Leita í fréttum mbl.is

Færsluflokkur: Evrópumál

Utanríkisstefnan er andstæð hagsmunum þjóðarinnar

Sama dag og Erdogan einræðisherra sölsaði undir sig nánast allt vald í kosningum, sem Efnahags- og framfarastofnun Evrópu gagnrýnir harkalega, undirritaði utanríkisráðherra sérstakan fríverslunarsamning við Tyrki þar sem mælt er með aukinni samvinnu og vináttu þjóðanna. 

Erdogan hefur fangelsað tugi þúsunda blaða og fréttamanna og gert út af við tjáningarfrelsið og prentfrelsið í landinu sem og rekið meir en hundrað þúsund opinbera starfsmenn. Þá hefur sölsað undir Tyrki stórt landsvæðí í Sýrlandi og ætlar sér að innlima það. 

Þetta þvælist ekkert fyrir íslensku ríkisstjórninni, þrátt fyrir að mannréttindabrotin séu þau verstu í Evrópu og þeir víli ekki fyrir sér að fara með ófriði á hendur nágrannaríki og sölsa undir sig stór landssvæði. 

Á sama tíma bannar þessi sama íslenska ríkisstjórn, forseta lýðveldisins að sinna þeirri sjálfsögðu skyldu sinni að sitja í heiðursstúku þegar íslenska landsliðið í knattspyrnu keppir í fyrsta skipti á heimsmeistaramóti í knattspyrnu og veita strákunum okkar stuðning. 

Það var ömurlegt að horfa á þau Katrínu Jakobsdóttur og Guðna Th. Jóhannesson eins og tvo niðursetninga á Hrafnseyri við Arnarfjörð, norpandi fyrir framan sjónvarpsskjá við að horfa á landsleikinn við Argentínu. Þetta þurfti Guðni Th. að þola allt vegna þeirrar fáránlegu utanríkisstefnu Íslands að troða illsakir við Rússa að fyrirskipun Evrópusambandsins. 

Þessi utanríkisstefna sem felur í sér viðskiptastríð við Rússa veldur íslensku þjóðinni milljarðatjóni árlega og miklu tekjutapi bænda og sjómanna. Afsökunin er að Rússar virði ekki mannréttindi og hafi innlimað Krímskagann skv. vilja mikils meirihluta íbúa þar. Á sama tíma semur þessi sama ríkisstjórn við Tyrki sem virða engin mannréttindi og hafa innlimað landssvæði í Sýrlandi í blóðugri styrjöld gegn íbúunum. 

Hagsmunir okkar af viðskiptum við Tyrki eru nánast engir, en miklir við Rússa. Hvaða glóruleysi er þá þessi utanríkisstefna.

Í hvers þágu starfar utanríkisþjónustan? Fyrir íslendinga eða fer hún eftir dyntum Angelu Merkel og Evrópusambandsins. 

 


Svefngenglar (Sleepwalkers)

Fyrir nokkrum árum las ég bókina "The Sleepwalkers how Europe went to war in 1914" eftir sagnfræðinginn Christopher Clark. Þar er lýst hvernig stjórnmálamenn Evrópu voru eins og svefngenglar í framkomu og afstöðu og allt í einu leiddi það til styrjaldar, sem hafði í sjálfu sér engan tilgang. Æskumenn Þýskalands, Bretlands, Frakklands, Austurríkis, Ítalíu og Rússlands auk fleiri voru drepnir hundruðum þúsunda saman vegna skammsýni stjórnmálaleiðtoganna og skorts á framtíðarsýn. 

Aðdragandi fyrri heimstyrjaldar er víti til varnaðar. 

Í sjö ár hefur verið mannskæð borgarastyrjöld í Sýrlandi. Leiðtogar Vesturlanda hafa lítið lagt til málanna sem gæti stuðlað að friði. Þess í stað mörg hver stutt mismunandi hópa uppreisnarmanna og hryðjuverkamanna gegn stjórn Sýrlands. Aðkoma Vesturlanda með Bandaríkin í broddi fylkingar hefur fyrst og fremst orðið til að styrkja hryðjuverkahópa og draga borgarastyrjöldina á langinn. 

Fyrir nokkru var Sýrlandsstjórn sökuð um að hafa beitt efnavopnum gegn eigin borgurum. Engin ágreiningur er um að slíkt er fordæmanlegt og óásættanlegt. Ágreiningur er hins vegar um hver beitti þessum vopnum eða hvort þeim var yfirleitt beitt. Forustumenn Bandaríkjanna, Frakklands og Bretlands voru hins vegar ekki í vafa og hótuðu stigmögnun borgarastyrjaldarinnar með því að blanda herafla sínum í aðgerðir sem mundu bitna á Sýrlandsstjórn. 

Ekkert af því sem að þessir ráðamenn Vesturlanda hafa sagt og gert á undanförnum dögum er líklegt til að hafa jákvæða þróun í för með sér. Þá hafa þessir ráðamenn ekki sett fram neinar tillögur eða kröfur sem leitt gætu til þess að borgarastyrjöldinni yrði lokið. Þvert á móti hafa þeir farið að með svipuðum hætti og leiðtogum Evrópu er lýst í bókinni Sleepwalkers í aðdragand fyrri heimstyrjaldar. 

Aðgerðir, aðgerðarleysi og hugmyndafræðileg fátækt forustumanna Vesturlanda gætu leitt til átaka og styrjaldar, sem engin ætlaði sér að taka þátt í. Því miður virðast Theresa May forsætisráðherra Breta og Macron forseti Frakklands horfa til Trump Bandaríkjaforseta um forustu og virðast ætla að fylgja honum í blindni. Hótað er að varpa sprengjum eða öðrum hernaðaraðgerðum í Sýrlandi. En til hvers góðs getur það leitt?

Er líklegt að boðaðar aðgerðir Vesturlanda í Sýrlandi leiði til friðar eða er meiri hætta á að það leiði til enn meiri stigmögnunar styrjaldarinnar og verði e.t.v. vatn á myllu íslamskra öfgamanna. En það sem verst gæti orðið ef þær leiddu til átaka milli stórvelda, sem þá gætu orðið eins og heimstyrjöldin fyrri, stíð án takmarks eða tilgangs, en leiddi engu að síður til hörmunga og dauða milljóna. 

Þjóðir Evrópu og fólkið í Bandaríkjunum verða að gera þá lágmarkskröfu til forustumanna sinna, að þeir séu ekki eins og svefngenglar, en vinni í þágu friðar og hagsældar eigin borgara og stuðli að því m.a. í þeim tilgangi með markvissum hætti að friður komist á í Sýrlandi,


Látum vandann ekki vaxa okkur yfir höfuð

Ekki má ræða vanda tengdum ólöglegum innflytjendum sem á máli fína fólksins heita "hælisleitendur" og á máli enn fínna fólksins "umsækjendur um alþjóðlega vernd". Þrátt fyrir að þessi svokölluðu hælisleitendur kosti íslenska skattgreiðendur a.m.k. 6 milljarða þetta árið, en aðrir segja kostnaðinn  mun meiri eða allt að 16 milljörðum í ár og fari vaxandi.

Útgjaldaaukninguna má m.a. rekja til fávíslegra vinnubragða og stefnumótunar Unnar Brár Konráðsdóttur í Útlendingalögunum sem og ofbeldi hennar og Áslaugar Örnu á síðasta Landsfundi Sjálfstæðisflokksins, en Áslaug Arna titlar sig nú varaformann Sjálfstæðisflokksins.

Þær stallsystur emja nú eins og stungnir grísir vegna þess að samþingmaður þeirra Ásmundur Friðriksson leyfir sér að segja sannleikann um vandann sem er upp kominn og tengist hælisleitendum. Þær fraukur kalla eftir því að Ásmundi verði sýnt í tvo eða jafnvel þrjá heimana vegna þess að hann skuli leyfa sér að hafa aðrar skoðanir en þær. Virðing þeirra fyrir tjáningarfrelsinu er greinilega ómæld og e.t.v. finnst einhverjum það sæma þeim virðingarstöðum sem þær gegna.

Hvatt er til að strika Ásmund út við kosningarnar, þó gáfulegra væri  að strika út þá sem ber stóra ábyrgð á kostnaðinum við hælisleitendur, Unni Brá, en hún fékk raunar hraklega útreið í síðasta prófkjöri vegna afstöðu sinnar til málefna ólöglegra innflytjenda og flestar útstrikanirnar. Formaður Sjálfstæðisflokksins verðlaunaði hana í framhaldi af því með að gera hana að forseta Alþingis. 

Í framhaldi af svigurmælum í garð Ásmundar fyrir að leyfa sér að hreyfa mikilvægu máli eins og raunar Björn Bjarnason fyrrum þingmaður og ráðherra Sjálfstæðisflokksins hefur hvatt til að gert yrði ákveður formaður Sjálfstæðisflokksins að slá á puttana á Ásmundi og tjá sig með þeim hætti að ætla má að hann sé í liðinu með þeim ólánsfraukum Unni Brá og Áslaugu Örnu.

Þessi afstaða hins lánlausa formanns Sjálfstæðisflokksins er sérstök skoðuð í því ljósi að í dag vann systurflokkur Sjálfstæðisflokksins í Austurríki stórsigur í kosningum vegna einarðrar stefnu í málefnum útlendinga þar sem m.a. er hvatt til að loka leiðum fyrir hælisleitendur til Evrópu og taka af þeim alla styrki og framlög úr almannatryggingakerfinu fyrstu 5 árin sem þeir búa í landinu. Góð hugmynd fyrir Sjálfstæðisflokkinn að taka upp sömu stefnu og systurflokkurinn ÖVP.

Annar systurflokkur Sjálfstæðisflokksins Moderata Samlingspartiet í Svíþjóð setti einnig í dag fram þá stefnu að herða ætti reglur varðandi hælisleitendur til muna. 

Evrópuþjóðir gera sér í vaxandi mæli grein fyrir að sú stefna opinna landamæra á forsendum Útlendingalaganna gengur ekki. Vandinn er orðinn það mikill að flokksleiðtogar varfærinna hægri og miðflokka í Evrópu,  þora nú að tala eins og Ásmundur Friðriksson.  Forusta Sjálfsstæðisflokksins ætlar hins vegar að sitja uppi með sínar svörtu Petrínur, Unni og Áslaugu, sem  vilja koma okkur dýpra ofan í foraðið með enn meiri kostnaði og verri afleiðingum en enn eru orðnar. 

Stefna formanns Sjálfstæðisflokksins miðað við hvernig hann tjáir sig í dag andstætt því sem hann gerði á fundi með eldri Sjálfstæðisfólki fyrir nokkru er helstefna sem leiðir til þess að vandinn vex okkur yfir höfuð. Þetta er málefni sem krefst góðrar umræðu eins og Björn Bjarnason hefur ítrekað bent á.

Upphrópanir og þöggun í þessum málum leiðir hins vegar til vondrar umræðu og öfga.

 


Stórsigur AfD í Þýskalandi.

Alternativ für Deutchland vann stórsigur í þýsku kosningunum og fékk 13% atkvæða og er þriðji stærsti flokkurinn. Flokkurinn hafnar stefnu Merkel um opin landamæri og gerir kröfu til þess að hælisleitendur þurfi að sæta ábyrgð og njóti ekki betri réttar en Þjóðverjar.

Nú ætlar Merkel sér að mynda stjórn með vinstri flokknum Græningjum og hægri flokknum FDP. Fróðlegt að sjá hvort að slíkt samstarf gangi, en sósíaldemókratar eru búnir að segja Merkel upp og formaður Sósíaldemókrata sendir henni núna heldur betur tóninn. Hefði sjálfsagt átt að gera það fyrr. 

Hefðbundin stjórnmál í Þýskalandi eru ef eitthvað er einsleitari en hér þó fólk ímyndi sér að það sé einhver reginmunur á milli flokka bæði þar og hér. AfD er ólíkur hinum flokkunum og þorir að tala um það sem hefðbundnir stjórnmálamenn á meginlandinu hamast við að þegja í hel og kalla öfgar.  

Nái Merkel að mynda stjórn með FDP og Græningjum er hún með Sósíaldemókrata og Vinstriflokkinn til vinsti við sig og AfD til hægri. Hætt er við að tap hennar verði því stærra þegar næst verður kosið en nú og þykir þó mörgum, að flokkur Merkel CDU og systurflokkurinn í Bæjaralandi CSU megi muna fífil sinn fegri þegar þeir voru með um helming kjósenda í stað þriðjungs eins og nú.

Það er fagnaðarefni að hrist sé upp í steindauðum stjórnmálum Þýskalands og var virkilega mál til komið að Merkel fái verðuga stjórnarandstöðu frá hægri.  


Fjármálaráðherra seðlar, evra og króna

Fjármálaráðherra hefur ítrekað lýst þeirri skoðun, að takmarka eigi eða banna viðskipti í íslenskri mynt. Þess í stað skuli öll viðskipti fara í gegn um debet- eða kreditkort. Fjármálaráðherra hefur einnig ítrekað amast við því að við skulum vera með 10 þúsund króna seðil og telur að svo há fjárhæð sé til þess fallin að auðvelda sjálfsbjargarviðleitni þeirra borgara, sem vilja komast undan ofurskattheimtu ríkisstjórnarinnar. 

Á sama tíma og fjármálaráðherra amast við notkun íslenskra seðla og vill eingöngu bankamillifærsluviðskipti á íslenska myntsvæðinu, þá er hann öflugur talsmaður þess að íslenska krónan verði lögð niður, en Ísland taki upp Evru. 

Nú vill svo til að myntkerfi Evrulandana er með þeim hætti að þar er stærsti seðillinn 500 Evrur sem samsvarar 60.000 sextíuþúsund íslenskum krónum miðað við gengi Evrunnar 120. 

Ólíklegt verður að telja að fjármálaráðherra telji sig þess umkominn komi til þess að Ísland taki upp Evru að breyta svo greiðslukerfi Evrulanda, að notkun myntar já og 500 Evru seðilsins verði bönnuð. 

Það er óneitanlega skondið að sami maður vilji afnema 10 þúsund króna seðil af því að svo hár seðill stuðli að skattsvikum og glæpum, á sama tíma og hann vill ólmur í Evrulandið þar sem 60 þúsund króna seðlar eru daglegt brauð. 

Gott væri að fá vitræna skýringu á þessari tvíhyggju fjármálaráðherra.

 


Gott frumkvæði utanríkisráðherra

Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra ræddi fyrir nokkru við utanríkisráðherra Breta, Boris Johnson um hugsanlega aðild Breta að EFTA, fríverslunarsambandi Evrópu, en við ásamt Norðmönnum, Sviss og Lichtenstein erum í því bandalagi og Bretar voru það áður en þeir gengu í Evrópusambandið.

Mikilvægt er fyrir Ísland að ná góðu viðskiptasambandi við helstu viðskiptaþjóð Íslands, Bretland, og hluti af því ferli gæti verið að Bretar tengdust EFTA á nýjan leik. 

Spurning er þá einnig hvort að Bretar telji það kost að tengjast Evrópska efnahagssvæðinu ásamt okkur Norðmönnum og Lichtenstein, en sennilega eru minni líkur á því en meiri, þó slíkt mundi tryggja Brexit að nokkrum hluta fljótt og örugglega og síðan gætu þeir haldið áfram og sagt sig frá EES samningnum með tíð og tíma.

EES samningurinn er að sumu leyti góður, en öðru leyti slæmur. Stór hluti þeirra sem studdu Brexit vildu koma í veg fyrir frjálsa för fólks frá Evrópusambandinu og tryggja að Bretar hefðu meiri stjórn á landamærum sínum.  

Brexit viðræðurnar og þeir kostir sem óneitanlega geta opnast með þeim þarf að skoða vel og reyna að ná góðu sambandi við Breta og jafnframt að fá fram breytingar á EES samningnum varðandi frjálsa för í samræmi við þann fyrirvara sem Ísland gerði með bókun við EES samninginn, sem felur í sér heimild til að takmöaka frjálsa för fólks til landsins með tilliti til íslenskra hagsmuna.

Utanríkisráðherra heldur vonandi vel á þessum flóknu en að mörgu leyti góðu spilum sem við höfum á hendi og ég treysti honum til góðra verka og ná fram betri stöðu með samningum fyrir Ísland. 

 

 

 


Verst fyrir Bretland

Ólíkt því sem ég hafði spáð þá náði Íhaldsflokkurinn ekki hreinum meirihluta í þingkosningunum í Bretlandi í gær. Það var þvert á það sem lagt var upp með þegar þing var rofið og efnt til nýrra kosninga.

Íhaldsflokkurinn á þó þess kost að leita eftir stuðningi norður írska hægri flokksins, sem mér virðist ef eitthvað er til hægri við Íhaldsflokkinn.

Theresa May og ráðgjafar hennar virðst hafa gert nokkur reginmistök. Í fyrsta lagi tókst þeim að ýta frá sér atkvæðum eldri borgara í nokkrum mæli. Í öðru lagi þá var það ekki viturlegt af Theresu May að vera með drottningarstæla og neita sjónvarpskappræðum við leiðtoga annarra flokka. Í þriðja lagi þá var spurningaþáttur leiðtoga bresku stjórnmálaflokkanna það versta sem flokkur sem hugsa um hag skattgreiðenda getur farið út í þar sem spurningarnar eru nánast allar "Hvað ætlar þú að gera fyrir mig á kostnað skattgreiðenda"

Í fjórða lagi þá virðist áætlun May um áherslur hvað varðar kjördæmi hafa verið jafnrangar og áherslur Trump voru réttar í forsetakosningnunum í Bandaríkjunum síðasta haust.

Ólíkt því sem gerðist í frönsku forsetakosningunum þar sem unga fólkið kaus til hægri þá kaus unga fólkið í Bretlandi til vinstri.

Eftir stendur að það er með ólíkindum að Íhaldsflokkurinn skuli hafa klúðrað unninni stöðu, sem leiðir til þess að Theresa May mun þurfa á öllu sínu að halda til að halda leiðtogasæti í Íhaldsflokknum. Þar í landi verða stjórnmálamenn nefnilega ólíkt því sem gerist hér, að bera nokkra ábyrgð á verkum sínum og gengi og gengisleysi flokka sinna.

Þessi úrslit eru þó augljóslega það versta fyrir Bretland vegna fyrirhugaðra Brexit viðræðna. Vinstri sinnaðisti foringi Verkamannaflokksins í langa hríð leiddi flokkinn til aukins vegs í breskum stjórnmálum á sama tíma og íhaldsflokkurinn með eina frjálslyndustu stefnuskrá sem hann hefur haft hafði samt ekki erindi sem erfiði. 

Eftir að Brexit var samþykkt taldi ég að Íhaldsmenn gerðu best í því að kjósa Boris Johnson sem formann sinn. Ég er enn þeirrar skounar. En sennilega getur flokksvél Íhaldsflokksins illa sætt sig við það, vegna þess að Boris er öðruvísi.


Mikilvægar kosningar í Bretlandi

Undanfarið hafa vinstri sinnaðar fréttastofur og fréttamenn eytt miklu af fréttatímum miðla sem kostðir eru af almannafé hér og erlendis sagt okkur að mjótt verði á munum í ensku kosningunum og Verkamannaflokkur Corbyn sæki jafnt og þétt í sig veðrið og auki fylgi sitt á sama tíma og Theresa May forsætisráðherra og flokkur hennar sé að tapa fylgi.

Þetta fjölmiðlafólk hefur eytt miklum tíma í að tala um að engin flokkur verði með hreinan meirihluta og jafnvel muni Íhaldsflokkurinn verða utan stjórnar. Allt eru þetta byggt á óskhyggju og draumsýnum þessara vinstri sinnuðu fréttamanna miðað við niðurstöður þeirra skoðanakannanna sem taldar eru hvað áreiðanlegastar.

Almennar kosningar í lýðfrjálsum löndum eru alltaf sigurhátíð lýðræðis. Þannig er það líka í Bretlandi í dag. Í lýðræðisríki eru skiptar skoðanir og eiga að vera það og sami flokkur sigrar ekki endalaust eins og dæmin sanna.

Þó að Íhaldsflokkur Theresu May hefði ýmislegt mátt gera betur þá fæ ég ekki séð að Verkamannaflokkurinn undir stjórn Marxistans Jeremy Corbyn vinni sigur í þessum kosningum. Tilraun hans til að gera lítið úr Theresu May og kenna henni um hryðjuverkin í London og Manchester vegna niðurskurðar til löggæslu var vægast sagt aumkunarverð og sama er að segja um kröfu hans og flokksbræðra hans um eflingu lögreglunnar- flokks sem alltaf hefur staðið á bremsunni hvað það varðar þangað til að þeir töldu að hægt væri að gera sér atkvæðamat úr hryðjuverkaógninni. Eiríkur Bergmann álitsgjafi RÚV, mundi kalla slíkt pópúlisma ef ekki kæmi til flokkur á sama róli í pólitík og hann sjálfur.

Theresa May hefur komið fram þann stutta tíma sem hún hefur verið forsætisráðherra Breta sem sterkur leiðtogi sem lætur að sér kveða og hefur ákveðnar skoðanir bæði heima fyrir og á alþjóðavettvangi. Það hefur m.a. komið í ljós á fundum hennar með Donald Trump,sem hún hefur greinilega haft jákvæð áhrif á. Ekki síður hefur hún haldið sínu í viðræðum við Evrópuforustuna varðandi Brexit.

Ekki verður séð að leiðtogi Verkamannaflokksins geti veitt sömu jákvæðu forustuna og Theresa May og verður ekki annað séð, en að Verkamannaflokkurinn sé einstaklega óheppinn með forustumann.

Þó ég spái almennt ekki um úrslit kosninga þá ætla ég samt að gera það núna og spái að skynsemin muni ráða hjá breskum kjósendum þó flokkshollusta þar í landi sé meiri en víðast annarsstaðar og Theresa May og flokkur hennar vinni góðan sigur í kosningnum. Það skiptir máli varðandi Brexit og samband Bandaríkjanna og Bretlands og raunar Bandaríkjanna og Evrópu. Corbyn getur ekki veitt þá forustu sem May hefur sýnt að hún gerir.  

Hætt er því við að óskadraumur og vonir vinstri sinnuðu fréttamannanna sem hafa bullað við okkur undanfarna daga fjari út þegar þeir vakna í fyrramálið.


Festung Europa

Angela Merkel kanslari Þýskaland lýsti því yfir á bjórtjaldshátíð í München fyrir nokkru að Evrópa yrði að hugsa málin upp á nýtt þar sem meginlandið hefði ekki lengur stuðning af Bretlandi eða Bandaríkjunum.

Merkel hefur stýrt málum með  þeim hætti, að hún hefur búið sér til óvin í Rússum og fengið Evrópusambandsríki til að fara í viðskiptastríð við Rússland. Nú gerir hún og félagar hennar í Evrópusambandinu atlögu að Bretum og krefjast vinaslitabóta vegna Brexit, sem er umfram allt óhfóf,  á sama tíma og hún málar Trump og Bandaríkin verstu litum sem einn stjórnmálamaður á friðartríma málar æðsta mann annars ríkis.

Ekki einu sinni Erdogan eða Pútín hafa fengið aðra eins yfirferð af hálfu Merkel og Trump.

Á sama tíma og Merkel treður illsakir við Rússa, Breta og Bandaríkjamenn þá ítrekar hún þá stefnu sína hvort sem er við bjórdrykku eða án hennar,  að gera Evrópuríki á meginlandinu enn nátengdari og standa saman gegn þeim ríkjum sem ekki er arðandi upp á lengur, Rússland, Bretland og Bandaríkin.

Óneitanlega hljóma þessi brigslyrði og oflátungsskapur Merkel frekar illa í eyrum. Hún verður að sætta sig við að annað fólk má líka hafa skoðanir ekki bara hún og Soros.

Þetta er  ekki einsdæmi með þýska kanslara að vilja byggja upp Festung Europa til að halda Rússum, Bretum og Bandaríkjamönnum frá sér. En það fór ekki vel. Vægast sagt afar illa.

Þó ekki sé verið að líkja Merkel með neinum hætti við þá sem um miðja síðustu öld töluðu um Festung Europa, þá kennir sagan okkur samt ákveðin sannindi ef fólk vill skoða hana með eðlilegum hætti m.a. það að hvers öflug sem ríki eru eða ríkjasambönd, þá skiptir samt máli að umgangast granna sína með virðingu og efna ekki til óvinafagnaðar að nauðsynjalausu.

 


Heilögu landamærin og Rússar.

Evrópusambandið og Bandaríkin hafa farið mikinn vegna þess að Rússar tóku yfir Krímiskaga eftir að viðsjár höfðu aukist með Úkraínu og Rússlandi í kjölfar stjórnarbyltingar í Úkraínu þar sem hin nýju stjórnvöld lýstu yfir eindregnum vilja til að snúa sér til Evrópusambandsins og Bandaríkjanna en efna til óvinafagnaðar við Rússland.

Vesturveldin þ.e. Bandaríkin og Evrópusambandið sögðu að landamæri væru heilög og settu viðskiptabann á Rússland vegna yfirtöku Krímskaga. Íslenska ríkisstjórnin kaus að vera með og þáverandi utanríkisráðherra Gunnar Bragi flutti til Kíev í Úkraínu tímabundið til að lýsa yfir samstöðu við Úkraínu.

Þrátt fyrir að meirihluti þeirra sem búa á Krím séu Rússar og Krímskagi hafi lengstum tilheyrt Rússlandi þá kusu Vesturveldin að nýta sér þetta til að efna til fjandskapar við Rússa.

Heilög landamæri skv. túlkun Evrópusambandsins og Bandaríkjanna í kjölfar þessa voru þau að landamæri væru óumbreytanleg og aldrei kæmi til greina að þeim væri breytt með hervaldi. Flest landamæri í Evrópu og víðar eru þó eins og þau eru vegna þess að beitt var hervaldi. Sjálfsákvörðunarréttur íbúanna varð allt í einu aukaatriði í huga vestrænna stjórnmálamanna sem kusu að halda fram óbreytanleika landamæra.

Í gær lék Ísland landsleik í knattspyrnu við Kósóvó. Hvað er Kósóvó? Hvaða land er það og hvernig varð það til. Kósóvó var hluti af Serbíu og síðar Júgóslavíu þegar sigurvegarar fyrra heimsstríðs breyttu landamærum með hervaldi. 

Þegar Júgóslavía var að leysast upp um síðustu aldamót og til urðu ríkin Slóvenía, Króatía, Bosnía-Hersegóvína, Svartfjallaland, Makedónía og Serbía,  urðu róstur í Kósóvó. Serbar töldu Kósóvó tilheyra Serbíu eins og það hafði gert um langa hríð. Átök blossuðu upp milli Serba og Albana sem bjuggu í Kósóvó og þegar Serbar létu kné fylgja kviði til að koma uppreisnarmönnum af albönsku þjóðerni í burtu,réðust Vesturveldin á Serbíu.

Nato sem hafði fram að aldamótunum eingöngu verið varnarbandalag breyttist úr varnarbandalagi í árásarbandalag undir forustu Bandaríkjanna og fullum vilja Evrópuríkja. Ísland gerði enga fyrirvara vegna þessa. Árás var gerð á Serbíu m.a. höfuðborgina og Serbar neyddir til að hörfa frá eigin landi og fyrir tilstyrk og forustu  Bill Clinton þáverandi Bandaríkjaforseta varð Kósóvó verndarsvæði Sameinuðu þjóðanna og lýsti síðan yfir einhliða sjálfstæði árið 2008 við fagnaðaróp stjórnenda Vesturveldanna. Landamæri Serbíu voru nú ekki heilagri en það.

Vesturveldin töldu sjálfsagt að breyta landamærum Serbíu með hervaldi og taka Kósóvó frá Serbum. Sex árum síðar mótuðu þau þá stefnu að aldrei mætti breyta landamærum með hervaldi. Alla vegar ekki þegar um Krímskaga væri að ræða.

Öll þessi framganga skammsýnna vestrænna stjórnmálamanna er dapurleg. Í fyrsta lagi var það hið versta óráð að breyta Nato í árásarbandalag. Í öðru lagi var það hið versta óráð og óafsakanlegt að ráðast á Serbíu með þeim hætti sem gert var. Í þriðja lagi var óráð að efna til ófriðar í austurvegi við Rúss.

Alvarleg og raunveruleg ógn steðjar nú að Vesturlöndum, Rússum og fleirum. Rússar geta í þeirri baráttu verið og eiga að vera okkar traustustu bandamenn. Þess vegna verða leiðtogar Vesturveldana að sýna í verki nýja nálgun gagnvart Rússum og gera okkur og þeim kleyft að auka tengsl og efla samstarf.

 


« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Jón Magnússon
Jón Magnússon

Síðuritari er Hæstaréttarlögmaður og fyrrverandi alþingismaður.

 

Eldri færslur

Júní 2025
S M Þ M F F L
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (9.6.): 632
  • Sl. sólarhring: 642
  • Sl. viku: 3544
  • Frá upphafi: 2544728

Annað

  • Innlit í dag: 598
  • Innlit sl. viku: 3293
  • Gestir í dag: 575
  • IP-tölur í dag: 563

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband