Fyrirgreiðsla eða skynsemi

Enn hef ég ekki fengið trúverðugar skýringar á því af hverju viðskiptaráðherra felldi Sparisjóð Reykjavíkur og nágrennis og Straum fjárfestingabanka á sama tíma og  Sparísjóður Keflavíkur og Byr  eru látnir halda áfram starfsemi.  Á þeim tíma eins og nú hafði engin heildarstefna verið mótuð af ríkisstjórninni um það hvernig móta skyldi nýja uppbyggingu bankakerfisins.

Nú er spurning hvað ríkið ætlar sér að gera. Æltar ríkið að reka Landsbankann, Byr og sparisjóðina í semkeppni við tvo stóra viðskiptabanka? Ætlar ríkið að láta Byr fá 11 milljarða til að Byr geti haldið starfsemi sinni áfram og sparisjóðina álíka fjárhæð?  Spurning er hvort það sé eðlileg meðferð á almannafé eins og nú háttar til og hvaða hagsmuni verið er að vernda með slíkum fjárgreiðslum úr ríkissjóði ef til kemur.

 Ekki verður betur séð en viðskiptaráðherra hafi brugðist þeirri skyldu sinni að móta stefnu í banka- og sparisjóðamálum og það muni kosta þjóðina marga milljarða í aukakostnað. Spurning er hvort ekki er ástæða til að rannsóknarnefnd Alþingis skoði líka aðgerðir og aðgerðarleysi ráðherra í þessari ríkisstjórn og þá sérstaklega afskipti fjármálaráðherra og viðskiptaráðherra af fjármálafyrirtækjunum. Með hvaða hætti einum var greitt af ríkisins fé á vafasömum forsendum á meðan öðrum var slátrað. Ráðherraábyrgð var ekki aflétt eftir stjórnarskiptin 1.febrúar s.l. Steingrímur og Gylfi ættu að athuga það.

Mergurinn málsins er sá að meðan ríkisvaldið gengur ekki frá sínum málum og tekur ákvörðun um hvað gera skuli og mál eru í óvissu, getur staða Byrs og sparisjóðanna ekki annað en versnað. Það bætist við annan aðgerðarleysiskostnað ríkisstjórnarinnar.

Frá hverjum fékk Roger Boyes upplýsingar um hrunið?

Egill Helgason fékk breskan blaðamann í þáttinn sinn í dag. Það var athyglivert að hlusta á sjónarmið hans. Raunar stóð ekki steinn yfir steini af mörgum fullyrðingum hans þegar betur er að gáð.

Í fyrsta lagi þá heldur þessi vinstri sinnaði blaðamaður því fram að ákveðin stjórnmálastefna í anda Margrétar Thatcher og ákveðinn fyrrverandi stjórnmálamaður séu helstu orsakavaldar hrunsins. Þetta stangast á við sjónarmið sem óháðir fræði- og kunnáttumenn hafa sett fram, menn sem voru fengnir af hálfu ríkisstjórnarinnar til að fjalla um málið. Nægir í því sambandi að nefna þá Karlo Jänneri og Mats Josefsson. Báðir leggja þeir höfuðáhersluna á ábyrgð bankamanna, eigenda bankanna og helstu skuldunauta bankanna.

Í annan stað fullyrðir Boyes að hrunið á Íslandi hafi verið fyrirséð árið 2006 og allir hafi gert sér grein fyrir því nema við Íslendingar.  Jafn sannfærandi og blaðamaðurinn var í vel æfðum leikþætti Egils Helgasonar, þá stangast þetta samt á við staðreyndir sem auðvelt er að benda á. Þannig fengu helstu eigendur íslensku bankanna veruleg lán erlendis á árinu 2007, fyrirtæki eins og t.d. Exista, Fl. Group, Milestone og fleiri. Þá voru íslensku bankarnir með besta lánshæfismat  (AAA) á árinu 2007 hjá alþjóðlegum matsfyrirtækjum.  Þó ekki séu tekin nema þessi dæmi þá sýna þau að ekki er um hlutlæga málefnalega umfjöllun að ræða hjá Boyes.

Við nánari athugun sést að umfjöllun Boyes ber öll merki náins faðmlags vinstri manna á Íslandi og útrásarfurstana. Fróðlegt væri að vita hverjir aðrir en Egill Helgason hafa verið að hvísla í eyru hans  við gerð bókarinnar, þannig að hann skyldi komast að þeim furðulegu niðurstöðum sem komu fram í sjónvarpsþættinum í dag.

Það má ekki gleyma því að það varð bankahrun á Írlandi en hvorki Sjálfstæðisflokkurinn, Geir H. Haarde né Davíð Oddsson voru þar við völd. Í Bretlandi hrundu bankar einnig en þar voru og eru sósíalistar við völd.  Sama má segja um Spán og halda mætti áfram um hrun sem varð í ýmsum gömlum kommúnistaríkjum, en þau þekkir Boyes betur en margir aðrir.  Málflutningur Boyes stenst ekki málefnalega skoðun. Hann er andstæður þeim staðreyndum sem liggja fyrir í mikilvægum atriðum.

En eftir stendur spurningin um hverjir hvísluðu þessum upplýsingum í eyru Boyes?

 

Steingrímur situr á gullkistu

Sagt er frá því í Financial Times að Bretar þurfi nú að grípa til mikils niðurskurðar ríkisútgjalda. Sett verður bann á aukningu útgjalda ráðuneyta og stofnana í þrjú ár auk fyrirhugaðrar fækkunar ríkisstarfsmanna.  Hér á landi verður sparnaðurinn hjá Steingrími vægast sagt takmarkaður ef hann verður þá nokkur. Þess í stað ætlar Steingrímur að leggja drápsklyfjar skatta á þjóðina.

Ef til vill er þetta munurinn á því sem kallað hefur verið nútímasósíalismi sem Darling fylgir og gamaldagssósíalismi sem Steingrímur fylgir. Þó leið Darling fjármálaráðherra Breta sé skynsamlegri og líklegri til að ná árangri en leið Steingríms þá er vondur þeirra sósíalismi bæði hinn nýji og hinn gamli en sýnu verri þó hinn gamli sem Steingrímur fylgir.

http://www.mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2009/12/06/thung_spor_alistairs_darling/

Frásagnir af skuldabyrði

Þingflokksformaður Framsóknarflokksins og þingmaður hreyfingarinnar hafa tjáð sig með þeim hætti um  nýjar upplýsingar frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum, að  helst mátti skilja að nýtt efnahagshrun yrði að loknum þrettándanum þar sem erlend skuldabyrði yrði þjóðinni ofviða.

Miðað við þá dramatík sem fylgdi orðum þessara þingmanna þá var eðlilegt að einhverjir misstu nætursvefn.  En hvaða aukna skuldabyrði er þetta?  Aðallega aukin skuldabyrði einstaklinga og félaga en ekki ríkissjóðs eða sveitarfélaga.  

Hvaða afleiðingar hafa þessar nýju upplýsinar frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum? Í raun ekki neinar aðrar en í fyrsta lagi að við gerum okkur betur grein fyrir hvað skuldsetningin varð geigvænleg þegar við töldum okkur ríkustu þjóð í heimi.  Í öðru lagi að afskriftir erlendra kröfuhafa á íslenskum skuldum verða meiri en ráð var fyrir gert. Í þriðja lagi að mikill þungi afborgana vegna erlendra skulda er líkleg til að veikja gengi krónunnar. 

Staða okkar er nógu og erfið þó ekki sé verið að hræða fólk að óþörfu og það á sjálfri jólaföstunni.

 

Aðför að tjáningarfrelsinu?

Blaðamannafélög á hinum Norðurlöndunum segja í yfirlýsingu að tjáningarfrelsi á Íslandi sé í hættu.  Svo er að skilja að Davíð Oddsson ritstjóri sé sú hin mikla ógn við tjáningarfrelsið.

Það er með miklum ólíkindum að forustufólk blaðamanna á hinum Norðurlöndunum  skuli hafa jafn skertan skilning á því hvað átt er við með hugtakinu tjáningarfrelsi og fram kemur í yfirlýsingu þeirra. Því fer að sjálfsögðu fjarri að ráðning Davíðs Oddssonar til starfa sem ritstjóri á Morgunblaðinu hafi nokkuð með tjáningarfrelsið að gera á Íslandi.

Þá hafa uppsagnir blaðamanna hvort sem er á Morgunblaðinu eða annarsstaðar upp á síðkastið  ekkert með tjáningarfrelsi að gera. Blaðamönnunum var ekki sagt upp vegna þess hvernig þeir tjáðu sig.  Á sínum tíma var ég með fastar greinar í Fréttablaðinu en var látinn hætta að skrifa í blaðið vegna umfjöllunar minnar um fyrirtæki eins eiganda blaðsins.  Tjáningarfrelsi mitt var ekki skert með því þó að þessi fjölmiðill vildi ekki hafa meira með mig að gera.

Blaðamannafélögum hinna Norðurlandanna væri sæmra að taka til skoðunar með hvaða hætti fréttum hefur verið miðlað eða í raun ekki miðlað á Íslandi undanfarin ár. Þá kæmust þessir blaðamenn sennilega að raun um að veikasti þáttur lýðræðislegrar umræðu undanfarin ár hafa verið fjölmiðlar í landinu. ´

Við erum eina landið í heiminum þar sem þeim röngu fullyrðingum var markvisst haldið að fólki og er enn haldið marksvisst að fólki í gegn um ákveðna fjölmiðla að ástæða bankahrunsins á Íslandi sé fyrst og fremst stjórnmálamönnum, Seðlabanka og Fjármálaeftirliti að kenna. Það er gert þó að fyrir liggi óyggjandi upplýsingar um að ábyrgðin er stjórnenda bankanna og stærstu viðskiptavina þeirra sem voru oftar en ekki í hópi eigenda bankanna. 

Vandamálið er ekki að fólk sé svipt tjáningarfrelsi heldur hitt að allt of margt fjölmiðlafólk hefur talið hentugra að miðla þeim upplýsingum sem koma sér vel fyrir eigendur viðkomandi fjölmiðils en gleyma hinum.  Oft hefur því verið meira tilefni fyrir blaðamenn á Norðurlöndum til að tjá sig um íslenska fjölmiðla en núna.

Fæðingarorlofsmet félagsmálaráðherra

Árni Páll Árnason hefur sennilega slegið heimsmet í  faglegri stjórnsýslu með öfugum formerkjum. Fyrst kynnir hann tillögur um breytingar á fæðingarorlofinu. Síðan leggur hann fram frumvarp sem felur í sér aðrar breytingar á fæðingarorlofinu en hann hafði áður kynnt. Jafnframt segir hann aðspurður um frumvarpið sem hann leggur fram á Alþingi að það sé ekki nógu gott og því þurfi að breyta. Jafnframt ákallar félagsmálaráðherra Alþingi og biður það um að afstýra þeim ófögnuðu sem samþykkt frumvarps hans gæti leitt af sér.

Fróðlegt væri að vita með hvaða hætti þetta breiðmenni stjórnsýslunnar fjallar um sinn málaflokk á ríkisstjórnar- og þingflokksfundum.