Leita í fréttum mbl.is

Færsluflokkur: Fjármál

214 dagar án aðgerða.

Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hefur setið í 214 daga. Á þeim tíma hefur engin stefna verið mótuð um það með hvaða hætti á að taka á skuldavanda fólksins í landinu vegna séríslenskra uppfinninga í lánamálum.

Það þarf að frysta verðtrygginguna miðað við 1. október. Frá þeim tíma hefur engin raunverulegur virðisauki orðið sem réttlætir höfuðstólshækkun lánanna. Það þarf að bjóða upp á að breyta gengislánum í íslenskar krónur miðað við gengi 1.1.2008 og verðtryggingu frá þeim tíma til 1.október 2008 þannig að engum sé mismunað. 

Síðan þarf að miða við að sambærileg lánakjör séu hér á landi fyrir almenning og eru í nágrannalöndum okkar.

Hvað þarf þjóðin að bíða lengi í viðbót eftir að ríkisstjórnin taki á þessu brýnasta réttlætismáli?

 


Eignirnar brenna upp á verðbólgubálinu.

Gengishrun og bankahrun í lok árs 2008 kallaði á aðgerðir ríkisstjórnar strax. Úrræði ríkisstjórnar Geirs H. Haarde í þeim málum voru engin.  Sú ríkisstjórn splundraðist rúmum 100 dögum eftir hurnið. Nú hefur ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur verið við völd í rúma 200 daga og úrræði hennar eru engin.

Félagsmálaráðherra talar eins og véfrétt um að eitthvað þurfi að gera en hann veit ekki hvað. Aðrir ráðherrar vita heldur ekki hvað á að gera.

Lausnin er einföld. Við eigum að byggja upp lánakerfi sem er sambærilegt og samskonar og í öðrum löndum í okkar heimshluta. Afnema verðtryggingu það er forgangsatriði. Strax við hrunið átti að frysta verðtrygginguna og gengislánin með neyðarlögum um lánamál.  Það er enn meira aðkallandi nú og verður að gera. Með því yrðu lánamálin færði í svipað horf og í nágrannalöndunum.

Í öllum löndum í okkar heimshluta hjálpar verðbólgan til að leysa vanda skuldsetts fólks en hér er hún versti óvinur skuldara. Óðaverðbólgan sem hér hefur verið nú 10% brennir upp eignir fólksins. Verðbólgan í verðtryggingarþjóðfélaginu er eins og þjófur sem er alltaf til staðar og stelur eignunum þínum. 

Ríkisstjórn sem áttar sig ekki á að það verður að vera virkur sterkur gjaldmiðill og lánakjör eins og gerist í okkar heimshluta er ekki fær um að vera við völd. Hún skilur ekki ætlunarverk sitt. Sama gegnir raunar um alla stjórnmálamenn sem átta sig ekki á því að lengra verður ekki haldið á braut verðtryggingar og hávaxtastefnu allt til að vernda ónýtan gjaldmiðil.

Geta ráðamenn ekki vaknað þegar lán venjulegrar fjölskyldu hækka um hundruð eða hundruðir þúsunda við hver mánaðarmót.

Þjóðfélag sem líður svona gegndarlaust óréttlæti getur ekki staðist.


Hver á Bónus?

Kaupþing er með 96% veð í fyrirtækinu Hagar sem rekur m.a. Bónus og Hagkaup. Þeirri spurningu er ósvarað hvort fyrirtækið er meira virði en skuldir þess við Kaupþing. Hver er þá hinn raunverulegi eigandi? Er það Kaupþing eða eru það hluthafar í fyrirtækinu?  Formlega séð eru það hluthafarnir og þeir reka fyrirtækið.

Í markaðsþjóðfélagi er miðað við það að eigandinn taki áhættuna og líði fyrir rangar ákvarðanir ef illa fer en græði ef hagnaður verði á fyrirtækinu. Nú hefur þessari meginforsendu markaðsþjóðfélagsins verið snúið á haus. Öll áhættan er hjá lánastofnunum, sem tapar peningunum ef illa fer en fær aldrei gróðann. Gróðinn fer til þeirra sem reka fyrirtækið.

Þessi tegund af öfugsnúnu markaðssamfélagi leiddi m.a. til bankahrunsins.  Þegar upp er staðið lendir ábyrgðin á skattgreiðendum. Icesave ábyrgðin er ein birtingarmynd þess.

Hvað þá með hina sem eiga fyrirtækin sín og reka á eigin áhættu. Af hverju eiga þeir að sætta sig við að samkeppnisfyrirtæki séu nú rekin í stórum stíl á kostnað skattgreiðenda í gegn um ríkisbanka.


Jóhanna hvar ert þú nú?

johanna Fyrir margt löngu söng andstæðingur þáverandi minnihlutastjórnar í Suður Afríku lagið "Give me hope Joanna"  Nú gæti íslensks alþýða sungið með sama hætti, en ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hefur valdið stórum hópi fólks miklum vonbrigðum.

Í fyrsta lagi verður Jóhanna að freista þess að taka Icesave málið úr þeirri gíslingu sem það er í,  á Alþingi, og leita eftir því við forsætisráðherra í Hollandi og Bretlandi að gera nauðsynlegar breytingar á samningnum. Það er ljóst að við verðum að afgreiða þetta mál sem allra fyrst.  Það er brýn nauðsyn. En það er ekki sama hvernig það er gert og Jóhanna er sú eina sem getur stöðu sinnar vegna leitað nýrra leiða.

 Ólafur Ragnar  Eða þarf e.t.v. að kalla á forsetann, sem gæti verið snöfurmannlegri í samskiptum við erlenda fyrirmenn?

Í öðru lagi þá verður Jóhanna að setja fram ákveðnar tillögur um það hvað skuli gera varðandi vanda þeirra sem keyptu íbúðarhúsnæði á gengistryggðum lánum skömmu fyrir hrun íslensku krónunnar og koma með ákveðnar tillögur um takmörkun og/eða afnám vísitölubindingar lána.  Þettta var brýnt þegar Jóhanna tók við í byrjun febrúar og er enn brýnna nú. Þessi vandi hleypur ekki frá okkur.

Í þriðja lagi þá þarf að taka til í ríkisbúskapnum, leggja niður óþarfa ríkisstofnanir miðað við aðstæður og draga úr millifærlsum og stykjum einfaldlega vegna þess að geta ríkissjóðs til að fjármagna góðærisævintýrin er ekki lengur fyrir hendi.

Í fjórða lagi verður að hætta framlögum til velferðarkerfis atvinnuveganna og byggja á þeirri starfsemi sem í raun skilar arði. Á sama tíma á að leggja fé í nýsköpun sem líkleg er til að vera arðbær. 

Í fimmta lagi verður að ljúka endurskipulagningu bankanna og miða við að þeir verði reknir með hagnaði eða í jafnvægi en mér er sagt að í dag kosti ríkisbankakerfið 8 milljarða á mánuði.  Sé það rétt þá eru þar þyngri byrðar á þjóðina en Icesave og ljóst að það getur ekki verið markmið ríkissjóð að reka 3 banka alla með miklum halla.

Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur verður hálfs árs innan nokkurra daga.  Þá er eðlilegt að spurt sé hvort að Jóhanna geti eða sé líkleg til að gefa þjóðinni von um lausn þeirra vandamála sem mest eru aðkallandi?


Birtingarmynd bullsins.

Vátryggingafélag á Íslandi Sjóvá-Almennar tryggingar er í áhætturekstri í Macau í Kína. Hvernig skyldi nú standa á því? Er ekki Sjóvá-Almennar tryggingar vátryggingafélag?  Hvernig stendur þá á því að Sjóvá Almennar tryggingar er að kosta byggingu glæsihúss í Kína?

Frétt um það að Sjóvá Almennar tryggingar tapi rúmum 3 milljörðum á byggingarstarfsemi glæsihúss í Kína fannst mér með miklum ólíkindum. Raunar er þetta ein birtingarmynd þess bulls sem hefur verið í gangi og nefnd útrás.  Þetta er sorgleg birtingarmynd vegna þess að áður en fjárfestingarbullið byrjaði og Sjóvá-Almennar tryggingar var rekið sem tryggingarfélag þá skilaði það þokkalegum arði og átti digra sjóði. Á þeim tíma var tryggingarfélagið ekki í áhættufjárfestingum í Kína eða öðru því um líku bulli sem tryggingarfélagi kemur ekki við.

Þegar að er gáð þá virðist birtingarmynd efnahagshrunsins á Íslandi vera margbreytilegri en ætla mátti í fyrstu. Það er greinilegt að margir leikendur hafa leikið þar afgerandi afleiki. 

Mig minnir að John D. Rockefeller hafi sagt að góður kaupsýslumaður færi aldrei í önnur viðskipti en þau sem hann gjörþekkti.  Hann taldi að menn gætu hagnast á grundvelli yfirburðarþekkingar. Með gagnályktun má þá ætla að tapið sé ekki síst vegna vanþekkingar.

En hver tók eiginlega ákvörðun um það að vátryggingafélag á Íslandi færi að reisa lúxusíbúðir í Kína til að tapa á því milljörðum króna?


mbl.is Sjóvá tapar 3,2 milljörðum í Hong Kong
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Það besta sem komið hefur fram lengi.

Tillögur Sjálfstæðisflokksins um aðgerðir vegna alvarlegs ástands í efnahagsmálum eru mjög góðar. Fátítt er að stjórnmálaflokkur í stjórnarandstöðu á Íslandi setji fram góðar heildstæðar tillögur eins og þær sem settar voru fram í gær en með þessu brýtur Sjálfstæðisflokkurinn þá neikvæðu stjórnmálahefð sem einkennt hefur íslenska stjórnarandstöðu um langt skeið.

Tillögurnar um að ríkið taki skatta af lífeyrisgreiðslum strax við greiðslu lífeyrisins í stað þess að lífeyrissjóðirnir fái peningana til sín eru frábærar. Með þeim hætti fær ríkið tekjur sem því ber skv. skattalögum í stað þess að lífeyrissjóðirnir séu í raun að valsa með þær. Það hefur líka þýðingu að fólk fái lífeyrinn sinn þegar byrjað er að taka lífeyri og allir skattar og gjöld hafi þá verið greidd þannig að fjárhæðin komi þá að fullu til fólksins. 

Einhvern veginn finnst mér ég sjá handbragð Tryggva Þórs Herbertssonar á þessum tillögum sem sýnir ef rétt reynist að hann er að koma sterkur inn í þingflokk Sjálfstæðisflokksins

Ég hefði að vísu viðjað ganga lengra varðandi lífeyrismálin og hafa einn lífeyrissjóð fyrir alla landsmenn sem að væri í vörslu, meðferð og á ábyrgð ríkisins. Núverandi lífeyrissjóðakerfi gengur ekki. Þar hefur sá sem borgar ekkert að segja. Hann ræður engu og fær síðan iðulega ekki nema hluta af peningunum sínum til baka.  

Þessar tillögur Sjálfstæðismanna eru líka góðar vegna þess að með þeim þá má komast hjá nýrri skattheimtu.  Stjórnendur þessa lands hafa því miður ekki áttað sig á því að aukin skattheimta getur virkað til þess að dýpka kreppuna og draga hana á langinn.

Ríkisstjórnin ætti að taka þessum tillögum fagnandi og vinna að því með Sjálfstæðisflokknum að hrinda þeim í framkvæmd


mbl.is Lýstu ánægju með tillögur sjálfstæðismanna
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ónýtur gjaldmiðill?

Þrátt fyrir hæstu stýrivexti í okkar heimshluta  og þó víðar væri leitað er krónan í frjálsu falli.  Þetta gerist þó að víðtæk gjaldeyrihöft hafi verið sett á. Í dag  þarf meir en 180 krónur til að kaupa eina Evru.

Fyrir nokkrum árum sagði Ingibjörg Sólrún Gísladóttir þáverandi formaður Samfylkingarinnar að krónan væri ónýtur gjaldmiðill. Undir það tóku flokkssystkin hennar og margir fleiri.

Hrun krónunnar kom síðan á undan bankahruninu og átti drjúgan þátt í því banka- og efnahagshruni sem varð í október s.l. 

Þrátt fyrir að öllum má nú vera ljóst að það er óðs manns æði að ætla að halda áfarm með krónuna þá er það samt gert og ekki örlar á því að ríkisstjórnin hafi markað eða ætli sér að marka peningamálastefnu sem leysir okkur úr þeim gríðarlega gjaldmiðilsvanda sem við erum í.

Ég flutti fyrir tæpu ári tillögu á Alþingi um upptöku fjölþjóðlegrar myntar og benti á þá möguleika sem við ættum í þeim efnum.  Steingrímur J. virtist síðan gera sér grein fyrir því í stjórnarandstöðu að nauðsyn bæri til að taka upp aðra mynt. Hann er sennilega of önnum kafinn nú ti að geta snúið sér að þeim verkefnum.

Fátt er  miklivægara að hafa starfhæfan gjaldmiðil sem er nothæfur í viðskiptum þannig að lánakjör séu með skaplegum hætti og hægt verði að afnema verðtrygginguna sem er einn versti óskapnaður sem upp hefur verið fundinn sem hækja ónýts gjaldmiðils.

Dansinn í kring um krónuna er hrunadans og við höfum heldur betur mátt finna fyrir því. Það er forgangsverkefni að alvöru peningamálastefna verði mótuð á grundvelli starfhæfrar myntar.

Fólkið í landinu getur ekki og má ekki una því að greiða krónuskattinn lengur.


Lækkanir í Bretlandi. Hækkanir á Íslandi. Hvað veldur?

Ísland hefur búið við eitt sérstakasta efnahagskerfi síðustu ára. Verðtrygging og gjaldmiðill sem enginn treystir eru verstu orsakavaldar þeirra vandamála sem venjulegt fólk þarf að búa við á Íslandi í dag. 

Fyrir nokkru benti ég á það sérkenni íslenska veruleikans að matarverð hefði hækkað síðustu mánuði um 20-30% það er með ólíkindum að slík hækkun skuli hafa orðið í kjölfar bankahruns og launalækkunar hjá almenningi. Ríkisstjórn sem leyfir slíku að gerast án þess að grafast fyrir um hvað valdi þessu sérkennilega þróunarferli á samdráttartímum og bregst við er ekki að vinna fyrir fólkið í landinu.

Bretland hefur gengið í gegn um svipaða hluti og við í sínu efnahagslífi m.a. bankahrun og gengisfall pundsins. Það mætti því ætla að það væru sambærilegir hlutir að gerast í efnahagslífinu hér og í Bretlandi og þess vegna hef ég fylgst vel með þróuninni þar. Fyrir nokkru kom fram að verðhjöðnun hefi verið mikil í Bretlandi undanfarna mánuði og munar þar mest um að íbúðarverð hefur lækkað verulega og vextir á veðlánum hafa lækkað m.a. vegna ákvörðunar Englandsbanka að lækka stýrivexti.

En það er fleira sem hefur lækkað í Bretlandi síðustu mánuði og þar má nefna m.a. að matarverð hefur lækkað, verð á rafmagni hefur líka lækkað svo dæmi séu nefnd. 

Ég verð að viðurkenna það að mér finnst það vægast sagt nokkuð sérsakt að matarverð skuli lækka í Bretlandi á sama tíma og það hækkar á Íslandi um 20-30%. Kann einhver skýringar á því?

Miðað við aðstæður í þóðarbúinu hjá okkur þá ætti matarverð að lækka og hafa lækkað verulega en þess í stað hækkar það út úr öllu samhengi. Ríkisstjórn sem lætur slíkt gerast er ekki að vinna vinnuna sína. Alla vega ekki rétt.

Fólk á Íslandi getur ekki og á ekki að sætta sig við að búa við allt önnur skilyrði en fólk gerir  annarssaðar í okkar heimshluta.  Eins og nú háttar til þá er ekki hægt að láta verðtrygginguna brenna upp eignir fólksins og láta matvælaverð hækka og hækka meðan launin lækka og lækka.

Hefur ríkisstjórnin virkilega engin úrræði til hjálpar heimilinum í landinu? 


500 milljarðar milli vina.

Hvað eru 500 milljarðar milli vina? Í sjálfu sér ekki neitt sem mér eða ykkur kemur við  ef vinirnir hafa algjörlega með það að gera og þetta eru þeirra peningar eingöngu.  Öðru máli skiptir ef um peninga annarra er að ræða. Þá eru það ekki 500 milljarðar milli vina heldur 500 milljarðar sem verður að skýra af hverju var farið með á þann hátt sem gert var.

Kaupþing lánaði stærstu eigendum sínum og vinum 500 milljarða. Var einhver glóra í þeim lánveitingum?

Fást lánin endurgreidd?

Miðað við allar kennitölur þá eru þessar lánveitingar með þeim hætti að gripið hefði verið til aðgerða af hálfu yfirvalda fyrir minni fjárhæðir en þessar og það með þeim hætti að lántakar og lánveitendur hefðu þurft að þola opinbera gistingu og fæði þangað til þeir hefðu skýrt af hverju þessar sérstöku fjárráðstafanir voru með þeim hætti sem Morgunblaðið greinir frá í dag.

Finnst sérstökum saksóknara ekki ástæða til að gera eitthvað í málinu strax?

Hvað skyldi dómsmálaráðherra hafa um málið að segja?

Já og viðskiptaráðherra? 

Viðskiptaráðherra ætti að geta tjáð sig um þessar sérstöku lánveitingar ekki síður en hann gat upplýst þjóðina um skoðanir sínar og álit á mótmælafundum áður en hann settist í ráðherrastól.

Er ekki eðlilegt að þjóðin krefji ofangreinda embættismenn svara?

 


Dorrit ekki meir ekki meir

dorritogoliForsetafrú Íslands er óviðjafnanleg.  Hún  segist hafa séð efnahagshrunið fyrir löngu áður en það varð.  

Af hverju sagði Dorrit engum frá þessu fyrr en skaðinn var skeður. Mátti hún það ekki af því að maðurinn hennar fer með hana eins og Arabakonu hvað svo sem það þýðir.

Hvar eru ríku vinir forsetahjónanna núna sem hafa verið í frírri gistingu á kostnað þjóðarinnar þegar þeir hafa komið til landsins. Gufuðu þeir upp um leið og efnahagskreppan hófst í landinu?

Hvað skyldu þær milljónir lesenda sem lesa fréttina, sjá hér: af samtali blaðamannsins við forsetahjónin hugsa.

Að Ísland sé Afríkuland í Evrópu?  


« Fyrri síða

Höfundur

Jón Magnússon
Jón Magnússon

Síðuritari er Hæstaréttarlögmaður og fyrrverandi alþingismaður.

 

Eldri færslur

Ágúst 2025
S M Þ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (24.8.): 54
  • Sl. sólarhring: 132
  • Sl. viku: 4893
  • Frá upphafi: 2592006

Annað

  • Innlit í dag: 52
  • Innlit sl. viku: 4592
  • Gestir í dag: 48
  • IP-tölur í dag: 44

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband