Erlent bakkelsi

Í frétt Mbl. í dag er sagt frá miklum innflutningi á bakkelsi. Það þýðir e.t.v. viðskiptatækifæri fyrir bakara og vonandi gengur það eftir, en engum dettur í hug að þessi innflutningur muni kollvelta hagkerfinu.

Þegar Viðreisnarstjórnin ákvað að afnema gjaldeyrishöft að mestu á sjöunda áratug síðustu aldar fóru Framsóknarmenn hamförum gegn því og töldu að allt færi til helvítis ef svo færi. Þá yrði fluttur inn allskyns óþarfi sögðu þeir, eins og t.d. danskir kökubotnar, sem Framsóknarmenn töldu að íslenskar húsmæður væru ekkert of góðar til að baka sjálfar. Á þeim tíma var einróma skoðun Framsóknarmanna að staða konunnar væri fyrir framan eldavélina. Síðar töldu þeir hana fyrir aftan hana.

Svo mjög breyttist þjóðlífið strax og gjaldeyrishöftin voru afnumin, að þá fengust epli, appelsínur og bananar allt árið en ekki bara fyrir jól og menn gátu keypt bifreiðar frá Vesturlöndum en ekki bara Trapant, Gaz og Moskvitsj. Já og kökubotnana sem og flest annað sem á þurfti að halda. 

Allar spár Framsóknarmanna um helvítisferð hagkerfisins með frjálsari gjaldeyrisviðtskiptum reyndust algjörlega rangar. Þess í stað þróaðist fjölbreyttara þjóðlíf með betri hag.

Samkeppni á landsvísu og milli landa og frjáls viðskipti skapa nefnilega velmegun, en það gera höftin ekki.

 

 

Bakkelsi innflutt í stórum stíl

Taka ofbeldisöflin yfir?

Drífa Snædal forseti ASÍ gefur ekki kost á sér til endurkjörs. Ástæðan er sú, að ofbeldisöflin innan verkalýðshreyfingarinnar með Sólveigu Önnu Jónsdóttur í fararbroddi, hafa gert henni nánast ómögulegt að starfa faglega og með eðlilegum hætti. 

Drífa er langt til vinstri í stjórnmálum, en samt sem  er djúp á milli hennar og vitifirrta vinstrisins,sem sækir nú fast á um að efla til stéttarstríðs hvað sem tautar og raular. 

Ákjósanlegt hefði verið að Drífa hefði sæti áfram og tekið á móti ofbeldisöflunum, þó það sé síður en svo skemmtiefni eða til að valda ánægju fyrir hana persónulega. 

Gott fólk hvar í sveit sem það stendur verður þó alltaf að vera reiðubúið að taka baráttuna gegn ofbeldinu og vinna að því að þoka þjóðfélaginu áfram til góðs með samtakamætti og samvinnu, stétt með stétt í stað stéttarstríðs. 

Stjórnmálaelítan hefur gert baráttu ofbeldisaflanna auðveldari og skammtað sér og æðstu embættismönnum laun og starfskjör umfram aðra. Katrín Jakobsdóttir ætti að setja  ritstörfin á hilluna og gera sitt til að koma í veg fyrir hart séttarstríð meðan tími er til. m.a. Koma mætti á auknum jöfnuði. þar sem stjórnmálastéttin gengi á undan með góðu fordæmi. 

Vonandi vill Katrín það frekar en að leika á rithörpuna sína. 

Verðhjöðnunarlögin

Demókratar í Bandaríkjunum hafa fengið samþykkt lagafrumvarp sem þeir kalla verðhjöðnunarfrumvarpið (Inflation reduction act) Í fréttamiðlum hér hefur það iðulega verið nefnt loftslagsfrumvarpið, sem er ansi vel í lagt. Fyrst og fremst er þetta frumvarp sem kveður á um auknar millifærslur og skattheimtu þó að veita eigi verulega styrki til óarðbærrar svokallaðrar grænnar framleiðslu.

Skattahækkanir eru verulegar til að reyna að vega upp á móti auknum ríkisútgjöldum. Samt sem áður er talað um að með þessu nýja eyðslufrumvarpi muni skuldastaða Bandaríkjanna verða verri en Ítalíu. 

Munurinn á Ítalíu og Bandaríkjunum er sá, að Bandaríkin hafa hingað til prentað dollara út úr efnahags mistökum af því að dollarinn er heimsmynt. Hvað lengi geta þeir það? 

Biden fékk samþykkt eyðslufrumvarp 2021, sem hleypti af stað mikilli verðbólgu ekki bara í Bandaríkjunum heldur vítt og breitt um heimsbyggðina.

Nýasta lagasetning Biden Demókratana kemur enn til að magna verðbólguna og er því heiti frumvarpsins hrein öfugmæli. 

Hætt er við að Seðlabankastjóri Íslands megi sín lítið til að vinna gegn þeirri ofurverðbólgu sem  verðhjöðnunarlög Biden eru líkleg til að hafa í för með sér. 

Efnahagsstefna Biden er einstök. Til að draga úr verðbólgu er ausið út gjafafé til einstaklinga og fyrirtækja, en á sama tíma lagðir á skattar sem m.a. hækka verð á framleiðsluvörum.

Hvað höfðingjarnir hafast að

Guðni Th. Jóhannesson forseti íslenska lýðveldisins, sýndi af sér mikinn mannsbrag, sem er honum til mikils sóma, þegar hann neitaði að taka við ofurhækkun launa sér til handa, en aðrir í pólitíska aðli lýðveldisins hreyfðu ekku andmælum og sleiktu út um eins og kettir við rjómaskál. 

Á miðju sumri hækkuðu laun stjórnmálaaðalsins í samræmi við lögbundið launahækkanaálag sem þeim einum er gefið en stjórnmálaaðallinn lögbindur þessi sérkjör fyrir sig.

Að beiðni forsætisráðherra gerði Katrín Ólafsdóttir dósent í hagfræði við Háskólann í Reykjavík skýrslu um stöðu og horfur á vinnumarkaði í aðdraganda kjarasamninga. Katrín segir í skýrslunni að kjarasamningar séu fastir í viðjum höfrungahlaups, setja þurfi ramma um launahækkanir og að takmarkað svigrúm sé til launahækkana.

Nú er sú stóra spurning hvort að stjórnmálamenn eru tilbúnir til að reyna að stöðva þetta höfrungahalup víxlhækkana launa með því að ganga á undan og taka sér fordæmi Forsetans til fyrirmyndar. 

Hvernig er hægt að ætlast til þess að mið- og láglaunafólk í landinu sætti sig við að vera skorið niður við trog á meðan pólitíska yfirstéttin mokar endalaust undir sig. 

Það má ekki gleymast að það sem höfðingjarnir hafast að hinir ætla sér leyfist það. 

Verðbólga og viðbrögð Alþingis

Verðbólga í helstu viðskiptalöndum Íslands nálgast tveggja stafa tölu. Verðbólga á Íslandi magnast og það skiptir því miður litlu máli hvað Seðlabankinn spriklar þegar ríkisstjórnin er upptekin við að prenta peninga, sem innistæða er ekki fyrir.

Ríkisstjórnin mætti hinsvegar hafa í huga, að þegar þú borgar fólki fyrir að gera ekki neitt og prentar peninga í því skyni þá færðu verðbólgu það er óhjákvæmilegt bara spurning hvenær. 

Verðbólga dregur úr kaupmætti launa og leiðir til gengisfellingar íslensku krónunnar. Verðtryggð lán hækka og vextir óverðtryggðra lána hækka líka og hjá því verður ekki komist í slíku ástandi.

Þetta er eitt alvarlegasta vandamálið sem blasir við þjóðinni. Þessvegna hefði verið brýn nauðsyn að þingmenn þjóðarinnar ræddu þennan mikla aðsteðjandi vanda lausnamiðað í stað upphrópana. 

Því miður er stjórnarandstaðan upptekin við að reyna að auka fátækt í landinu og valda auknum erfiðleikum í velferðarkerfinu með því að opna landamærin upp á gátt. Kemur á óvart að Viðreisn en einkum Flokkur fólksins skuli taka þátt í þessum leik, sem er ætlaður til að öll vinna í sambandi við vandaða málsmeðferð varðandi hælisleitendur verði gerð að engu.

Bankasýsla ríkisins. Þegar stofnanir verða eilífar

Í águst 2009 samþykkti Alþingi lög um Bankasýslu ríkisins. Bankasýslan átti að sinna skilgreindum verkefnum vegna aðkomu ríkisins að endurskipulagningu banka- og fjármálakerfisins eftir hrun. Að mati löggjafans voru verkefni  Bankasýslunnar tímabundin og þessvegna var ákveðið að stofnunin skyldi lögð niður eigi síðar en 5 árum frá stofnun hennar.

Ákvæði 9.gr. laga um Bankasýslu ríkisins sem samþykkt var á Alþingi þ. 11.8.2009 hljóðaði svo

"Stofnunin skal hafa lokið störfum eigi síðar en fimm árum frá því hún var sett á fót og verður hún þá lögð niður."

Löggjafinn miðaði við, að Bankasýsla ríkisins yrði lögð niður eigi síðar en í ágúst 2014 fyrir 8 árum síðan. En það var ekki gert og þrátt fyrir þessi ákvæði í lögum starfaði Bankasýslan áfram óáreitt án lagaheimildar. En síðan var bætt úr því með lögum nr. 7/2019 öðrum 5 árum eftir að leggja átti Bankasýsluna niður en þá var ákvæði 9.gr. laganna fellt brott og þess í stað tekið upp ákvæði til bráðabirgða sem er þannig: 

"Stofnunina skal leggja niður þegar verkefnum hennar er lokið."

Færa má rök fyrir því, að engin þörf hafi verið fyrir að hafa sérstaka Bankasýslu ríkisins frá því í ágúst 2014 heldur hefði betur farið á því og verið ódýrara og skilvirkara, að færa verkefni hennar inn í fjármála og/eða viðskiptaráðuneyti. En það var ekki gert enda um þokkalega feita bitlinga að ræða hvað varðar þóknanir stjórnarmanna svo og laun forstjóra, sem stjórnmálamenn geta úthlutað að geðþótta.

Hin tímabundna Bankasýsla sem átti að ljúka störfum ekki síðar en í ágúst 2014, hefur nú verið gerð eilíf þangað til annað verður ákveðið. 

Skólabókardæmi um skort á skilvirkni í því sem varðar hið opinbera.

Ofurlaunin

Í gærkvöldi var frásögn af ofurlaunum nokkurra forstjóra ríkisfyrirtækja, fyrirtækja sem tengjast hinu opinbera með einum og öðrum hætti og örfárra annara. Það er ljóst að ríkið leiðir ofurlaunaþróun í landinu. Svo hefur verið frá síðasta úrskurði Kjararáðs, en þar var ákveðið að embættismannaaðallinn skyldi fá ofurlaun miðað við aðra landsmenn. 

Finnst einhverjum skrýtið að lægra settir opinberir starfsmenn eða almennir launþegar á hinum frjálsa markaði reki í rogastans þegar þeim er sagt að hækki 700 þúsund króna mánaðarlaunin þeirra, þá setji það hagkerfið á hliðina, en 6 milljón króna laun ríkisforstjórans og hækkun þeirra um eina milljón skipti engu máli. 

Á sama tíma segist fjármálaráðherra í viðtali við Viðskiptablaðið að hann þurfi að fá lán til að borga launin þar sem ríkissjóður hefur ekki verið sjálfbær frá árinu 2018. 

Sérkennileg vegferð í þjóðfélagi.

Þeim þjóðfélögum vegnar best, þar sem launamunur er lítill. Það eru gömul sannindi og ný.

Kaupmáttur eykst meðan framleiðsla minnkar

Fjármálaráðherra sagði að kaupmáttur hefði aukist á síðasta ári.Vafalaust er það rétt. En hefur landsframleiðsla ekki dregist verulega saman frá því árið 2019? 

Sé það rétt að framleiðsla hafi minnkað en samt hafi orðið kaupmáttaraukning, er þá skýringarinnar að leita í vaxandi hallarekstri ríkissjóðs?

Ríkissjóður var rekinn með 530 milljarða halla á síðasta ári. Er þá ríkissjóður að borga kaupmáttaraukninguna með hallarekstri?

 

Til vansa fyrir Bandaríkin

Joe Biden tók við völdum sem forseti Bandaríkjanna fyrir ári. Valdatími hans hefur verið svo skelfilegur, að hann hefur orðið sér til vansa bæði heima og erlendis. 

Heilsteypta stefnu í utanríkismálum skortir. Sneypuleg endalok  í Afganistan og vanhæfni forsetans þar hafa leitt til þess, að andstæðingar Bandaríkjanna telja sig geta farið sínu fram. Rússar hóta innrás í Úkraínu og Kínverjar að innlima Taiwan. Prelátarnir í Íran telja sig geta farið sínu fram.

Stefna Biden inn á við, hefur ekki síður verið slæm. Áhersla hefur verið lögð á gegndarlausa eyðslu hins opinbera, sem hefur leitt til mestu verðbólgu í 40 ár eða 7%. Stefna vitifirrta vinstrisins í Demókrataflokknum í Bandaríkjunum m.a. að draga úr framlögum til lögreglu og andstöðu við störf hennar,hefur leitt til glæpaöldu. Í San Francisco og Los Angeles sem Demókratar hafa stjórnað í langa hríð eru rán og gripdeildir orðin svo algeng, að þau þykja ekki lengur fréttnæm.

Stefna Demókrata undir forustu Biden hefur leitt til efnahagslegs óstöðugleika, hnignunar borga,glæpaöldu og vaxandi innanlandsátaka. Í einu orði sagt þá hefur stjórn Biden verið skelfileg.

Vinsældir forsetans hafa hrapað og innan við þriðjungur kjósenda telur hann hafa staðið sig sæmilega eða vel í embætti. Þrátt fyrir að óstjórnin og glundroðin sem afleiðing af stefnu og stefnuleysi Biden og stjórnar hans, þá þegja helstu fjölmiðlar eins og þeir geta um það. En vandamálin hverfa ekki með því og dæmi eru um, að fjölmiðlum sem hafa stutt Demókrataflokkin er nóg boðið. 

Spurning er hvort að ein vinstri sinnaðasta fréttastofa lýðræðisríkja, fréttastofa RÚV tekur við sér og áttar sig á hvílílka skelfingu vinstri stefna Biden og bullukollustefna borgarstjóra Demókrata í Bandaríkjunum eru að leiða yfir þjóðina.

Hvað sem því líður eða eins og Biden segir, þegar hann tapar þræðinum "Anyway", þá eru kosningar í Bandaríkjunum í nóvember. Með sama áframhaldi munu Demókratar tapa meirihluta sínum bæði í fulltrúadeildinni og öldungadeildinni. Spurningin er bara hvað mikið tjón Biden og fylgifiskar hans geta unnið á meðan og hve miklu áliti og afli Bandaríkin tapa þangað til. 

En kjósendur sitja alltaf uppi með vanhæfa stjórnendur, sem þeir kunna að hafa glæpst á að kjósa. Þessvegna skiptir máli að kjósa og kjósa rétt.

Helsi og ríkisbákn

Í árdaga frelsisbaráttu gegn ofurvaldi ríkis, fangelsunum og frelsisskerðingu stjórnvalda, báru þeir sem skilgreindir eru til vinstri í pólitík gunnfána frelsisbaráttunar og kröfðust mannréttinda á grundvelli "algildra" réttinda einstaklinga.

Í ljósi sögunar er sérkennilegt, að þegar ríkisvaldið beitir nú ítrekað þvingunum og frelsisskerðingu, að þá skuli engin málsmetandi vinstrimaður kveða sér hljóðs og mótmæla valdbeitingu ríkisins og benda á hve auðvelt það sé að koma á fasískri alræðisstjórn með aðstoð fjölmiðla og skírskotun til vísinda og aðsteðjandi ógnar. 

George Orwell er dæmi um vinstri mann sem óaði við því sem hann horfði framan í á síðustu öld, fasisma, nasisma og kommúnisma. Hann skrifaði bækurnar "Animal Farm" og "1984" til að vekja athygli á hvernig stórnvöld vinna til að ná fram algerri stjórn.

Vinstrið er nú heltekið af baráttu fyrir sjónarmiðum fólks sem hafnar náttúrulögmálunum og þjóðlegri arfleifð og menningu Vesturlanda.

Á sama tíma eru hægri sem vinstri stjórnir á Vesturlöndum að hamast við að setja reglur sem eru andstæðar lýðfrelsi og stækka ríkisbáknið sem aldrei fyrr. Hér hefur vöxtur ríkisbáknsins verið slíkur á síðustu árum að það er á góðri leið með að verða stærsta efnahagsváin á komandi árum.

Þeir sem mótmæla ítrekuðum frelsisskerðingum eru iðulega sakaðir um svik við hjarðhegðunarhugmyndafræði alþýðulýðvelda og útmálaðir eins og andstæðingar Mao og áður Stalíns voru sem svikarar við fólkið og alræðisstefnuna. Hrópað er að þeir sem mótmæla hugi ekki að almannaheill og hugsi ekki um velferð og öryggi fólks eins glórulaust og það og var líka í Peking og Moskvu á sínum tíma

Þrátt fyrir að vinstrið hafi algerlega brugðist því að standa vörð um þær frelsishugmyndir, sem þeir tileinkuðu sér og börðust fyrir árum og jafnvel öldum saman og skópu í tímans rás bestu og öruggstu þjóðfélög heimsins, þá þarf hægra fólk nú að endurskoða gaumgæfilega eigin gildi og hvað teljist ásættanleg afskipti ríkisvaldsins af borgurunum og atvinnulífinu. 

Lífskjör í landinu munu bara versna ef barátta fyrir megrun ríkiskerfisins byrjar ekki þegar í stað með sama hætti og lýðfrelsi verður í verulegri hættu ef frelsisunandi fólk tekur ekki höndum saman um að móta ný gildi og viðmiðanir sem eiga við og geta komið í veg fyrir að ríkisvaldið geti farið sínu fram.