Atlagan að stjórnarskránni III.

Viðurkennt er meðal lýðræðisþjóða að í stjórnarskrá felist grundvallarlög sem mæla fyrir um réttindi borgaranna, valdmörk stjórnvalda og skyldur þeirra. Stjórnarskráin er umgjörð um lýðræðislega stjórnskipun og mannréttindi. Stjórnarskrám er ekki breytt nema brýnt tilefni sé til.

Eftir bankahrunið komu fram raddir fólks sem af vankunnáttu hélt því fram að stjórnarskránni þyrfti að breyta vegna vanda fjármálafyrirtækja. Stjórnarskráin hafði ekkert með fjármálafyrirtækin að gera og þar af leiðandi var þessi krafa byggð á röngum forsendum.

Nú talar helsti foringi þeirra sem krefjast breytinga á stjórnarskránni og samþykkt verði þau drög sem fyrir liggja frá stjórnlagaráðinu um að slíkt sé nauðsynlegt vegna þess að: 1. Fólkið krafðist þess í búsáhaldabyltingunni.  2. Vegna þess að krafa komi fram um það í skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis. 3. Vegna þjóðfundar sem var haldinn 2009 þar sem þjóðarviljinn  hafi komið fram. 4. Stjórnarskráin sé gömul.

Þá segir þessi sami maður Þorvaldur Gylfason, að þjóðin sé raunverulegur höfundur tillagnanna sem stjórnlagaþing setur fram.  Einu sinni var lítill hópur kommúnista sem hélt fundi á Þórsgötu 1 í Reykjavík og talaði jafnan í nafni þjóðarinnar.  Þessi hópur var hleginn í hel þegar byrjað var að tala um þjóðina á Þórsgötu 1. Mér sýnist sama vera upp á teningnum varðandi Þorvald Gylfason. Hann virðist haldinn sömu meinloku og einvaldskonungurinn Loðvík 14, Frakkakonungur sem sagði "Þjóðin það er ég."

Ekkert af því sem nefnt er varðandi kröfuna um breytingar á stjórnarskrá hefur gildi í sjálfu sér. Þá er það rangt að krafa um breytingar á stjórnarskrá komi fram í skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis.

Stjórnarskráin hefur reynst vel. Það skiptir máli að hafa hana áfram. Það þarf að breyta nokkrum atriðum, sem full málefnasamstaða á að geta náðst um sbr. sameiginlegar auðlindir og þjóðaratkvæði.

Þegar þjóðin á stjórnarskrá sem góður friður og sátt hefur ríkt um og hefur reynst vel, er þá vit í því að kasta henni og taka illa orðuð ákvæði frá stjórnlagaráði og samþykkja að þau skuli koma í staðinn fyrir góða vel orðaða og vandaða stjórnarskrá sem reynst hefur þjóðinni vel og reynist þjóðinni vel.

Vissulega ekki. Þess vegna segjum við NEI í atkvæðagreiðslunni á laugardaginn kemur.

Atlagan að stjórnarskránni II

Þróaðar lýðræðisþjóðir virða grunngildi og leikreglur lýðræðisins.

Lýðræði er ekki bara spurning um kosningar þar sem meirihlutinn vinnur og fer sínu fram. Lýðræði felst í fleiru m.a. að taka tillit til skoðanna minni hlutans. Einnig að vinna að því að ná sameiginlegum lausunum í ágreiningsmálum svo langt sem því verður við komið.

Stjórnlagaráð valdi að fara aðra leið. Það valdi leið einræðis meiri hlutans.

Svíþjóð skipaði sérstaka nefnd til endurskoðunar á sinni stjórnarskrá 2004.  Sú nefnd skilaði af sér þ. 17.12.2008 eftir að hafa sent tillögur til umsagnar á vinnslustigi. Stjórnarskrárnefnd Svía varð sammála og formenn allra þingflokka á sænska þinginu sameinuðust um að flytja frumvarpið.  Þannig var málið afgreitt hjá Svíum í fullkominni sátt með eðlilegum lýðræðislegum hætti.

Á þetta fordæmi frá Svíþjóð var bent ítrekað á Alþingi þegar Jóhanna Sigurðardóttir og félagar stóðu að aðför að lýðveldisstjórnarskránni árið 2009. Hvatt var til þess að við færum sömu leið og Svíar. Leið sem væri líkleg til að ná þjóðarsátt, auknu trausti á Alþingi og helstu stofnunum íslensks samfélags.

VG og Samfylking höfnuðu þessari leið hyllt af öskurkór félaga sinna í hinni svokölluðu búsáhaldabyltingu, þar sem háskólakennaranrir sem eru þó í meira fríi en kennslu þeir Þorvaldur Gylfason og Kúbu Gylfi Magnússon léku hvað hæst á upplausnarlúðrana.

Byltingarforingjarnir vildu ekki leið sáttar og samlyndis. Þess vegna var valin sú leið sem líklegust var til sundrungar og stjórnskipulegrar ringulreiðar.

Upplausnaröflin mega ekki komast upp með ætlunarverk sitt. Þess vegna er nauðsynlegt að mæta á kjörstað á laugardaginn og kjósa NEI.

Atlagan að stjórnarskránni I.

Hópur fólks krafðist þess í kjölfar bankahruns 2008 að gerðar yrðu víðtækar breytingar á stjórnarskránni. Helsti sporgöngumaður þeirra sjónarmiða Þorvaldur Gylfason prófessor hélt því fram þá og raunar enn að stjórnarskráin hefði eitthvað með bankahrunið að gera. Sú fullyrðing er röng.

Á tímum upplausnar og vantrausts er eðlilegt að ýmsar kröfur og sjónarmið komi fram sumar gagnlegar aðrar ótækar og jafnvel hættulegar lýðræði og þingræði. Ein slík var ákvörðun stjórnarflokkana um að gera atlögu að stjórnarskránni.

Atlagan byrjaði með frumvarpi til stjórnskipunarlaga vorið 2009. Fyrsti flutningsmaður var Jóhanna Sigurðardóttir og Steingrímur J. Sigfússon fylgdi á hæla henni eins og venjulega. Þar var m.a. lagt til að kosið yrði sérstakt stjórnlagaþing skipað 41 þjóðkjörnum fulltrúum. Frumvarpið náði ekki fram að ganga þar sem að þingmenn Sjálfstæðisflokksins lögðust gegn því að lagt væri upp í stjórnskipulega óvissuferð með því að framselja þennan mikilvægasta þátt löggjafarvalds Alþingis til annars aðila.

Í framhaldi af því var haldið fram m.a. af núverandi forsætisráðherra að ekkert þýddi við sjálfstæðismenn að tala þeir vildu engar breytingar á núverandi stjórnarskrá. Þessi fullyrðing er röng.

Þingmenn Sjálfstæðisflokksins hafa í áranna rás borið fram margvíslegar breytingar á stjórnarskrá og um endurskoðun ákveðinna kafla hennar. Þeir hafa haft forgöngu um málefnalega skoðun stjórnarskrárinnar og það er fremur við alla aðra að sakast um það að nauðsynlegar breytingar á stjórnarskránni hafi ekki náð fram að ganga.

Vorið 2009 lögðu þingmenn Sjálfstæðisflokksins í sérnefnd um stjórnarskrármál m.a. fram tillögur sem miðuðu að því að þjóðin greiddi atkvæði um tillögur um breytingar á stjórnarskrá skv. ákveðnum reglum eftir að Alþingi hefði samþykkt slíkar breytingar.

Þá var lögð fram eftirfarandi tillaga af hálfu þingmanna Sjálfstæðisflokksins varðandi auðlindamál:

"Við stjórnarskrána bætist ný grein 79.gr.svohljóðandi: Íslenska ríkið fer með forsjá, vörslu og ráðstöfunarrétt þeirra náttúruauðlinda sem ekki eru í einkaeigu og hefur eftirlit með nýtingu þeirra eftir því sem nánar er ákveðið í lögum. Slíkar auðlindir má hvorki selja né láta varanlega af hendi."

Af hverju var þessi tillaga ekki samþykkt sem og tillaga okkar Sjálfstæðismanna um breytingar á stjórnarskránni vorið 2009? Það var ekki neinn efnislegur ágreiningur um þær tillögur enda settar fram af hálfu Sjálfstæðismanna til að ná samkomulagi um breytingar á stjórnarskránni.  

Ríkisstjórnin hafði ekki áhuga á að ná fram málamiðlun eða breytingum vegna þess að Jóhanna og Steingrímur ætluðu sér að nota það í kosningabaráttunni að það væri nauðsynlegt að efna til stjórnskipulegrar óreiðu í landinu með því að kjósa stjórnlagaþing og kollvarpa gildandi stjórnarskrá.

Þessi ljóti leikur þeirra Jóhönnu og Steingríms hefur síðan snúist í höndum á þeim og allt farið úrskeiðis.  

Rúmum milljarði hefur verið eytt af almannafé vegna þessarar kosningabombu Vinstri Grænna og Samfylkingarinnar. Afurðin tillögur stjórnlagaráðs,  sem kostað hafa rúman milljarð er óskapnaður.

Nú er efnt til ólögmætrar þjóðaratkvæðagreiðslu um tillögur ólögmæts stjórnlagaráðs. Vonandi verður það gæfa þjóðarinnar að segja NEI við þessum tillögum á laugardaginn kemur. 

Þannig að Ísalands óhamingju verði ekki allt að vopni.  

Jóhanna og Róbert Marshall

Rópbert Marshall hefur sagt sig úr Samfylkingunni án málefnalegrar ástæður, enda ætlar hann að halda áfram að vera stuðningsmaður ríkisstjórnarinnar.

Formaður Samfylkingarinnar sagði að hún skildi ekki sinnaskipti Róberts en það skipti ekki máli svo lengi sem hann styddi ríkisstjórnina. 

Þá þarf Jóhanna að smala fleiri köttum úr fleiri flokkum, en hún getur sagt eins og Mao Tse Tung að það skipti ekki máli hvernig kötturinn er á litinn svo fremi sem hann veiði mýs þ.e. styðji ríkisstjórnina.

Hugsið ykkur  að Páfinn í Róm hefði sömu hugmyndafræði og Jóhanna og Róbert Marshall og segði að það skipti ekki máli hvort fólk tryði á Jesús  svo lengi sem það skoðaði Péturskirkjuna í Róm.

Umboðsmaður Alþingis og Orkuveitan

Í gær var kynnt úttektarskýrsla um Orkuveitu Reykjavíkur og vikið m.a. að svokölluðu REI máli. En "stóra rannsóknin" á REI málinu hefur staðið í 5 ár. Umboðsmaður Alþingis tók REI málið til skoðunar á árinu 2007, en niðurstöður þeirrar athugunar hafa ekki enn litið dagsins ljós.

Mál dragast iðulega úr hófi  hjá umboðsmanni Alþingis. Þannig þurfti embættið 38 mánuði til að lýsa skoðun sinni á sérstöku vopnaleitarhliði fyrir Saga Class farþega á Keflavíkurflugvelli. 

Rannsókn umboðsmanns á lögmæti útreiknings Seðlabankans á verðtryggingu hefur staðið í 15 mánuði.  Fleiri dæmi mætti nefna. 

 

Til að störf, skoðanir og skýrslur Tryggva Gunnarssonar, umboðsmanns hafi þýðingu, þarf hann að skipuleggja störf sín þannig að tryggt sé að málum ljúki innan eðlilegs málsmeðferðartíma.  Embætti umboðsmanns er gagnslítið fyrir borgarana þegar efnisniðurstaða mála kemur seint og um síðir jafnvel eftir að tilefnið er ekki lengur til staðar.

 

Verra er þó  ef umboðsmaður forðast  að taka á óþægilegum málum fyrir stjórnvöld.

Það er e.t.v. ríkari ástæða fyrir Alþingi að beina sjónum sínum og gagnrýni  að embætti Umboðsmanns Alþingis  en Ríkisendurskoðun.

Lögleysa og rannsóknarnefndir.

Nýlega sagði reyndur héraðsdómari af sér sem formaður rannsóknarnefndar um fall sparisjóðanna Ástæðan var að meirihluti nefndarinnar taldi óþarfa að vinna á grundvelli laga.  Sigríði Ingvarsdóttur héraðsdómara er sómi af því að vilja ekki taka þátt í löglausum athöfnum.

Sama staðfesta og virðing fyrir lögum einkenndi því miður ekki störf rannsóknarnefndar Alþingis undir stjórn Páls Hreinssonar. 

Tveir nefndarmenn Rannsóknarnefndar Alþingis, þeir Páll Hreinsson og Tryggvi Gunnarsson, komust að þeirri augljósu niðurstöðu að þriðji nefndarmaðurinn hefði gert sig vanhæfa með ummælum  sínum.  Þeir þorðu hins vegar ekki að standa með sjálfum sér og grundvallarreglum þegar sótt var að þeim. 

Rannsóknarnefnd Alþingis virti ekki meginreglur laga um réttindi einstaklinga og fyrirtækja til hlutlausrar rannsóknar, aðgangs að gögnum og fleira.  Verst var þó vanvirðing nefndarinnar á andmælarétti, sem eingöngu var til málamynda. Það að birta ekki andmæli í hinni prentuðu skýrslu sýndi best hugarfar skýrsluhöfunda. Auk þess var þar um algeran dónaskap að ræða í garð þeirra sem sendu andmæli.

Skýrsla rannsóknarnefndar Páls og félaga var ekki byggð á rannsókn hlutlausra aðila.  Hún er stemmingsskýrsla en ekki vönduð staðreyndaskýrsla.  Þetta sést vel á framsetningu, vali og meðferð upplýsinga. Ýmsir, þ.á.m. forseti Íslands, hafa bent á að skýrslan er full af staðreyndavillum og röngum ályktunum.

Rannsóknarnefnd Páls Hreinssonar túlkaði jafnvel lög á rangan hátt, eins og t.d. meginatriði bankalöggjafar um skilgreiningu á stórum áhættuskuldbindingum. Það hefur Hæstiréttur staðfest.

Rannsóknarnefnd Páls Hreinssonar taldi að ýmis augljós lögbrot hefðu átt sér stað, en lítið hefur frést af ákærum vegna þeirra þegar tæpir 1000 dagar eru liðnir frá útgáfu skýrslunnar.  Þannig hafa menn setið undir sakaáburði skýrsluhöfunda án þess að hafa notið réttlátrar málsmeðferðar.

Það er umhugsunarefni hvort að skipan og vinnubrögð pólitískra rannsóknarnefnda standist grundvallarmannréttindi um réttláta málsmeðferð.  Löglaus vinnubrögð slíkra nefnda eru ávísun á pólitíska misnotkun og pöntuð álit.