Nútíma draugasögur fyrir börn

Sinfóníutónleikar fyrir börn og unglinga, sem útvarpsstöðin BBC gekkst fyrir í Royal Albert Hall í London um daginn var lýst sem einstakri fjölskylduskemmtun. Boðskapurinn var, að jörðin væri að farast vegna hnattrænnar hlýnunar. 

Tónleikarnir byrjuðu með boðskap unglingsins Gretu Thunberg, sem áróðursmeistarar hamfarahlýnunar nota í áróðursskyni. Greta sagði, að nú væri komið að sjöttu fjölda útrýmingu fólks vegna hnattrænnar hlýnunar. Lagavalið á tónleikunum var ætlað til að leggja áherslu á hve staðan væri alvarleg og víða sáust tár á hvarmi, en engin gleði á þessari "frábæru" fjölskylduskemmtun. 

Gagnrýnandi stórblaðsins Daily Telegraph sagði að tónleikarnir hafi verið yfirlýsing um væntanlegar ofsafengnar náttúruhamfarir og hefðu átt að hræða ungt fólk, sem hefði ekki þroska til að takast á við svona boðskap.

Fólk sem telur sig þurfa að koma svona hamfaraboðskap á framfæri hvar sem er við hvern sem er, hvenær sem er, er ekki að gera neitt annað en að reyna að sefja fólk með áróðri. Svona framferði á meira skilt við öfgatrúarbragðahópa, en þá sem vilja bera sannleikanum vitni. 

Breska þingið samþykkti án mótatkvæða í vor að það væri hamfarahlýnun og neyðarástand. Ýmsir hópar hér á landi hafa hvatt til þess, að íslenskir stjórnmálamenn geri það sama. Samt sem áður er ekkert neyðarástand og það er engin hamfarahlýnun. Þær staðreyndir æpa á þá sem hafa augu og eyru opin. Ef Alþingi Íslands lýsir einhverju slíku yfir þá æpir slík yfirlýsing á allt hugsandi og sjáandi fólk, sem yfirgengilegur loddaraleikur.

Sem betur fer varð fjölmiðlastuntið sem Andri Snær Magnason gekkst fyrir við Ok um daginn, sem var fyrst og fremst ætlað til nota í áróðri erlendis, til þess að augu margra opnuðust fyrir því hvað áróður hamfarahlýnunarsinna er óheiðarlegur. En áróðursbragðið heppnaðist vel annarsstaðar en á Íslandi. Hér veit fólk betur og halarófan sem sniglaðist upp og niður Ok í norðannepjunni var aumkunarverð, þar sem fólk stóð með sultardropana lekandi úr nefinu og hrollkalt við að boða hamfarahlýnun. 

Sú mynd opnaði augu margra fyrir því að það er engin hamfarahlýnun og það er ekkert neyðarástand.

Mannréttindi eða hatursorðræða

Á sama tíma og lögreglan á höfuðborgarsvæðinu getur ekki sinnt kærum almennra borgara á afbrotum gegn þeim, er sérstök áhersla lögð á að rannsaka og ákæra vegna meintrar hatursorðræðu og er það nánast einskorðað við að fólk tali gegn Múhameðstrú.

Grundvallarregla í lýðræðislegu samfélagi er að fólk hafi fullt tjáningarfrelsi, en sé ábyrgt orða sinna.

Dómstólar hafa í auknum mæli takmarkað æruvernd einstaklinga en aukið æruvernd samtaka og hugmynda. Vægast sagt sérkennileg þróun. Hvaða ástæða er til að auka æruvernd hugmynda sem njóta stuðnings hundruða milljóna eða milljarða manna? Alla vega gildir það þó ekki um kristna trú eða þá sem játa hana. Kristinni trú má hallmæla og það má gera grín að henni algjörlega refsilaust, en annað gildir um Múhameðstrú. Það má t.d. ekki segja opinberlega sannleikann um Múhameð spámann. 

Emanuel Macron vill gera það refsivert að tala gegn meintri hnattrænni hlýnun af mannavöldum og telur það hatursorðræðu. Sú hugmynd hans ætti að leiða til þess að samtök andfasista héldu aðalfund í París til að mótmæla auknum fasískum tilhneigingum forseta Frakklands, en það gera þau ekki af því að slík samtök eru í raun ekki andfasísk. 

Í lýðræðisríki á fólk að hafa þau mannréttindi að geta sagt opinberlega að því líki ekki við eða sé á móti tilteknum stjórnmálamönnum, hugmyndum, hugmyndafræði og trúarbrögðum t.d. Donald Trump, nasisma eða Múhameðstrú. Það er ekki hatur heldur liður í eðlilegri lýðræðislegri umræðu. Borgarar lýðræðisríkja eiga að njóta þeirra mannréttinda að mega tala gegn hvaða hugmyndafræði eða trúarbrögðum sem er og gera grína að þeim líka.

Handhafar réttrúnaðar hatursorðræðu hugmyndafræðinnar hafa ekki áttað sig á því að það að vera á móti hugmyndum og hugmyndafræði, stjórnmálamönnum eða trúarbrögðum felur sjaldnast í sér hatur á fólki heldur andstöðu við hugmyndir, sem fólk telur geta valdið skaða eða gert líf þeirra verra. Lýðræðisleg mannréttindi borgaranna ná til þess, annars eru sett þau takmörk á frjálsa umræðu að skrefið til ritskoðunar og afnáms tjáningarfrelsis verður þá minna og minna skref að taka. 

Vísitölur og neytendur

Sumir hlutir eiga sér lengri lífdaga en nokkur skynsemi er til. Þannig mun enn vera embættismaður í Bretlandi sem hefur það hlutverek að skyggnast um eftir því hvort landinu stafi hætta af Flotanum ósigrandi, en sá floti leið undir lok á 17.öld.

Sama er að segja um vísitölubindingu lána á Íslandi. Ekki verður séð að það sé lengur brýnni þörf hér á landi að vísitölubinda lán, en í öðrum Evrópulöndum, en vísitölubinding neytendalána eru ekki fyrir hendi í Evrópu nema hér. 

Þrátt fyrir loforð stjórnmálamanna um að koma vísitölubundnum neytendlánum fyrir kattarnef þá hefur það ekki gerst. Þá hefur sumum dottið í hug að það væri þá rétt að breyta grundvelli vísitölunnar og taka húsnæðisliðinn út úr vísitölunni. Allar slíkar breytingar eru hæpnar nema fyrir því liggi ótvíræð rök, að þetta eigi ekki lengur heima í neysluvísitölunni. 

Húsnæði er stór liður neysluvísitölu og því fráleitt að taka þann lið sérstaklega út úr vísitölu neysluverðs til verðtryggingar lána. Núna kemur í ljós,að það hefði verið slæmt að taka húsnæðisliðinn út úr vísitölunni vegna þess að litlar hækkanir á húsnæði síðustu misserin draga úr hækkun lána vegna hækkana á aðfluttum vörum vegna veikingar á gengi krónunnar. 

Það hefði því verið í meira lagi gegn hagsmunum neytenda, að breyta grundvelli vísitölutryggingarinnar að þessu leyti. 

En aðalatriðið er samt, að það er nauðsynlegt að við bjóðum íslenskum borgurum upp á sömu lánakjör og tíðkast í nágrannalöndum okkar. Það er óafsakanlegt að ár eftir ár og áratugi eftir áratugi skuli íslenskir neytendur þurfa að búa við lána- og vaxtaokur sem hvergi er til í okkar heimshluta nema hér. 

Meðan stjórnmálamenn líta ekki á það sem forgangsatriði að sinna hagsmunum íslenskra neytenda þá verður vaxtaokrið áfram og í framhaldi af því ofurlaun æðstu stjórnenda bankana. Ofurlaun sem engin þjóðhagsleg innistæða er fyrir.

 

 

 

Föðurlandið eina

Boris Johnson forsætisráðherra Breta ætlar að virða vilja bresku þjóðarinnar og koma Bretlandi úr Evrópusambandinu 31.október með eða án samnings. Á þeim stutta tíma sem er til stefnu skiptir máli að forsætisráðhera Breta komi sem sterkastur til leiks í viðræðum við ráðamenn Evrópusambandsins. Ætla mætti að þingmenn Bretlands hvort heldur þeir eru í stjórn eða stjórnarandstöðu teldu  það siðferðilega skyldu sína að styðja forsætisráðherrann í því að koma fram þjóðarviljanum og ná sem bestum samningum við Evrópusambandið. 

En þá bregður svo við að formaður Verkamannaflokksins gerir allt til að koma í veg fyrir útgöngu Breta úr Evrópusambandinu. Hann sækist eftir stuðningi þeirra þingmanna í Íhaldsflokknum, sem virðast líta á Evrópusambandið sem sitt eina föðurland, sem þeim beri að sýna hollustu og trúmennsku í hvívetna.

Corbyn telur greinilega að stuðningsmenn Evrópusambandsins í þingflokki Íhaldsflokksins telji mikilvægara að sýna Evrópusambandinu hollustu og telji þá ekki eftir sér að koma gamaldags Marxista eins og honum til valda í Bretlandi.

Boris Johnson  hefur sakað Evrópusinna í sínum eigin flokki um að leka upplýsingum um áform ríkisstjórnarinnar og ýmsar sviðsmyndir um hvað gæti gerst ef Bretar fara út án samnings. 

Það er með þetta veganesti sem Boris Johnson fer nú á fund þeirra Merkel, Macron og Tusk. Fimmta herdeild Evrópusinna á breska þinginu hefur unnið sína vinnu vel og gert allt sem í þeirra valdi hefur staðið til að veikja samningsstöðu Breta og reyna að koma í veg fyrir að þjóðarviljinn verði virtur. 

Þessi 5.herdeild Evrópusinna á breska þinginu, sem þýðir í raun óvinir innan borgarmúranna, starfar á sama hugsjónagrundvelli og kommúnistar gerður áður þegar þeir sögðu hvað varðar okkur um þjóðarhag þegar mestu skiptir að koma á alræði öreiganna. Evrópusinnarnir hafa eignast nýtt föðurland, sem þeir telja réttara að votta hollustu en eigin föðurlandi.  Því miður örlar á sama hugsanaferli hjá ýmsu helsta talsfólki Evrópusambandsins hér á landi.

Heimsendir er í nánd

Í samfélagi trúaðra skiptir boðunin og trúfestin oft meira máli en staðreyndir. Í gær sýndu fjölmiðlar myndir af halarófu sanntrúaðra á leiðinni upp á Ok. Fólki var kalt í norðannepjunni. Samt hélt það staðfastlega við boðun sína um hamfarahlýnun vegna loftslagsbreytinga af völdum mannsins.

Með tilkomumikilli athöfn messuðu prestar og auglýsingamenn hins nýja átrúnaðar, sem boðar að heimsendir sé í nánd ef fólk víkur ekki frá villu síns vegar, raunar eins og mörg önnur trúarbrögð fyrri alda.

Jökullinn Ok var lýstur dauður og grafinn í fyrsta sinn vegna hamfarahlýnunarinnar og þeir sem messuðu þ.á.m. forsætisráðherra sagði að þarna væri augljóst dæmi þess hve illa væri komið fyrir jörðinni vegna hamfarahlýnunarinnar. Umhverfisráðherra og meintur vísindamaður lögðu sitt til málanna í fjölmiðlaumræðunni og öll var sú boðun á sama veg.

Á leiðinni niður fjallið Ok sagðist fréttamaður RÚV verða að hraða sér niður vegna kuldans þarna í hamfarahlýnuninni.

Á samfélagsmiðlum komu þó strax efasemdaraddir. Ljósmynd úr Morgunblaðinu frá 1960 áður en hlýnun jarðar vegna aðgerða mannsins varð, sýndi að jökullinn Ok var þá jafndáinn og mátti eins grafa á því herrans ári og árið 2019 eða fyrir tæpum 60 árum. Í heimi sanntrúaðra skiptir það ekki máli. Það hefði bara eyðilagt þau hnattrænu skilaboð sem verið var að leggja inn í þann sjóð, að hér væri eitthvað mikið og merkilegt að gerast. Eitthvað sem ekki hefði gerst fyrr. Hér væri dæmi um réttmæti heimsendatrúarbragða hamfarahlýnunar af mannavöldum.

Sé það svo, að grípa þurfi til aðgerða eins og þeirra sem varpað var til heimsbyggðarinnar í gær til að sannfæra trúaða um réttmæti kenninganna, þá er spurning hvað er mikið af sambærilegum fréttum trúarhópsins jafnvitlausar og þær sem sendar vour út í gær um dánardægur jökulsins á fjallinu Ok. 

En e.t.v. sannast hér það sem frægur maður sagði forðum;

Sannleikurinn er ekki kominn í skóna þegar lygin hefur farið sjö sinnum í kringum jörðina."

Alræðishyggjan kemur fram í mörgum myndum

Í gær var sagt frá hugmyndum þeirra sem aðhyllast alræðishyggju og heildaskipulagshyggju að neyða fólk til að leggja niður sveitarfélög séu íbúarnir færri en alræðishyggjan telur ásættanlegt.

Í 74.gr. stjórnarskrárinn er ákvæði sem segir að rétt eigi menn á því að stofna og starfrækja félög í sérhverjum löglegum tilgangi. Ekki eru ákvæði í stjórnarskránni að félög skuli hafa a.m.k. ákveðinn fjölda félaga. Þess vegna getur félagsmaður í félagi verið einn sbr. ýmis einkahlutafélög. Þeir sem stóðu að gerð stjórnarskrárinnar settu þessi ákvæði til að tryggja réttindi einstaklinga og félaga þeirra.

Sveitarfélög á landinu eru misfjölmenn. Fámenn sveitarfélög hafa um langt skeið verið eitur í beinum alls alræðishyggjufólks og þess vegna var það forgangsatriði hjá Jóhönnu Sigurðardóttur sem sveitarstjórnarmálaráðherra á sínum tíma að fækka sveitarfélögum sem mest hún mátti og jafnvel meira en það. 

Nú mun enn einu sinni vera komin fram tillga um að ákveðinn lágmarksfjöldi skuli vera í hverju sveitarfélagi og séu íbúarnir færri beri sveitarfélaginu skv. valdboði heildarhyggjunar að sameinast öðru sveitarfélagi. Gjalda verður varhug við svona hugmyndum sen miða við að  knýja fólk til þess með valdboði að leggja niður sitt eigið sveitarfélag og sameinast öðru hvort sem það vill það eða ekki og hvort heldur það er til hagsbóta fyrir sveitarfélagið eða ekki. 

Virða verður frelsi fólks til að taka ákvarðanir í þessum félagsmálum eins og öðrum. 

Þingið og fólkið

Í nýrri skoðanakönnun, sem gerð var fyrir stórblaðið "The Daily Telegraph" kemur fram, að 54% kjósenda í Bretlandi styðja áform forsætisráðherra landsins um útgöngu Breta úr Evrópusambandinu án samnings og leysa þurfi þingið upp til að koma í veg fyrir að þingmenn stoppi útgöngu Breta úr Evrópusambandinu. 

Í þessari sömu skoðanakönnun kom einnig fram, að níu af hverjum 10 aðspurðra töldu að þingið væri ekki í sambandi við almenning í landinu og 89% telja að flestir þingmenn virði ekki óskir kjósenda sinna en fari sínu fram í Brexit málum. 

Það er skaðlegt þegar fulltrúalýðræðið er komið á það stig, að meirihluti kjósenda telur að fulltrúar sínir taki ekki lengur tillit til skoðana sinna. Afleiðing þess er sú, að fólkið á ekki annann kost en að velja sér nýja fulltrúa eða flokka, sem það telur líklega til að samsama sig með því.

Fróðlegt væri að fá sambærilega könnun á Íslandi um afstöðu fólks til þingmanna og hvort það telji að þingmenn og/eða stjórnmálaflokkar virði skoðanir kjósenda sinna. Þetta væri einkar fróðleg könnun einmitt nú þegar til stendur að troða Orkupakka 3 upp á þjóðina þvert á vilja stórs hluta kjósenda. 

Þingmenn eru ekki bundnir af vilja kjósenda og eiga að fara sínu fram skv. eigin samvisku. En lýðræðið felst ekki bara í kosningum á 4 ára fresti. Lýðræðið felst m.a. í því að tekið sé tillit til vilja fólksins í landinu enda sækja þingmenn vald sitt til þess. þegar á það skortir myndast gjá á milli þings og þjóðar eins og nú í Bretlandi og slíkt er alltaf skaðlegt fyrir lýðræðið. 

Til að tryggja virkt lýðræði er m.a. þessvegna mikilvægt að ákveðnar reglur séu til um að ákveðinn minni hluti þjóðþingins og/eða ákveðinn fjöldi kjósenda geti knúið fram þjóðaratkvæðagreiðslu um mál. Í Sviss þar sem slíkt kerfi hefur verið við lýði í meir en 100 ár,liggur fyrir að þar sem þjóðina og þingið hefur greint á, þá hefur í ljósi sögunnar komið fram að þjóðin hafði undantekningalaust rétt fyrir sér en þingið ekki. Það sama gerðist hér í Icesave málinu. 

Má þá ekki ágætu þingmenn sýna lýðræðinu þá virðingu að spyrja kjósendur um það hvort þeir vilji samþykkja Orkupakka 3 eða ekki í stað þess að troða því ofan í kjósendur hvað svo sem þeir vilja?

 

Hamfarahlýnun pólitísku veðurfræðinnar

Það bólar ekki mikið á boðaðri hamfarahlýnun á norðurhluta Íslandi í dag. Fyrsta hausthretið kemur óvenju snemma. Hvað svo sem sérfræðingarnir segja okkur um hækkandi hitastig á jörðinni og færa okkur daglegar draugasögur af þeim ógnum sem það á að valda, þá er raunveruleikinn annar. 

En þeir ná að hræða börn og unglinga eins og hefðbundnar draugasögur gerðu hér á árum áður.  

Snjór og skafrenningur við Öskju

Geðþóttaákvarðanir seðlabankastjóra víkja ekki til hliðar almennum stjórnvaldsfyrirmælum.

Mál Sigríðar Benediktsdóttur bankaráðsmanns í Landsbankanum, sem sat í Rannsóknarnefnd Alþingis vindur upp á sig og nú er komið fram til viðbótar við það sem lá fyrir í gær þegar ég ritaði pistilinn "Vegin og léttvæg fundin"

að  Sigríður Benediktsdóttir greindi Morgunblaðinu ranglega frá þeirri fjárhæð gjaldeyris sem hún nýtti til að kaupa íslenskar krónur á verulegum afslætti. Nú segir Sigríður að fjárhæðin hafi verið rúmlega þrisvar sinnum hærri en hún greindi upphaflega frá. Hagnaður Sigríðar skv. eigin sögn voru um tvær milljónir króna.

Af hálfu Sigríðar er nú veifað til réttlætingar ólögmætri sölu hennar á gjaldeyri á yfirverði til Seðlabankans, ákvörðun Seðlabankastjóra nr. 1220  sem sögð er vera frá 9.2.2012, en þar segir að Sigríður sé undanþegin ákvæðum reglna nr. 831/2002 sbr. reglur nr. 118/2012 sem fjalla m.a. um gjaldeyrisviðskipti starfsmanna Seðlabankans. 

Vandinn við þessa yfirlýsingu Seðlabankastjóra er sá, að þessa ákvörðun gat Seðlabankastjóri ekki tekið og undanþegið starfsmanninn Sigríði Benediktsdóttur frá relgum skv. almennum stjórnvaldsfyrirmælum með eigin ákvörðun. Þetta átti og mátti Sigríði Benediktsdóttur og Má Guðmundssyni vera ljóst, þegar þessi ólögmætu gjaldeyrisviðskipti Sigríðar Benediktsdóttur áttu sér stað og leiddu til ólögmæts hagnaðar hennar um kr. 2.000.000.- Engin gat verið í vafa um að engin undanþáguheimild var frá ákvæðum 118/2012 hvað þetta varðar.

Óneitanlega hlýtur fólk að velta fyrir sér hæfi Sigríðar Bendiktsdóttur sem bankaráðsmanns í Landsbankanum þegar fyrir liggur að hún sýnir ítrekað dómgreindarleysi og gefur fjölmiðlum rangar upplýsingar um mál sem hana varða persónulega.