Ríkisstjórnin er bráðfeig

Það er fátítt í íslenskum stjórnmálmum að ráðherra segi af sér embætti. Ég minnist þess ekki að ráðherra hafi áður sagt af sér hér á landi vegna málefnalegs ágreinings eins og Ögmundur gerir nú. Eins og við var að búast kemur Ögmundur hreint fram og heldur sínum hlutum til haga og heldur vopnum sínum og jafnvel nær fleirum með þeirri afstöðu sinni að segja af sér.

Ögmundur Jónasson og Steingrímur J. Sigfússon eru sterkustu menn VG og með brotthvarfi Ögmundar er ljóst að ríkisstjórnin er bráðfeig. Illa stóð hún áður.

Það er kaldhæðni örlaganna að Ögmundur Jónasson skuli segja af sér embætti nú vegna Icesave málsins. Icesave málið er í þeim hnút sem það er fyrst og fremst fyrir tilverknað formanns VG Steingríms J. Sigfússonar sem skipaði vini sína sem forustumenn samninganefndarinnar um Icesave, menn sem kunnu ekki til verka og komu með hræðilegan samning sem Steingrímur og Jóhanna skrifuðu strax undir án þess að kanna hvort þingmeiri hluti væri fyrir samþykkt ríkisábyrgðar á samningnum.

Ögmundur er því í raun að segja af sér vegna afleiðinga einkavinavæðingar flokksbróður síns og formanns Steingríms J. Sigfússonar. Útilokað er annað en Vinstri grænir verði að gera þessi mál upp innan flokksins.  Hvernig ætlar Steingrímur að sitja áfram eins og ekkert hafi ískorist miðað við þessar aðstæður?

Ögmundur segir af sér

Ástæður efnahagshrunsins. Skilgreiningar Samfylkingarinnar

Það er athyglivert að lesa ræðu Össurar Skarphéðinssonar utanríkisráðherra á Allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna og ræðu Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar þar sem þau gera grein fyrir ástæðum efnahagshrunsins hér á landi fyrir ári síðan.  Sérstaka athygli vekur að þau skilgreina ástæðurnar sitt með hvorum hætti.

Hvort skyldi nú vera hin opinbera stefna Samfylkingarinnar um efnahagshrunið. Það sem Jóhanna núverandi formaður Samfylkingarinnar segir eða það sem Össur fyrrverandi formaður Samfylkingarinnar segir. 

Ég verð að viðurkenna það að mér finnst skilgreining Össurar vitrænni en skilgreining Jóhönnu. En Samfylkingin er greinilega ekki nein samfylking í þessu máli.

Af hverju ekki að gefa með sama hætti fyrir alla

Miðstjórn ASÍ hefur birt viðamiklar tillögur um aðstoð við fólk í greiðsluvanda. Þær tillögur eru margar góðra gjalda verðar. Hins vegar skiptir mestu að byggja upp þjóðfélag þar sem gefið er með sama hætti fyrir alla og eðlileg umgjörð er um efnahagssarfsemi fólks og fyrirtækja.

Við efnahagshrunið var forgangsatriði að taka verðtrygginguna úr sambandi og færa gengisbundnu lánin til viðmiðunargengis í ársbyrjun árið 2008. Þessi aðgerð hefði kostað innan við 200 milljarða eftir því sem komið hefur fram í fjölmiðlum eða minna en það sem veitt var til greiðslu til eigenda í peningamarkaðssjóðum föllnu bankanna.

Með þessum aðgerðum hefði verið skapaður grundvöllur fyrir nýrri endurreisn og möguleikum fyrir fólk til að skapa sér lífvænlega framtíð sem eignafólk. Að sjálfsögðu hefði jafnframt því þurft að vinda bráðan bug að því að fá trúveruga mynt.

Vandinn nú er að verklausa vinstri stjórnin veit ekki sitt rjúkandi ráð varðandi skuldavanda fólksins í landinu. Sá skuldavandi er tilkominn vegna sérstakra aðstæðna á íslenskum lánamarkaði. Vegna gengitryggðra lána og verðtryggðra. Það er eins og verklausa vinstri stjórnin hafi ekki skilið þessa staðreynt og það þurfi að bregðast við vegna þessa séríslenska lánakerfis.

 

 

Fólk er enn að versla í búðunum þeirra

Egill Helgason bókmennta- og fjölmiðlamaður talaði um það í morgunþætti rásar 2 í morgun að fólk væri enn að versla í búðum þeirra feðga Jóns Ásgeirs og Jóhannesar eins og það væri rangt að gera það. Ég gat alla vega ekki skilið fjölmiðlamanninn með öðrum hætti.

Spurning er í því sambandi hvort það sé siðferðilega rangt að mati Egils Helgasonar að fólk versli í búðum þeirra Bónusfeðga eða hvort það eru aðrar ástæður sem ættu að leiða til þess.

Almenni mælikvarði neytanda er að versla með löglegum hætti  þar sem hagkvæmast er að versla og kaupa þær vörur sem eru ódýrastar að þeim gæðum tilskyldum sem neytandinn leggur til grundvallar.  Vill Egill Helgason að fólk noti önnur viðmið en þau?

Joseph Stiglitz Nóbelsverðlaunahafi í hagfræði varar við verðtryggingu.

Verðtryggð lán eru áhættusamningar segir Joseph Stiglitz Nóbelsverðlaunahafi í hagfræði.  Breyta verður kerfinu og gefa fólki kost á að byrja upp á nýtt segir hann um núverandi ástand.

 Ég hef barist gegn þessari glórulausu verðtryggingu frá því nokkru fyrir aldamót. Ef til vill kemur einhver skíma inn í hugarheim ríkisstjórnarinnar þegar erlendur Nóbelsverðlaunahafi bendir á þá staðreynd að verðtryggð lán leiða til að skapa skilvirkni í þjóðfélaginu, félagslega samstöðu og réttsýni eins og Stiglitz orðar það. 

Verðtryggingin verður að fara og við verðum að búa við lán sem eru sambærileg því sem gerist á hinum Norðurlöndunum. 

Er ríkisstjórnin úrræðalaus?

Ríki og sveitarfélög þurfa að spara.  Það verður í ríkisrekstri og rekstri bæjar- og sveitarfélaga að hafa tekjur fyrir útgjöldum.  Þessi staðreynd hefur vafist fyrir stjórnmálamönnum æði lengi á Íslandi.

Hvort sem okkur líkar betur eða verr þá verðum við að áætla útgjöld miðað við tekjur. Það er alltaf þannig í lífinu að það er svo margt sem við vildum gera hvort heldur einstaklingar eða hið opinbera en það verður að forgangsraða miðað við aðstæður.

Stjórnmálamenn sem ekki kunna að forgangsraða miðað við tekjur en eyða um efni fram eiga ekki erindi lengur í pólitík miðað við þær aðstæður sem eru

Mikill halli á opinberum rekstri

Lausnin er fólgin í heilbrigðri skynsemi.

Ein skemmtilegasta sagan sem sögð er af þeim félögunum Sherlock Holmes ofurleynilögreglumanni og Dr. Watson er þegar þeir fóru í útilegu og Sherlock Holmes vaknar um nóttina og vekur Dr. Watson og spyr hvað sérðu. Ég sé stjörnumprýddan himininn segir Dr. Watson. Hvað segir það þér spyr Sherlock Holmes. Dr. Watson setti upp spekingssvip og sagði það segir mér að óravíddir geymsins eru óendanlegar og sýnir fegurð sköpunar Guðs. Nei sagði Sherlock Holmes það segir okkur að það sé búið að stela tjaldinu okkar.

Í því óefni sem venjulegt fólk er komið í vegna ruglaðs lánakerfis sem verkalýðshreyfingin ber mesta ábyrgð á vegna ástar sinnar á verðtryggingu lána koma fram álíka langsóttar skýringar og hugmyndir og Dr. Watson setti fram en það skortir að sjá það einfalda í stöðunni. Heilbrigð skynsemi  vék fyrir stefnu sem byggð er á meintum um sérstökum aðstæðum sem réttlæti ofurvexti, verðtryggingu og sjálfstæða mynt.  

Það einfalda er að það þarf að vera lánakerfi sem er sambærilegt við það sem er í okkar heimshluta. Ekkert minna ekkert meira. Verðtrygginguna verður að afnema og taka af höfuðstól lánanna þann meinta virðisauka sem Hagstofan reiknaði út í kjölfar efnahagshrunsins. Það er að skipta rétt í stað þess að halda áfram að skipta rangt.  Myntkörfulánin verður að færa til ákveðins gengis og gefa fólki kost á að skuldbreyta þeim lánum í krónur miðað við ákveðinn tíma.  

Fasteignafélög leysa ekki þann vanda sem verðtrygging verkalýðshreyfingarinnar hefur kallað yfir launafólk í landinu. 

Er lausnin fólgin í fasteignafélögum?

Hvernig hefði Sigmundur fréttastjóri tekið á máli Sigmundar þingmanns.

Sigmundur Ernir er fyrrum fréttastjóri á Stöð 2. Á þeim tíma þótti Stöð 2 oft óvægin í umfjöllun sinni um einstaklinga. Þess vegna velti ég því fyrir mér hvernig Sigmundur Ernir fréttastjóri hefði tekið á því þegar Sigmundur Ernir þingmaður mætti fullur í vinnuna, sagði ósatt og baðst loks afsökunar án þess að gera grein fyrir því af hverju hann var að biðjast afsökunar.  Hefði Sigmundur Ernir fréttastjóri sagt að þetta væri bara stormur í rauðvínsglasi?

Þó það sé einfaldara að skilja fyllerí og ósannindi en golf og veisluhöld í boði auðhringja þá finnst mér það mun frekar þarfnast skýringa af hálfu þingmannsins Sigmundar Ernis. Hann þiggur boð MP banka í golf og veislu. Daginn eftir boð í golf og viðgjörning hjá 365 miðlum sem hafa nýlega fengið 4 milljarða skuld sína frysta eftir því sem sagt hefur verið í fjölmiðlum.  Af hverju var þingmanninum Sigmundi Erni boðið til þessara veisluhalda af hálfu þessara fyrirtækja og hvaða gjald skal greiða fyrir gjöfina.

Sigmundur Ernir alþingismaður skuldar þjóðinni skýringar á því.

Eignirnar brenna upp á verðbólgubálinu.

Gengishrun og bankahrun í lok árs 2008 kallaði á aðgerðir ríkisstjórnar strax. Úrræði ríkisstjórnar Geirs H. Haarde í þeim málum voru engin.  Sú ríkisstjórn splundraðist rúmum 100 dögum eftir hurnið. Nú hefur ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur verið við völd í rúma 200 daga og úrræði hennar eru engin.

Félagsmálaráðherra talar eins og véfrétt um að eitthvað þurfi að gera en hann veit ekki hvað. Aðrir ráðherrar vita heldur ekki hvað á að gera.

Lausnin er einföld. Við eigum að byggja upp lánakerfi sem er sambærilegt og samskonar og í öðrum löndum í okkar heimshluta. Afnema verðtryggingu það er forgangsatriði. Strax við hrunið átti að frysta verðtrygginguna og gengislánin með neyðarlögum um lánamál.  Það er enn meira aðkallandi nú og verður að gera. Með því yrðu lánamálin færði í svipað horf og í nágrannalöndunum.

Í öllum löndum í okkar heimshluta hjálpar verðbólgan til að leysa vanda skuldsetts fólks en hér er hún versti óvinur skuldara. Óðaverðbólgan sem hér hefur verið nú 10% brennir upp eignir fólksins. Verðbólgan í verðtryggingarþjóðfélaginu er eins og þjófur sem er alltaf til staðar og stelur eignunum þínum. 

Ríkisstjórn sem áttar sig ekki á að það verður að vera virkur sterkur gjaldmiðill og lánakjör eins og gerist í okkar heimshluta er ekki fær um að vera við völd. Hún skilur ekki ætlunarverk sitt. Sama gegnir raunar um alla stjórnmálamenn sem átta sig ekki á því að lengra verður ekki haldið á braut verðtryggingar og hávaxtastefnu allt til að vernda ónýtan gjaldmiðil.

Geta ráðamenn ekki vaknað þegar lán venjulegrar fjölskyldu hækka um hundruð eða hundruðir þúsunda við hver mánaðarmót.

Þjóðfélag sem líður svona gegndarlaust óréttlæti getur ekki staðist.

Hver á Bónus?

Kaupþing er með 96% veð í fyrirtækinu Hagar sem rekur m.a. Bónus og Hagkaup. Þeirri spurningu er ósvarað hvort fyrirtækið er meira virði en skuldir þess við Kaupþing. Hver er þá hinn raunverulegi eigandi? Er það Kaupþing eða eru það hluthafar í fyrirtækinu?  Formlega séð eru það hluthafarnir og þeir reka fyrirtækið.

Í markaðsþjóðfélagi er miðað við það að eigandinn taki áhættuna og líði fyrir rangar ákvarðanir ef illa fer en græði ef hagnaður verði á fyrirtækinu. Nú hefur þessari meginforsendu markaðsþjóðfélagsins verið snúið á haus. Öll áhættan er hjá lánastofnunum, sem tapar peningunum ef illa fer en fær aldrei gróðann. Gróðinn fer til þeirra sem reka fyrirtækið.

Þessi tegund af öfugsnúnu markaðssamfélagi leiddi m.a. til bankahrunsins.  Þegar upp er staðið lendir ábyrgðin á skattgreiðendum. Icesave ábyrgðin er ein birtingarmynd þess.

Hvað þá með hina sem eiga fyrirtækin sín og reka á eigin áhættu. Af hverju eiga þeir að sætta sig við að samkeppnisfyrirtæki séu nú rekin í stórum stíl á kostnað skattgreiðenda í gegn um ríkisbanka.