Stjórn eða ofstjórn

Fyrir rúmum mánuði ákvað ríkisstjórnin skv. einni af tillögum sóttvarnarlæknis og að boði landsstjórans Kára Stefánssonar, að gera út af við ferðamannaiðnaðinn með tvöfaldri skimun og sóttkví í fimm daga milli skimana. Þetta átti auk herts samkomubanns, upptöku 2 metra fjarlægðarreglu á ný o.s.frv., að leysa vandann vegna skyndilegrar aukningar á Covid smitum. 

Í dag einum og hálfum mánuði síðar liggur fyrir að þessi stefna var röng. Hún stórskaðar efnahag þjóðarinnar og hefur og mun leiða til stórkostlegs atvinnuleysis, fjárhaslegra áfalla og gjaldþrota. En ekki bara það. Það er enginn árangur. Smitum fjölgar. 

Landsstjórinn gerir nú þá kröfu, að beitt verði mun harðneskjulegri aðgerðum og innilokunum. Ríkisstjórnin hefur hingað til farið að tillögum Landsstjórans eins og Guð hefði sagt það. Það væri því ánægjuleg tilbreyting ef ríkisstjórnin hætti því og færi að gegna hlutverki sínu sem ríkisstjórn og móta stefnu. Ekki bara skammtímastefnu heldur langtímastefnu. 

Í fyrsta lagi þarf að skilgreina að hverju er stefnt. Hvert er markmiðið. 

Öll viljum við búa í veirufríu landi. En er það raunhæft markmið.

Gæti verið að sú stefna hafi verið rétt,sem mörkuð var í upphafi að miða við aðgerðir sem koma í veg, að heilbrigðiskerfið ráði ekki við vandann.

Í löndum eins og á Ítalíu og Spáni, þar sem langvinnu útgöngubanni var beitt og grímuskylda innleidd, fjölgar nú smitum á nýjan leik. Niðurstaðan stefna stjórnvalda í þeim löndum voru mistök. Sama er að segja um Bretland. 

Í landi eins og Svíþjóð, sem beitti vægustu skerðingum á frelsi fólksins virðist útkoman í augnablikinu vera ásættanlegust. Þá segja margir. Já en það voru miklu fleiri dauðsföll í Svíþjóð en á hinum Norðurlöndunum. Það er rétt, en á því kunna að vera ýmsar skýringar m.a. sú sem sóttvarnarlæknir þeirra hefur bent á m.a að flensan í Svíþjóð 2019 var mjög væg og rúmlega 1000 færri dóu úr henni en í meðalári eða rúm 20% af þeim sem hafa dáið úr C-19. 

Þjóðarframleiðsla Svía dróst saman um 8% vegna Covid en rúmlega 20% í Bretlandi. Samskonar samanburður við önnur Evrópulönd er Svíum mjög hagstæður. 

Miðað við það sem við vitum og þekkjum í dag, þá virðist skynsamlegt, að móta þá stefnu:

Hvetja borgarana til að gæta sóttvarna m.a. þvo sér um hendur og  halda fjarlægðarmörkum. Skimunum yrði haldið áfram á landamærunum þessvegna tvöfaldri en ekki sóttkví á milli. Þessu yrði ekki breytt nema svo ólíklega vildi til að heilbrigðiskerfið réði ekki við vandann.

Er ásættanlegt að frjálst þjóðfélag gangi lengra en þetta þegar það liggur fyrir að sjúkdómurinn er nú ekki alvarlegri en svo, að langt innan við hálft % af þeim sem veikjast þurfa að leggjast inn á sjúkrahús og afleiðingarnar fyrir flesta eru ekki alvarlegri en í venjulegri flensu. 

 

 

 

 

Athugasemdir

[Þorsteinn Siglaugsson, 19.9.2020 kl. 17:50]

Svíar hafa sér til ráðgjafar Anders Tegnell, reyndan og skynsaman mann sem hafði heildarhagsmuni samfélagsins í huga og gerði sér grein fyrir því hvað væri mögulegt og hvað ekki.

Íslendingar hafa sér til ráðgjafar Kára Stefánsson, fulltrúa lyfjafyrirtækisins AmGen sem er á kafi í þróun lyfja og mótefna gegn veirunni. Meginhagsmunir slíkra fyrirtækja felast í að koma í veg fyrir að markaðurinn fyrir afurðir þeirra hverfi. Því er lykilatriði að hindra að veiran gangi yfir og hverfi úr samfélaginu, heldur verður að treina hana eins og kostur er.

Ísland vakti athygli í upphafi faraldursins fyrir viðbrögð sem dugðu til að lágmarka útbreiðslu. Um allan heim eru stjórnmálamenn ráðvilltir. Það sem virkar á einum stað er gjarna fljótt tekið upp annars staðar. Setjum nú sem svo að Ísland tæki upp þá stefnu að láta veiruna ganga hratt yfir, en verja viðkvæmustu hópana á meðan. Til þess yrði litið. En þegar litið er á hagsmuni lyfjafyrirtækjanna væri það eitt það versta sem gæti gerst. Því sú stefna myndi tvímælalaust skila skjótum árangri og fleiri yrðu fljótir að fylgja í kjölfarið. Þá gæti markaðurinn verið fljótur að hverfa.

[Sigurður Kristján Hjaltested, 19.9.2020 kl. 17:59]

Þarf að segja eitthvað meira Jón..?

Þetta segir sig bara sjálft ef skynsemin er

höfð að leiðarljósi en ekki eitthvað

"Panik" út í bláinn þá þarf ekki að setja allt

til fjandans.

[Jón Magnússon, 19.9.2020 kl. 21:02]

Athyglisvert sem þú segir Þorsteinn. Ég hef verið að velta þessu fyrir mér. Ég er því miður hræddur um að þú hafir hitt naglann lóðbeint. 

[Jón Magnússon, 19.9.2020 kl. 21:03]

Já það finnst mér líka Sigurður.

[Guðjón E. Hreinberg, 21.9.2020 kl. 17:22]

Frábær pistill og fínar athugasemdir - engu við að bæta, nema eitt: Hvaða spurningum er fólk ekki að velta við varðandi vísindin sjálf? Hefur nokkur dirfst að taka þær saman?

[Halldór Jónsson, 23.9.2020 kl. 02:33]

Nei, Kári er einlægur í sinni afstöðu og stjórnast ekki af einhverjum hagsmunum í hlutabréfum. Þið eruð óþolnir kjánar.