Leita í fréttum mbl.is

Færsluflokkur: Viðskipti og fjármál

Ríkisstjórn milljarðaskuldaranna?

Sú meginregla er viðurkennd að allir skuli jafnir fyrir lögunum.  Á ekki sama meginregla að gilda um bankanna að allir skuli vera jafnir fyrir bönkunum?

Jóhanna Sigurðardóttir og Steingrímur J. Sigfússon  sögðu ríkisstjórnina ætla að slá skjaldborg um heimilin. Enn sem komið er hefur ríkisstjórnin og bankarnir hennar eingöngu slegið skjaldborg um heimili og eignir milljarðaskuldaranna.

Venjulegu fólki sem skuldar húsnæðislán er eingöngu boðið upp á að fresta greiðslum en halda verðtryggingafárinu og gengislánunum.  Finnst einhverjum skrýtið að það skuli vera púað á félagsmálaráðherra á fundi þar sem um þessi mál er fjallað?

 


Kaupþing og 1998 ehf

Fréttir um að Kaupþing ætli hugsanlega að fara í bísness með Jóni Ásgeiri um rekstur stærstu verslanakeðja landsins eru vægast sagt ótrúlegar.

Hvaða erindi á Kaupþing banki allra landsmanna í verslunarrekstur með viðskiptavinum sínum sem hafa skaðað bankann um tugi og jafnvel hundruð milljarða?

1998 ehf. reka verslanirnar Bónus, Hagkaup og 10-11. Dettur engum í hug að það megi skipta þessu upp þannig að hægt sé að bjóða til sölu hverja verslunarkeðju fyrir sig og rekstur hennar?

Hvað mælir á móti því að skipta þessu verslanastórveldi upp til að freista þess að tryggja eðlilega samkeppni á íslenskum smásölumarkaði. Er Kaupþing banka umhugað að koma í veg fyrir það með því að tryggja núverandi eigendum 1998 ehf fullkomin yfirráð yfir verslunarkeðjunni í heild óháð því sem á undan er gengið og hvað marga milljarða þarf að afskrifa.

Getur verið að Samfylkingin sé að borga kosningavíxlana sína?

 


Eygló Harðardóttir tekur varðstöðu Halldórs Ásgrímssonar fyrir gjafakvótann

Eygló Harðardóttir þingmaður Framsóknarflokksins hefur tekið að sér þá varðstöðu sem Halldór Ásgrímsson stóð jafnan um hagsmuni gjafakvótakerfisins. Í dag talaði hún um að svokölluð fyrningarleið þ.e. að innkalla 5% af gjafakvótanum árlega gengi ekki. Eygló segir að ríkið muni tapa svo miklu vegna þess að kvótinn hafi verið veðsettur Landsbankanum og þá mundu þessi veð ríkisins í bankanum tapast.

En er það svo? 

Með því að innkalla kvótann og bjóða út veiðiheimildir koma þá ekki inn sambærilegar tekjur til ríkisins þannig að í sjálfu sér er ekki verið að færa nema úr einum vasanum yfir í hinn hjá ríkinu og því orðræða þingmannsins eingöngu varðstaða um óbreytt ástand?

Það er annars merkilegt að fylgjast með umræðunni vegna hugmynda stjórnarflokkanna um að fara fyrningarleið. Í fyrsta lagi koma ýmsar sveitarstjórnir og álykta að héraðsbrestur verði ef fyrningarleiðin verði farin. Ekkert styður þó slíkar staðhæfingar. Nú geta eigendur kvótans fært sig milli byggðarlaga eins og þeim hentar og hafa gert þannig að víða hefur orðið héraðsbrestur vegna þess. Þeir sveitarstjórnarmenn sem leggjast gegn fyrningarleiðinni neita að horfast í augu við þá staðreynd.

Nú hefur síðan Eygló Harðardóttir arftaki Halldórs Ásgrímssonar fundið það út að verðmæti ríkisins sem veð í Landsbankanum sé meira virði en eignarhald ríkisins á sömu verðmætum sem ríkið getur fénýtt sér til hagnaðar.  Steingrímur Hermannsson segir efnislega frá því í ævisögu sinni að Halldór Ásgrímsson hafi verið svo á kafi í vasanum á LíÚ forustunni þegar hann mótaði kvótakerfið að það hafi ekki einu sinni sést í hárið. Ekki vll Eygló Harðardóttir fá sömu eftirmæli?

 


Einstök óvirðing ríkisstjórnarinnar við Alþingi

Ríkisstjórnin gerði samning við Breta og Hollendinga vegna Icesave reikninganna í vor. Að því loknu lagði ríkisstjórnin fyrir Aþingi að skrifa upp á samningana. Alþingi hafnaði að gera það nema með verulegum fyrirvörum. Í framhaldi af því fór ríkisstjórnin að semja upp á nýtt við Hollendinga og Breta og hefur nú gert nýjan samning og undirritað hann af sinni hálfu án þess að leggja málið undir Alþingi.

Nýji samningur ríkisstjórnarinnar um Icesave er andstæður ýmsum ákvæðum sem Alþingi samþykkti í vor. Samt sem áður hikar ríkisstjórnin ekki við að skrifa undir samning sem er ekki í samræmi við nýsamþykkt lög frá Alþingi um málið.

Ég hygg að sjaldan í þingsögunni hafi ríkisstjórn sýnt Alþingi eins mikla óvirðingu og ríkisstjórnin með því að semja við erlendar þjóðir andstætt þeim vilja sem kom fram hjá löggjafarvaldinu mánuði áður.

Það er e.t.v. tímanna tákn um hverfulleika hugsjónanna að Helgi Ás Grétarsson sem keyptur var inn í Háskóla Íslands af Landssambandi íslenskar útvegsmanna, til að verja fiskveiðistjórnarkerfið, varð síðan einn helsti andstæðingur Icesave samninganna en kemur nú fram sem ráðgjafi ríkisstjórnarinnar í málinu.

Í framhaldi af því lýsir systir hann Guðfríður Lilja formaður þingflokks Vinstri Grænna yfir stuðningi við málið.  Hvað ætli sannfæring eins ráðgjafa eins og Helga Áss Grétarssonar kosta og hvað réð skoðanaskiptum systur hans? 

Stendur nú Ögmundur einn?  Eða hvað?


Okur á plastpokum

Bónus hefur hækkað verð á plastpokum í 20 krónur. Framleiðslukostnaður á poka er innan við 5 krónur þannig að það er drjúg álagning þar.

Fyrir mörgum árum komu flestir kaupmenn sér saman um að stofna sjóð sem þeir kölluðu pokasjóð og ákváðu að meirihluti okurverðs þeirra á plastinnkaupapokum rynni í þennan sjóð. Neytendur voru ekki spurðir um það hvort þeir vildu þetta eða ekki. Þarna var um samræmda skattlagningu kaupmanna að ræða sem að Samkeppnisstofnun lagði blessun sína yfir.

Nú eiga neytendur að bregðast við og fá sér innkaupatöskur til að setja innkaup sín í en láta plastpokana eiga sig.  Þá græðum við tvöfalt. Í fyrsta lagi spörum við okkur kaup á pokum og í öðru lagi þá drögum við úr notkun á einnota umbúðum.


Til varnar Sigmundi Davíð

Er hægt að áfellast stjórnmálamann fyrir að leita til helstu vinaþjóðar Íslands með fyrirspurn um hvort þessi ríka vinaþjóð okkar sé reiðubúin til að lána okkur peninga? Ég get ekki séð neitt óeðlilegt við það að formaður Framsóknarflokksins leiti til Norðmanna með beiðni um lánafyrirgreiðslu.  Þá get ég ekki séð neitt athugavert við það að formaður Framsóknarflokksins taki með sér ráðgjafa jafnvel þó að þeir hafi unnið hjá einhverjum útrásarvíking áður.

Sigmundi Davíð er ljóst að ríkisstjórnin er úrræðalaus og sýnir ekkert frumkvæði. Hann reynir því að hafa frumkvæði og leggur þar með sitt á vogaskálarnar eins og allir góðir Íslendingar eiga að gera við þessar aðstæður. Hvað kemur fólki til að hneykslast á þessu frumkvæði formanns Framsóknarflokksins.

Það væri nær fyrir vinstra # í landinu að hneykslast á forsætisráðherranum sem skrifar sérstaklega bréf til flokksbróður síns í Noregi til að koma endanlega í veg fyrir að þessi tilraun formanns Framsóknarflokksins gangi upp.  Er það ekki einmitt aðgerðir Jóhönnu og Stoltenberg leiðtoga norsku Samfylkingarinnar og forsætisráðherra sem fólk ætti að hneykslast á.

Mér finnst það ekki hafa verið í lagi hjá Jóhönnu að bregðast við með þeim hætti sem hún gerði. Hún þurfti þess ekki nema í þeim eina tilgangi að reyna að skemma fyrir. Eða gat tilgangurinn verið annar?


Ástæður efnahagshrunsins. Skilgreiningar Samfylkingarinnar

Það er athyglivert að lesa ræðu Össurar Skarphéðinssonar utanríkisráðherra á Allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna og ræðu Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar þar sem þau gera grein fyrir ástæðum efnahagshrunsins hér á landi fyrir ári síðan.  Sérstaka athygli vekur að þau skilgreina ástæðurnar sitt með hvorum hætti.

Hvort skyldi nú vera hin opinbera stefna Samfylkingarinnar um efnahagshrunið. Það sem Jóhanna núverandi formaður Samfylkingarinnar segir eða það sem Össur fyrrverandi formaður Samfylkingarinnar segir. 

Ég verð að viðurkenna það að mér finnst skilgreining Össurar vitrænni en skilgreining Jóhönnu. En Samfylkingin er greinilega ekki nein samfylking í þessu máli.


Af hverju ekki að gefa með sama hætti fyrir alla

Miðstjórn ASÍ hefur birt viðamiklar tillögur um aðstoð við fólk í greiðsluvanda. Þær tillögur eru margar góðra gjalda verðar. Hins vegar skiptir mestu að byggja upp þjóðfélag þar sem gefið er með sama hætti fyrir alla og eðlileg umgjörð er um efnahagssarfsemi fólks og fyrirtækja.

Við efnahagshrunið var forgangsatriði að taka verðtrygginguna úr sambandi og færa gengisbundnu lánin til viðmiðunargengis í ársbyrjun árið 2008. Þessi aðgerð hefði kostað innan við 200 milljarða eftir því sem komið hefur fram í fjölmiðlum eða minna en það sem veitt var til greiðslu til eigenda í peningamarkaðssjóðum föllnu bankanna.

Með þessum aðgerðum hefði verið skapaður grundvöllur fyrir nýrri endurreisn og möguleikum fyrir fólk til að skapa sér lífvænlega framtíð sem eignafólk. Að sjálfsögðu hefði jafnframt því þurft að vinda bráðan bug að því að fá trúveruga mynt.

Vandinn nú er að verklausa vinstri stjórnin veit ekki sitt rjúkandi ráð varðandi skuldavanda fólksins í landinu. Sá skuldavandi er tilkominn vegna sérstakra aðstæðna á íslenskum lánamarkaði. Vegna gengitryggðra lána og verðtryggðra. Það er eins og verklausa vinstri stjórnin hafi ekki skilið þessa staðreynt og það þurfi að bregðast við vegna þessa séríslenska lánakerfis.

 

 


Fólk er enn að versla í búðunum þeirra

Egill Helgason bókmennta- og fjölmiðlamaður talaði um það í morgunþætti rásar 2 í morgun að fólk væri enn að versla í búðum þeirra feðga Jóns Ásgeirs og Jóhannesar eins og það væri rangt að gera það. Ég gat alla vega ekki skilið fjölmiðlamanninn með öðrum hætti.

Spurning er í því sambandi hvort það sé siðferðilega rangt að mati Egils Helgasonar að fólk versli í búðum þeirra Bónusfeðga eða hvort það eru aðrar ástæður sem ættu að leiða til þess.

Almenni mælikvarði neytanda er að versla með löglegum hætti  þar sem hagkvæmast er að versla og kaupa þær vörur sem eru ódýrastar að þeim gæðum tilskyldum sem neytandinn leggur til grundvallar.  Vill Egill Helgason að fólk noti önnur viðmið en þau?


Joseph Stiglitz Nóbelsverðlaunahafi í hagfræði varar við verðtryggingu.

Verðtryggð lán eru áhættusamningar segir Joseph Stiglitz Nóbelsverðlaunahafi í hagfræði.  Breyta verður kerfinu og gefa fólki kost á að byrja upp á nýtt segir hann um núverandi ástand.

 Ég hef barist gegn þessari glórulausu verðtryggingu frá því nokkru fyrir aldamót. Ef til vill kemur einhver skíma inn í hugarheim ríkisstjórnarinnar þegar erlendur Nóbelsverðlaunahafi bendir á þá staðreynd að verðtryggð lán leiða til að skapa skilvirkni í þjóðfélaginu, félagslega samstöðu og réttsýni eins og Stiglitz orðar það. 

Verðtryggingin verður að fara og við verðum að búa við lán sem eru sambærileg því sem gerist á hinum Norðurlöndunum. 


« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Jón Magnússon
Jón Magnússon

Síðuritari er Hæstaréttarlögmaður og fyrrverandi alþingismaður.

 

Eldri færslur

Sept. 2025
S M Þ M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (25.9.): 35
  • Sl. sólarhring: 157
  • Sl. viku: 3400
  • Frá upphafi: 2606574

Annað

  • Innlit í dag: 35
  • Innlit sl. viku: 3204
  • Gestir í dag: 35
  • IP-tölur í dag: 35

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband