann að hugsa til þess hvar á vegi við erum stödd þegar að þessu lítur.

[Ómar Geirsson, 4.11.2019 kl. 17:10]

Virkilega góð grein hjá þér Jón og hafðu mikla þökk fyrir hana.

Kannski vissu menn ekki betur í Guðmundar og Geirfinnsmálinu, og líklegast þurftu menn að lúslesa gögn til að sjá samhengið.

En slíkt á að vera lærdómur, en enginn lærir ef ekki er sagt frá, hlutirnir settir í samhengi, ályktanir dregnar, og menn hafi kjark til að setja fram niðurstöður.

Þorsteinn og Sighvatur væru meiri menn fyrir vikið ef þeir segðu eitt orð, "afsakið". Við létum misnota okkur.

Jóhönnustjórnin vildi fella Samherja því fyrst eftir Hrunið þá tengdist viðnám þjóðarinnar stóraukinni gjaldeyrisöflun sjávarútvegsins, þökk var bæði makríl og öflugum fyrirtækjum.  Við vorum sögð gjaldþrota en raunveruleikinn sagði annað.

Að leggja Samherja var eins og að leggja sjávarútveginn, að leggja sjávarútveginn var líkt og yfirlýsing um að við værum þurfalingar sem þyrftum á bræðraláni meintra vinaþjóða okkar sem og risaláni AGS.

Ómagar á beinni leið í náðarfaðm ESB.

Vissulega er heimurinn margvíður, en ef hann mætt aðeins skýra með þremur víddum, þá er þessi sviðsmynd mín nærri lagi.

Óþverraskapur réði ríkjum, óþverrar tóku ákvarðanir.

Og þeir vildu knésetja.

Gripu til þekktra vinnubragða, vinnubragða sem við eigum aldrei að láta líðast.

Hvorki á fjölmiðlafólk að láta spila með sig, eða við, almenningur að láta stýrðan leka í þágu hagsmuna hafa áhrif á dómgreind okkar.

Þess vegna eru svona pistlar mjög mikilvægir.

Kveðja að austan.

[Þorsteinn Siglaugsson, 5.11.2019 kl. 21:27]

Íslensk pólitík er einhver sú spilltasta í víðri veröld. Það gerir fámennið annars vegar og nær alger skortur á siðferðiskennd sem einkennir þjóðina hins vegar.