Hvernig hefðu þau brugðist við?

Fyrir um hálfum mánuði skilaði reikningsnefnd forsætirsráðherra útreikningum sínum vegna skuldavanda einstaklinga.

Tæpir tveir mánuðir eru síðan forsætisráðherra skynjaði réttláta reiði fólks vegna aðgerðarleysis ríkisstjórnarinnar. Þá átti hún að skilja að það er ekki hægt að láta fólk sem hefu þola launalækkun og skattahækkun bera síhækkandi skuldabyrðar.  Leiðrétta varð verðtryggðu og gengisbundnu lánin og afnema okurvexti af húsnæðislánum.

Vandinn vegna verðtryggðu og gengisbundnu lánanna hefur verið ljós frá því að ríkisstjórnin tók við völdum. Jóhönnu Sigurðardóttur varð vandinn ljós a.m.k. fyrir tveim mánuðum. Reikningsnefndin skilaði af sér fyrir hálfum mánuði. Ekkert gerist enn þrátt fyrir þetta.

Hvernig hefðu Steingrímur og Jóhanna  brugðist við bankahruninu sem kom óvæn,t þegar þau geta ekki tekið ákvörðun um lausn vanda sem hefur verið ljós og aðsteðjandi í meir en tvö ár.   

Ólíkt höfumst við að Davíð minn

Nokkru eftir að utanríkisráðherra íjaði að skipun rannsóknarnefndar vegna stuðnings Íslands við innrás Bandaríkjanna í Írak, birtist hann glaðbeittur í hópi forustumanna NATO sem lögðu á ráðin um stríðið  í Afghanistan.

Er ástæða til að skipa rannsóknarnefnd til að rannsaka aðkomu Íslands að stríðinu í Afghanistan?  

Afskipti okkar af stríðinu í Afghanistan eru meiri en af Íraksstríðinu. Hvernig skyldu utanríkisráðherrar Samfylkingarinnar afsaka það á sama tíma og deilt er á þá sem tóku óvirka en jákvæða afstöðu til innrásar Bandaríkjanna í Írak vafalaust með hagsmuni Íslands í huga með tilliti til herstöðvarsamnings Íslands og Bandaríkjanna.

Hvernig skyldu taka ráðherrarnir Ögmundur Jónasson og Steingrímur J. Sigfússon því að styðja hernað NATO í Afghanistan. Þeir hafa borið fram tillögur á Alþingi um að hætt verði afskiptum NATO herja af Afghanistan.

Afghanistan stríðið er glórulaus vitleysa eins og innrásin í Írak. Því fyrr sem erlend ríki fara með her úr Afghanistan þeim mun betra.  Íslenskir ráðamenn hefðu átt að spyrja hvað afsakaði blóðfórnir ungs fólks frá Vesturlöndum í fjöllum og dölum Afghanistan. Það sama og afsakaði blóðfórnir rússneskra ungmenna á sínum tíma. Ekki neitt.

Össur Skarphéðinsson, Jóhanna Sigurðardóttir og Steingrímur J. Sigfússon bera nú ábyrgð á því að Ísland skuli styðja glórulausar hernaðaraðgerðir NATO ríkja í Afghanistan. Hvernig væri að þau gerðu þjóðinni fullnægjandi grein fyrir afskiptum sínum og aðkomu að stríðinu í Afghanistan.  Það er að gerast í núinu. Írak er sagnfræði.

Breskir hermenn brenna í helvíti.

Hópur Íslamskra mótmælenda notaði vopnahlésdaginn þegar  breskra hermanna sem fórnað hafa lífi sínu fyrir ættjörð sína er minnst, til að mótmæla undir vígorðunum "Breskir hermenn brenna í helvíti"

Mótmælendurnir brenndu líkan og hrópuðu vígorð eins og "Íslam mun sigra."   og  "Hermenn okkar sem hafa dáið eru í Paradís en ykkar í helvíti."

Mótmælendurnir lentu síðan í átökum við lögreglu og einn lögregluþjónn þurfti að fara á sjúkrahús vegna höfuðáverka eftir að hafa reynt að koma á lögum og friði.

Þurfum við á svona fólki að halda og  eigum við að banna kristin viðmið eða skírskotanir í skólum landsins eins og Margrét Sverrisdóttir vill til að þjónusta öfgahópa.  Þeir sem mótmæla með þessum hætti kalla sig margir "syni Allah" Margrét segir að þá megi ekki kalla öfga- eða ofstopamenn og þeir sem það geri séu rasistar.   Er líklegt að  slíkur fjölmenningarfulltrúi geti tekið málefnalega afstöðu til skóla og skólastarfs í kristnu samfélagi?

Gjaldþrota fjármálastofnun

Sú fjármálastofnun á Íslandi sem oftast hefur verið siglt í strand óreiðunnar og peningaþrots er Byggðastofnun.

Þeir sem hæst tala um ábyrgðarleysi fjármálastofnana í eigu einstaklinga ættu að líta til þess að a.m.k. tveir ríkisbankar hefðu orðið gjaldþrota á árunum fyrir einkavæðingu þeirra ef ekki hefði komið til myndarlegur ríkisstuðningur.  Það jafnast þó ekkert á við Byggðastofnun sem aftur og aftur verður að fá viðbótarfjárframlög frá ríkinu til að komast hjá greiðsluþroti.

Þessi ríkisrekna lánastofnun hefur um árabil verið stjórnað af geðþóttaákvörðunum stjórnmálamanna. Aftur og aftur hafa vildarvinir og gæluverkefni fengið lán frá Byggðastofnun þó að fyrir hafi legið við einfalda skoðun að lánveitingin var glórulaus.

Það er óneitanlega kaldhæðni örlaganna að þegar kallað er eftir grænum lausnum til að vinna sig út úr kreppunni og nýafstaðið þing Norðurlandaráðs hafi starfað undir því vígorði, að þá skuli Byggðasjóður þurfa að afskrifa lán til Grænna lausna ehf. Því hálfopinbera fyrirtæki var ýtt úr vör vegna þeirrar ímyndunar þáverandi viðskiptaráðherra að með því mætti skapa störf í kjördæmi hennar.

Getur verið að hægt sé að draga einhverja lærdóma af þessu. Ef til vill þá að dæla meiri peningum í Byggðasjóð eða þá að leggja sjóðinn niður og sameina hann Ríkisbankanum. 

Ef til vill er Byggðasjóður sá hluti gamla Íslands sem stjórnmálastéttin ætlar að standa vörð um.

 

Sérleiðirnar enda í ófærum

Íslendingar hafa of lengi reynt að fara sínar sérleiðir í efnahags- og lánamálum sem hafa allar  og alltaf endað með skelfingu.  Nú freistar ríkisstjórnin þess að fara í nýjar sérleiðir með lánapakka, vaxtabætur og bix til að komast hjá því að horfast í augu við raunveruleikann.

Stjórnvöldum sem vilja halda áfram sérleiðunum eins og ríkisstjórnin, hluti stjórnarandstöðunnar, lífeyrissjóðirnir og fjármálafyrirtækin ferst eins og manninum sem vaknar upp eftir mikið langvarandi fyllerí horfir á sjálfan sig í spegli og segir. Ég á alla vega ekki við áfengisvandamál að glíma.

Af hverju dettur Jóhönnu, Bjarna Ben, Steingrími, lífeyrissjóðunum, ASÍ og fjármálafyrirtækjunum ekki í hug að það kunni að vera best fyrir okkur að hafa sama hátt á lánamálum og er í nágrannalöndum okkar og hætta að fara sérleiðirnar.  

Alþingi ályktar að örvhentir séu rétthentir

Lögð hefur verið fram á Alþingi sérkennilegasta þingsályktunartillagan sem þar hefur séð dagsins ljós um árabil og er þá langt til jafnað.  Flutningsmenn virðast ekki gera sér grein fyrir valdmörkum milli löggjafarvalds og dómsvalds og ákæruvalds.

Mörður Árnason og meðflutningsfólk leggur til að Alþingi komist að þeirri niðurstöðu að árás svokallaðra níumenninga á Alþingi hafi ekki verið árás og alla vega hafi því eða sjálfræði Alþingis ekki verið hætta búin. Þetta leggja þingmennirnir til þrátt fyrir það að Ríkissaksóknari hafi ákært í málinu og það sé nú til meðferðar hjá dómstólum.  Þetta leggja þingmennirnir til þrátt fyrir að árásarliðið sem réðist inn í Alþingi hafi slasað starfsfólk þingsins.

þessi tillöguflutningur er flutningsmönnum þeim Merði Árnasyni, Álfheiði Ingadóttur, Margréti Tryggvadóttur, Birni Val Gíslasyni, Birgittu Jónsdóttur, Lilju Mósesdóttur, Þráni Bertelssyni og Valgerði Bjarnadóttur til skammar.

Af hverju vilja flutningsmenn reyna að grípa fram fyrir hendur dómsvalds og ákæruvalds í landinu. Á það að vera hlutverk Alþingis eða ríkisstjórna að segja dómurum og ákæruvaldi fyrir verkum.  Fer það ekki á svig við það sem boðað hefur verið af flestum sem tjáð hafa sig um stjórnarskrármál að skerpa þurfi skilin á milli framkvæmdavalds, dómsvalds og löggjafarvalds.

Hvað svo ef Alþingi samþykkir nú þessa þingsályktunartillögu, en síðan fellur dómur í Héraðsdómi Reykjavíkur og síðar í Hæstarétti að þetta hafi samt verið árás á Alþingi. Hvað á þá að gera? Getur Alþingi eitthvað gert með það? Nei einmitt ekki, en það sýnir hversu gjörsamlega fráleit þessi tillöguflutningur er og til skammar þeim sem að standa. Það er nú í verkahring dómsvaldsins að fjalla um þetta mál en ekki Alþingis. Það ætti öllum þingmönnum að vera ljóst, líka Merði Árnasyni.

Auk þess má benda flutningsmönnum á, að Alþingi getur ályktað á þá lund að örvhentir séu rétthentir eða engin ofbeldisverk hafi verið framin á Íslandi árið 2008. Samt sem áður breytir það ekki staðreyndum ekki frekar en sú samþykkt á fyrri öldum að sólin snérist í kring um jörðina.  

Gaman saman fyrir hundrað milljónir á kostnað ríkisins

Hópeflisfundurinn í Laugardalshöllinni um helgina kostar ríkissjóð um hundrað milljónir. Stjórnendur fundarins voru ánægðir með hve vel tókst til og hve vel var mætt. Raunar er sérstakt að það skuli vekja jafn mikla undrun forsvarsmanna hópeflisfundarins þar sem 4000 varamenn stóðu á bak við þá þúsund sem valdir voru með slembiúrtakinu til að mæta.

Niðurstaða fundarins var að vonum að allir voru ánægðir með stjórnunina á fundinum og að fá tækifæri til að taka þátt í hópefli um stjórnarskrána á kostnað skattgreiðenda. Fjölmargar tillögur komu líka fram þar sem megin áhersla  flestra er raunar á þau gildi sem núverandi stjórnarskrá byggir á.

Eftir að hafa lesið tillögur sem þóttu allrar athygli verðar þá velti ég því fyrir mér hvort engum hafi dottið það í hug að stjórnarskrárbinda að bannað sé að bankar lendi í vandræðum svo einhverjum tengslum við bankahrunið verði komið á þessa makalausu hugmynd hóps háskóla- og fjölmiðlamanna um þjóðfundi og stjórnlagaþing.

Þjóð sem rekur velferð sína á lánum og ætlar að segja upp fjölda starfsfólks í heilbrigðisþjónustunni vegna fjárskorts ætti að velta því fyrir sér hvort það er afsakanlegt að forgangsraða með þeim hætti að  eyða hundrað milljónum í sunnudags "brain storm" hópeflisfund og ætla að eyða milljarði eða meira í stjórnlagaþing sem í raun er haldið þegar öllu er á botnin hvolft án takmarks eða tilgangs miðað við hvernig til er stofnað.

Mótmæli til hvers?

Boðað er til mótmæla við stjórnarráðið á mánudag. Þar mun tunnubarsmíðafylkingin væntanlega fara mikinn. En til hvers? Hverju er verið að mótmæla? Hverju vilja mótmælendur ná fram?

Helsti þolandi tunnufylkingarinnar og áður búsáhaldabarningsins hefur verið Alþingi þrátt fyrir það að Alþingi hafi í sjálfu sér haft minnst að gera með bankahrunið.  Ákveðinn hópur einstaklinga hefur gert það að lífstíl að mæta til tunnubarnings við Alþingishúsið dag hvern sem Alþingi er að störfum. En til hvers? Er þetta fólk á móti Alþingi sem stofnun?

Vilji fólk mótmæla ríkisstjórninni og aðgerðarleysi hennar þá er eðlilegra að mótmæla við stjórnarráðið eins og nú er boðað til, en þá til hvers? Til að mótmæla ríkisstjórninni og krefjast þess að hún fari frá eða eitthvað annað?

Mótmæli mótmælanna vegna hafa litla þýðingu, en sýna e.t.v. úrræða- og vonleysi.

Það eru hins vegar hlutir í okkar þjóðfélagi sem mikil þörf er á að mótmæla. Þar er í fyrsta lagi úrræðalaus ríkisstjórn sem situr áfram án takmarks eða tilgangs.

Í öðru lagi og vegna úrræðaleysis ríkisstjórnarinnar þá eru skuldamál einstaklinga og minni fyrirtækja í vitlausri og vonlausri stöðu.  Þar er virkilega verkefni fyrir mótmælendur að mótmæla okurlánunum og krefjast úrbóta þannig að lífvænlegt verði í landinu í framtíðinni. Slík mótmæli ættu þá líka að beinast að lífeyrissjóðum og verkalýðshreyfingunni sem hefur brugðist hagsmunum hins vinnandi manns.

Hvort sem mótmæli eru á málefnalegum forsendum eða ekki þá skiptir máli að þau fari friðsamlega fram. Þögul mótmæli sem miða að því að ná fram skilgreindu markmiði eru líklegri til áhrifa en skrílræðis mótmæli stjórnelysisins gegn öllu og öllum.

Forsetinn með þverpoka fulla af peningum frá Íran

Gjörspilltur forseti Afghanistan kom úr heimsókn frá Íran með gullið frá klerkastjórninni í þverpokum. Svo spilltur er Kharsai forseti að hann telur þetta allt í lagi.  Sama dag hefði Obama og Anders Fogh Rasmusen átt að kalla NATO  herinn heim.

Sovétríkin sem áður voru með her í þessu nágrannalandi sínu hrökkluðust í burtu vonum seinna, en það tók Gorbachev Sovétleiðtoga  tæp 3 ár að sannfæra æðstu stjórn Sovétríkjanna um það að fara burtu með herinn. Nú ráðleggur Gorbachev NATO ríkjunum að gera slíkt hið sama og það strax.

Gorbachev fékk færasta hernaðarsérfræðing sem völ var á til að gefa sér skýrslu um ófriðinn í Afghanistan á sínum tíma og sá benti á að því fyrr sem Sovétherinn færi þeim mun betra.

Það sama gildir fyrir NATO herinn í Afghanistan núna. Hvað er verið að verja? Til hvers er verið að fórna lífi ungs fólks úr Evrópu og Bandaríkjunum á vígvelli þar sem gjörspilltir stríðsherrar og eiturlyfjabarónar fara sínu fram og svíkja þegar síst skyldi.

Það þjónar engum tilgangi að vera með her í Afghanistan og það á að kalla hann í burt strax. Afghanar sjálfir verða að ráða fram úr sínum vandamálum. 

Utanríkisráðherra og fulltrúar Íslands á Norðurlandaráðsþingi ættu að taka þetta mál upp og leggja fram tillögu til samþykktar um að NATO hætti afskiptum af ófriðnum í Afghanistan. 

Af hverju ekki biðraðir?

Fjölskylduhjálpin, Þjóðkirkjan, Mæðrastyrksnefnd og ýmsir aðrir frjálsir velgjörðarhópar dreifa matvælum og öðrum nauðsynjum til fátækra. Eðlilega myndast biðraðir vegna þess að það geta ekki allir fengið afgreiðslu í einu. Ekki frekar en í bönkum.  Önnur samtök velviljaðs fólks gefur vinnu og matvæli til að þurfandi fólk fái heitan mat.

Umræðan um þetta mikla, góða og fórnfúsa velgjörðarstarf sem þessir aðilar sinna hefur verið á villigötum. Einblínt er á biðraðir og því haldið fram að svona lagi finnist ekki í nágrannalöndum okkar. Það er rangt þó að biðraðir geti þar verið með öðrum hætti. Þá er því haldið fram að þetta sé til skammar. Það er líka rangt. Það er ekki til skammar að til skuli vera fórnfúsar hendur sem vilja deila gæðum með okkar minnstu bræðrum og systrum. Þvert á móti.

Nú sjá margir ekki aðra lausn en búa til stofnun hins opinbera, ríkis eða sveitarfélaga nema hvort tveggja sé til að úthluta opinberum greiðum og velgjörðum. Er það endilega betra en það fyrirkomulag sem hefur þróast hér?

Sjálfboðaliðastarf í velferðarmálum leysir mikinn vanda og sparar mikil útgjöld. Það er reynsla allra þjóða sem þekkja til víðtækrar samhjálpar á þeim grundvelli. Víða er því talað um að hið opinbera veiti aðstoð og styrki til samtaka sem vinna að velferðarmálum og vinni með því með markvissari hætti og ódýrari að því að útdeila gæðum en með því að stofna opinbert apparat.

Er einhver þörf á því að eyðileggja gott og óeigingjarnt hjálparstarf  á grundvelli ríkishyggjunnar í stað þess að styðja við hjálparstarfið þannig að þeir sem að því standa geti unnið enn betur. Hvort er líklegra til að gagnast betur þeim sem á þurfa að halda?